Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Gajdzica(red.nauk),Problemyedukacji,rehabilitacjiisocjalizacjiosóbniepełnosprawnych,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-367-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
T.Borowska.Emocjedzieciupośledzonychumysłowowstopniulekkim
15
Wtymceluzastosowaładwaopracowaneprzezsiebietestytj.testwyboru
oraztestzdańniedokończonych.Wystąpiłaznimiwobec52uczniówklasIIIiIV
zdwóchszkółspecjalnychorazwobec50-osobowejgrupykontrolnejuczniów-ich
rówieśnikówzeszkołyogólnodostępnej.
Testywyborubadałykognitywnyibehawioralnykomponentemocji.Konstru-
ującje,autorkawyszłaodkoncepcjiA.Ortony’egoiT.Tunera,aleteżR.Lazarusa,
N.Frijdyiinnych,wedlektórychnaemocjęskładająsięwyższeprocesykognitywne
(oceny),któreuruchamiająróżnorodnereakcje,odpowiedniedosytuacji.Zarówno
emocjedysfunkcyjne,jakikreatywnemogą,zdaniemautorkitychtestów,występo-
waćwczterechtypowychsytuacjachżyciowychczłowieka,tj.sytuacjiataku,utra-
ty,frustracjiiwyzwania.Itak,wersjatestuwyboruprzeznaczonadlauczniówIII
iIVklasszkółpodstawowychspecjalnychiszkołyogólnodostępnejwceluzbadania,
czyuczeńwsytuacjiatakubędzieprzejawiałlękdestrukcyjny,czyteżmobilizujący
ukazywałasytuacjęwsposóbnastępujący:
nPowyjściuzeszkołyzaczepiaciędwóchchłopcówzestarszejklasy.Chcąod
ciebiepieniędzy.Grożą,żeciępobiją.
a)dajeszimtepieniądze,
b)bijeszsięznimi,
c)wołaszgłośnonPomocy!”,
d)niedajeszimpieniędzyiuciekasz,owszystkimmówiszwychowawcy”.
Zapierwsząodpowiedźbadanyotrzymywał0pkt,zadrugą-1pkt,wprzypad-
kuwyborutrzeciej-2pkt,zaśczwartej-3pkt.Pierwszedwawyboryświadczyły
owystępowaniuubadanegolękudestrukcyjnego,dwaostatnie(wnajwiększym
nasileniuwwyborzeczwartym)lękumobilizującego.
Zkoleigniew/wybaczeniestwierdzonouuczniówbadanychszkółpodstawo-
wychwsytuacjiatakunapodstawiewyboru,jakiproponowałonastępująceopo-
wiadanie:
nNapodwórkudziecipobiłytwegomłodszegobrata:
a)jesteśwściekły,sprawiaszimlanie,
b)krzyczysznanie,wyzywaszich,
c)nierobisznic,toprzecieżnieciebiepobili,
d)tłumaczyszim,żeonjestmałyisprawiasz,żebygoprzeprosili”.
Jakłatwozauważyć,pierwszedwawyboryświadczyłyowystępowaniuemocji
gniewu,wnajwiększymnasileniuwwyborzepierwszym(0pkt),mniejszymzaś
wwyborzedrugim(1pkt).Zpewnymisymptomamiwybaczeniamamydoczy-
nieniawwyborzetrzecim(2pkt),zaśzewidentnątegorodzajuemocjąkreatywną
-wwyborzeczwartym(3pkt).
Podobniebyłozdiagnozowanieminnychemocji.Dlaprzykładu,występowanie
smutku/zadowoleniawsytuacjifrustracjiustalonownastępującymopowiadaniu:
nPrzychodziszdoszkoływnowych,choćtrochęniemodnychspodniach(su-
kience),któredostałeśodbabci.Wszystkiedzieciwklasieśmiejąsięzciebie:
a)jestcismutno,płaczesz,anawetuciekaszzeszkoły,
b)jestcismutno,odsuwaszsięodkolegów,