Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dałemsobieradęzpotężnym,trzytomowymdziełemOswaldaKülpego(filozofa
ipsychologawjednejosobie)pt.DieRealisierung(1912,1920,1924).WnimKülpe
wykazywałsystematyczniesłusznośćtzw.krytycznegorealizmu.
Niesposóbwtymmiejscuwyłuszczaćistotnetwierdzeniaepistemologiczne
Russella,SchlickaiKülpego,które–razemwzięte,aczujętezróżnychstanowisk
–kształtowałymniejlubwięcejmezapatrywaniawzakresieteoriipoznania.
Wystarczypowiedzieć,żewzasadzieopowiadałemsięzakrytycznymreali-
zmem,jednakżeraczejwoparciuotzw.zdrowyrozumaniżelioargumentyza-
czerpniętezdziełjegorzecznikówiwogóleztradycjifilozoficznej.Inklinacjiku
temustanowiskudałemwyrazwmympierwszymwystępiepublicznympoza
środowiskiemakademickimUJ(SeminariumFilozoficzne,KołoFilozoficzneUJ
iTowarzystwoFilozoficzne),mianowicienaKongresieFilozoficznymwWarsza-
wiewewrześniu1927r.CzęśćskładowąKongresustanowiłZjazdKółFilozoficz-
nych(rzecmożnaby:zjazdmłodych).WłaśnienatymZjeździewygłosiłemrefe-
ratpt.Obronakrytycznegorealizmu.Możewartozauważyć,żegdywkilkalat
późniejzająłemkrytyczne,awśladzatympsychologiczne(aniekonstrukcyjne)
stanowiskowobecwszelkiejfilozofii,zrezygnowałemzNobrony”krytycznegore-
alizmunarzeczpróbyodpowiedzinapytanie,wjakimukładziewarunkówpo-
wstajązagadnieniaepistemologiczne.Nieprzeszkadzałomitoopowiadaćsię
wpowszednimżyciuzatzw.naiwnymrealizmem,alebezprzykładaniadońzna-
czeniajakodlapoglądu(dlakogoś)naukowego.
Dodamwtymmiejscu,żestudianadteoriąpoznaniaRussellaskłoniłymnie
dogruntownegoiszczegółowegoopanowaniapotężnejTeoriilogikiWładysława
Biegańskiego,zzawodulekarzawCzęstochowie,zpowołaniafilozofa.
Wkierunkuzbliżonymdofilozofiirussellowskiejoddziaływałnamnieprof.
WładysławHeinrich,filozof-pozytywistaipsychologwjednejosobie.Zwolennik
RichardaAvenariusa(kształciłsięnauniwersytecieinapolitechnicewZurychu)
iErnstaMacha,odnosiłsięlekceważącodowszelkiejmetafizyki.Cośztejposta-
wyumiałzaszczepićswymuczniom.Należałdoinicjatorówpsychofizykinazie-
miachpolskich.Niektórychuczniówumiałzainteresowaćpsychologią.Copraw-
da,wykładałwsposóbnadwyraznudny(stereotypowo,wciąguwielulatbez
zmiantosamo)iźle;bodajżewcalenieprzygotowywałsiędowykładów.Nie-
mniejpoprzezseminariafilozoficznejegorozległawiedzaorazpewnośćsiebie
oddziaływałynastudentów.Wkażdymrazieprof.Heinrichwzbudziłwemnie
zainteresowaniepsychologią.Coprawda,ujawnianeprawiewyłącznienadrodze
intensywnejlekturywczytelniBibliotekiJagiellońskiej.
Dwalata–1925–1927–kształciłemsiępodkierunkiemprof.TadeuszaGar-
bowskiego.Przyrodnikzwykształcenia,działałnaUJnajpierwjakoprofesor
zoologii.Stopniowoprzestawiałsięnafilozofięprzyrody,wśladzatymobjął
16
