Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieispecyfkaprawahandlowego
37
WPolscekodekshandlowydochwilijegoformalnegouchyleniaw1964r.byłpodsta-
wąodrębnegoprawahandlowego,regulującegoogółstosunkówprawnychwzakresie
obrotuprawno-gospodarczego.
WpolskimKodeksiehandlowym,wzorowanymnaniemieckimkodeksiehandlo-
wym(HGB),przyjętokryteriumsubiektywne,opartenapojęciukupca.Niestałoto
naprzeszkodziewyodrębnieniuprzezustawodawcęterminunczynnośćhandlowa”
,
rozumianegojakoczynnośćdokonanaprzezkupcawzwiązkuzprowadzonąprzez
niegodziałalnością.Takwięcprzepisykodeksuhandlowegoodnosiłysiędoczynności
handlowychdokonywanychprzezkupców;przepisyprawacywilnegowodniesieniu
dodziałalnościkupcówmogłybyćstosowanetylkosubsydiarnie.
PoIIwojnieświatowej,wokresietzw.gospodarkiplanowej,prawohandlowefaktycz-
nieprzestałofunkcjonować,choćformalnieistniałodokońca1964r.Wrazzuchwa-
leniemKodeksucywilnegozostałaodrzuconakoncepcjadualistycznejregulacjisto-
sunkówmajątkowychprzezprawocywilneihandlowe;zamiastniejprzyjętowówczas
zasadęjednościprawacywilnego,sformułowanąwart.1k.c.
Ustawaz28.07.1990r.ozmianieustawy-Kodekscywilny(Dz.U.Nr55,poz.321
zezm.)utrzymaławmocyjednośćprawacywilnego,stanowiącwzmienionym
art.1k.c.,że:nKodeksniniejszyregulujestosunkicywilnoprawnemiędzyosobami
fizycznymiiosobamiprawnymi”
.Rzeczjasna,koncepcjajednościprawacywilnego
wżadnymwypadkunieoznaczawprowadzeniazupełnościkodeksu,którejcałkowite
zrealizowanienigdziechybaniejestmożliwe.WkonsekwencjiKodekscywilnynie
obejmujewszystkichprzepisówprawacywilnego,niejestteżjedynymźródłemtego
prawa.Wrezultaciemamydoczynieniazwielomapozakodeksowymiźródłamiroz-
proszonymiwróżnychaktachprawnych,cojestszczególniewidocznewdziedzinie
obrotugospodarczego.
WrazzwejściemwżycieKodeksucywilnego(1.01.1965r.)wart.1k.c.proklamowana
zostałazasadajednościprawacywilnego.ArtykułVIustawyz23.04.1964r.-Przepisy
wprowadzająceKodekscywilny(Dz.U.Nr16,poz.94zezm.)uchyliłformalnieKo-
dekshandlowy,utrzymującjednocześniewmocywiększośćjegoprzepisówdotyczą-
cychspółekjawnych,spółekzograniczonąodpowiedzialnościąispółekakcyjnych.
Ponadtowstosunkudotychspółekutrzymanezostałyrównieżwmocyprzepisyofir-
mie,prokurzeirejestrzehandlowym,atakżewzakresiestosunkówhandluzagranicz-
negoprzepisyart.518-524i531k.h.WtensposóbformalnieuchylonoKodekshan-
dlowy,alefaktycznieogromnawiększośćjegoprzepisówzostałautrzymanawmocy.
Trzebapodkreślić,żewśróduchylonychprzepisówkodeksuhandlowegoznalazłysię
art.1,2i498,cospowodowałoformalneprzekreślenieprawahandlowegojakoodręb-
nejgałęzilegislacyjnej.Utrzymanezostałyjednakwmocyobszerneprzepisypozako-
deksoweregulującewyspecjalizowanedziedziny,jakprawoupadłościowe,wekslowe,
czekoweiwieleinnych.
JózefOkolski,DominikaWajda
