Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Uwagiwstępne
25
służącegotwórcy;przedmiotemobrotumogątubyćposzczególneuprawnienia,
ztymżeobróttenniejestopartynacesjipraw,lecznaichustanawianiunarzecz
innejosoby.
Systemcopyright(występującynp.wUSAiAustralii)traktujeprawoautorskie
przedewszystkimjakozespółuprawnieńmajątkowych,któresłużąochronieintere-
sówuprawnionegopodmiotuimajązapewnićrozwójnaukiisztuki.Wcorazwięk-
szymjednakstopniusystemanglosaskiupodabniasięobecniedokontynentalnego
modeludualistycznego,główniezewzględunakoniecznośćrealizowaniaprzezkraje
anglosaskieprzepisuart.6biskonwencjiberneńskiejdotyczącegoochronyautorskich
prawosobistych.
Rezultatemodmiennychzałożeńsystemucopyrightidroitd’auteur(corazbardziej
jednakzacierane)różnicewystępującemiędzyposzczególnymiinstytucjamiiregu-
lacjamiprawnymi.Dostrzectomożnawuproszczeniuwponiższychaspektachcha-
rakterystycznychdlasystemuanglosaskiego:
a)nakazspełnieniawymogówformalnych(rejestracja,notacopyright)dlaprzy-
znaniaochronyautorskiej,
b)koniecznośćutrwaleniadzieła,anietylkojegoustalenia,
c)zamkniętykrągrodzajówutworówpodlegającychochronieautorskiej,
d)możliwośćuwzględnianiaprzywyznaczaniuprzedmiotuochronykryteriówin-
nychniżtwórczość(wysiłek,umiejętności,wiedza),
e)przyznaniewsposóbpierwotnyprawautorskichpodmiotowiinnemuniżrze-
czywistytwórca,
f)wyznaczenieobszarudozwolonegoużytkupoprzezfairuse(klauzulęgeneralną),
g)słabszaochronapozamajątkowychinteresówtwórcy.
Określenientreśćprawaautorskiego”używanejestwpolskimjęzykuprawniczym
naoznaczeniebądźautorskichprawmajątkowych(ujęciewęższe),bądźłączniepraw
majątkowychiosobistych(ujęcieszersze).Wtymdrugimprzypadkutermin„prawo
autorskie”obejmujezespółwszystkichuprawnień,którepowstajązewzględuna
utwór.
Jestwątpliwe,czywświetleobowiązującychuregulowańmożnarekonstruować
autorskieprawawodniesieniunietylkodoposzczególnychdzieł,aleidocałości
twórczości,takjaktopostulowałprof.A.Kopf.Oilejednakproblemtenjestjed-
noznacznierozstrzygniętywprzepisachwodniesieniudoprawosobistych(ustawa
stwierdza,żeprawatenchronią(ł)więźtwórcyzutworem”),totreśćniektórych
przepisówprawaautorskiegomogłabyewentualnieusprawiedliwiaćistnienieokreślo-
nychuprawnieńmajątkowychpostronieautorazewzględunajegodorobektwórczy.
Chodzitunp.opostanowieniaart.41ust.3iart.62ust.1pr.aut.Wydajesięjed-
nak,żepowołaneprzepisydotycząjedynieokreślonychuprawnieńtwórcywzwiązku
zzawieraniemumów,azatembrakdelegelatapodstawdoochronyprzezautorskie