Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stanowiskoprofesorafilozofii.Założyłpierwsząnapolskichuniwersytetachpra-
cowniępsychologiizwierząt.Najegoseminariachprzebiłemsięsystematycznie
iszczegółowoprzeztranscendentalizmImmanuelaKanta,niemniejdokładnie
przezdualizmKartezjusza,przezempiryzmJohnaLockelaisceptycyzmDavi-
daHumela.Dokantyzmupowziąłemtrwałąniechęć,natomiastsporyślad,ito
śladprzychylny,pozostałmiwpamięciiwprzekonaniachpoHumie,byćmoże
wzwiązkuzuprzednimistudiaminadfilozofiąRussella,swoistegohumisty.
Prof.Garbowskiwymagałodseminarzystówrzetelnegoidokładnegoprzy-
gotowaniasięzdanegorozdziałudziełaklasykafilozofii,np.zKrytykiczystego
rozumuKanta;cowięcej,systematycznegosporządzaniaiprowadzenianotatek
wedługustalonegoprzezniegoschematu.Bywałdośćcierpkiwswychuwagach
krytycznych,toteżnaogółstudencibalisięgo.Niemniejumiałnauczyćiwiele
nauczył.Jednakżenieskłoniłmniedozaakceptowaniaswojejfilozofii,stanowią-
cejpróbępołączeniatranscendentalizmuKantazewolucjonizmemozabarwie-
niu,jakienadałmuHaeckel,tj.zakcentemnatzw.prawiebigenetycznym.
Pracędoktorską–zfilozofiiwartości–wykonałemw1928r.podkierunkiem
prof.WitoldaRubczyńskiego,filozofaiprawnikazwykształcenia.NaUJrepre-
zentowałongłównieNfilozofiępraktyczną”.Przeważnaczęśćjegopublikacjido-
tyczyłazwiązkówczłowiekazkulturąietyki.Zaswedziełopodstawowe,ponie-
kąddziełożycia,uważałsampękatąksiążkępt.Filozofiażyciaduchowego(1925).
Stanowiłaswoistepołączenieetykizpsychologiąkultury.
Etykapasjonowałamnierównież,itoodsamegopoczątkumychstudiów.
Chciałemzdobyćwłasny,niereligijnypoglądnasprawęNnajwyższegodobraipo-
winności”.OdstręczałmnierygoryzmKantaijegoNimperatywkategoryczny”.
PodwpływemWykładówSigmundaFreudapociągałmniehedonizm,jednakże
poszukiwałemkluczadopowiązaniaNzasadyrozkoszy”zpotrzebamispołeczny-
mi.Wzwiązkuztymnatrzecimrokustudiówopracowałemszczególną–wyda-
wałomisięprzezpewienczas,żeoryginalną–przeróbkęhedonizmu.Nazwałem
jąhedonistyką.Wrócędoniejwjednymzrozdziałówpóźniejszych.
Studianadogólnąfilozofiąwartościmogłysięprzyczynićdougruntowania
Nhedoniki”.Prof.Rubczyński(człowiekczarujący,leczschorowany),uktórego
kształciłemsięodpierwszegorokustudióważdoichukończenia,sprzyjałmi,
byćmożedlatego,żenajegoseminariachNzawszemiałemcośdopowiedze-
nia”;coprawda,przeważniezniemałątremą.Wjegoseminariachbraliudział
nietylkoformalniuczestnicy,tj.studenciwpisaninalistęseminarzystów,lecz
ponadtoludzieobcyitoróżnychzawodów–lekarze,nauczycieleszkółśred-
nich,prawnicy,np.sędziadrAdamStawarski–atowzależnościodprzewidy-
wanegotematuiodautorareferatu.Przyczynętegostanowiławdużejmierze
osobowośćprofesora,poniekądrównieżswobodawypowiedziwdyskusji,do
17
