Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Proceswykorzenianiazpracywperspektywiespołeczeństwa…
21
napotykabowiemugruntowanejwewspółczesnychspołeczeństwachideologiipra-
cy,zawierającejatrakcyjnewswejtreścizbioryidei,stwierdzeń,uzasadnieńische-
matówmotywacyjno-interpretacyjnychtakwyraźniejakuSzczepańskiegoorga-
nizującychtakżycieindywidualne,jakigrupowe.Ponadtowystępujewspółcześnie
wieleczynnikówzakłócającychzarównoproceskonstytuowaniaczypetryfikacji
etosupracyigrupetosowych,jakiczynnikówstanowiącychreakcjęnaobiektyw-
niewystępująceorazsubiektywniedoświadczaneobszaryniepewnościiryzyka
(Walczak-Duraj2016a),coniepozostajebezwpływunaproceswykorzeniania
zpracytakjednostek,jakigruppracowniczych.Tozaś,costanowizagregowane
źródłowzrostuniepewnościiryzykazwiązanejestprzedewszystkimzprocesem
przewartościowywaniapodstawowychparadygmatówodnoszącychsiędopono-
woczesnejperspektywyujmowaniawspółczesnegospołeczeństwaiświatowejgo-
spodarkikapitalistycznej,obecnejm.in.wpracachUlrichaBecka(koncepcjaspo-
łeczeństwaryzyka),RichardaSennetta(nowakulturakapitalizmu),Anthony’ego
GiddensaczywspomnianegojużBaumana(koncepcjaewolucjimodelutożsamości
jednostkiijejgłównychról,mechanizmuwodzenia).
Przewartościowywanietychparadygmatówidziewparzezezłożonymprocesem
rozmywaniasięgranicświataspołecznego,zdaniemWiesławaSztumskiegozawie-
rającegogranice:wolności,odpowiedzialności,prawdy,naturalności,tradycyjnych
podziałówpolitycznychnaprawicęilewicę,naukiorazprywatności(Sztumski
2011:58-59).Wtymostatnimwypadkuzatarciuulegająprzedewszystkimgranice
międzyczasempracyaczasemwolnym,czymiędzysferąprywatnąapubliczną.
Klamrąspinającągłównemechanizmywpływającenaproceswykorzenianiajed-
nostekigrupspołeczno-zawodowychzpracyjestpostęptechnologiczny,stanowiący
podstawędlawyłaniającejsięepokihiperkapitalizmu,zdaniemJeremy’egoRifkina
(Rifkin2003)domagającegosiępłaceniazakażdąchwilężycia.Hiperkapitalizm
koncentrujesięprzedewszystkimnaprzetwarzaniukultury,anienatury,copo-
wodujedezaktualizacjętradycyjnychdefinicjipracyiprodukcji.Takjakzacierasię
podziałmiędzyczasemwolnymapracą(totalizacjapracy),takteżrozmywasięka-
tegoriaczasuwolnegoikontrolanadczasemzarównopracownika,jakipracodaw-
cy.Typowymprzykłademsątudwieróżnekategoriepracowników:wolnistrzelcy
itelepracownicywykonującypracęwelastycznychformachisystemiezatrudnienia,
związanymzarównozprocesemdecentralizacjimiejscapracy,jakiświadczeniem
pracypozainstytucjąformalną.Interesującestudiumteoretyczno-empiryczneLe-
sławaH.Haberaoaksjologiipracypracownikówcallcenterpokazuje,że:
niktzbadanychnietraktowałwykonywanejpracywsymbolicenetosupracy”,nie
mówiącodziedziczeniuwartościpracywukładziepokoleniowym.[ł]Możliwość
zakupudóbrkonsumpcyjnychprzezpracownikawyznaczanowąwartośćiprestiż
wykonywanejpracy,zajmowanegostanowiska,jakrównieżfirmy,wktórejjestza-
trudniony.Wtymwypadku,nwysoka”konsumpcjakorelujezarównozinterioryzo-
wanąprzezpracownikawartościąpracy,osiąganympoziomemaktywnościzawodo-
wej,jakrównieżakceptacjąwarunkówzatrudnienia(Haber2013:91).
