Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Taksonomiecelównauczaniaiwychowania
21
nać,określić,narysować,sklasyfikować,zmierzyć,połączyć,zaprojektować,
wybraćsposób,wykreślić.
AdD.Stosowaniewiadomościwsytuacjachproblemowychoznaczaopa-
nowanieprzezuczniaumiejętnościformułowaniairozwiązywaniazłożonych
procesówmyślowych,dokonywaniaanalizyisyntezynowychdlaniegozja-
wisk,formułowaniaplanudziałania,tworzeniaoryginalnychprzedmiotówiich
wartościowaniawedługpewnychkryteriów.Czasownikiużywaneprzyokre-
ślaniucelówtejkategoriito:udowodnić,przewidzieć,wykryć,zanalizować,
ocenić,zaplanować,zaproponować,opracować25.
BolesławNiemierko26rozdzielnietraktujecelenauczaniaiwychowania.
Celewychowaniazawierająsięwdwóchpoziomach:działaniaipostawyoraz
czterechkategoriach(tab.1.2).
Tabela1.2.Taksonomiacelówwychowania
Poziom
I.Działania
II.Postawy
Kategoria
A.Uczestnictwowdziałaniu
B.Podejmowaniedziałania
C.Nastawienienadziałanie
D.Systemdziałań
Źródło:B.Niemierko,Celekształcenia,[w:]Sztukanauczania,s.15.
AdA.Uczestnictwowdziałaniutoświadomeiuważneodbieraniebodźców
iodgrywanieokreślonejroli,jednakniepodejmowanejzwłasnejwoli.
AdB.Podejmowaniedziałaniaobejmujesamoistnejegorozpoczynanie
zwewnętrznymzaangażowaniem,dostosowującsiędosytuacji,wjakiejuczeń
sięznalazł.
AdC.Nastawianienadziałanietokonsekwentnewykonywaniedziałania
naskutekwewnętrznejpotrzeby.Wychowanekzachęcadodziałaniateżinnych,
alebrakmuspoistości.
AdD.Systemdziałańpoleganaregulowaniudziałańzapomocąuporząd-
kowanegozbioruzadańpostępowania.Wychowanekidentyfikujesięzdziała-
niem,odznaczasięskutecznościąiswoistościąstylów27.
BolesławNiemierko(1988)opracowałrównieżtaksonomięcelówpraktycz-
nych.Podobniejaktaksonomiacelówwychowaniazawierająsięonewdwóch
poziomachiczterechkategoriach(tab.1.3).
25
B.Niemierko,Międzyocenąszkolnąadydaktyką,WSiP,Warszawa1988,s.86.
26
B.Niemierko,Celekształcenia,[w:]Sztukanauczania,s.15.
27
B.Niemierko,Międzyocenąszkolną,s.102.
