Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MED|AJAKOEKSTENSJE
33
Dyskusyjnyjestnatomiastmedialnystatustakich,wymienianychprzezMcLu-
hana,artefaktów,jak:broń,zegarki,okulary,domyczymiasta(wjednejzeswych
książekwymieniaonponad20rodzajówmediów).(McLuhan,2004b:10-11,86;
Mersch,2010:8-9;Płonkowski,2006:50).Jaksamstwierdził,flmojadefinicja
mediówjestszeroka:obejmujekażdątechnikę,którawytwarzaprzedłużenieciała
izmysłówczłowieka,odubraniadokomputera”
.(McLuhan,2001:337).Ubra-
nieimieszkanieflsąśrodkamikomunikacjiprzedewszystkimwtymsensie,że
kształtująizmieniająwzorcewspólnotyludzkiejistosunkówmiędzyludźmi”
.
(McLuhan,2004b:183).Ubranietoprzytymprzedłużenieciała24,amieszkanie
jestprzedłużeniemwewnętrznychmechanizmówkontroliciepłotyciała25.
Przycałejumownościtychrozstrzygnięć
26
nieulegajednakdlamniewątpli-
wości,żelicznezwymienianychprzezMcLuhanatechnikzajmująistotnemiej-
scewhistoriikomunikacjispołecznej:bezpośrednio,jakoformaprzekazu,lub
pośrednio,jakoczynnikwpływającynaprzebiegprocesówkomunikacji–takna
przykładpojawieniesięokularówwpłynęłonaczytelnictwo27.Niejednoznaczny
24
FilologTadeuszRachwał(2006:105)dowodzi,żeflWretoryceMcLuhanaubiórjestistotnym
przedłużeniemnietyleciała,coskóry,którejzkoleiprzedłużeniemjestmieszkanie.Choć
bliższyciału,oglądMcLuhanajestoglądemanatomicznymbądźanatomizującymposze-
rzonącielesność,dzielącymciałonanarządyitkanki”
.Rzeczywiściechodzioprzedłużenie
konkretnychnarządówzmysłów:oka,ucha,
25
Ubraniasąekstensjaminawetwwiększymstopniuniżinnerzeczy.FrancuskifilozofRo-
ger-PolDroit(2005:42)stwierdza,żeflUbraniestanowiprzedłużenieciała,upodabniasię
dociała.Przekształcaje,zamieszkuje,wspiera.Bezpośrednikontaktzeskórą,dostosowa-
niedoruchówsprawiają,żeniedasiętraktowaćubrańtak,jaktraktujesięinnerzeczy”
.
Przedłużeniem,podwojeniemciałajestdlaautoratakżesamochód,aletylkowtedy,kiedy
użytkownikgoprowadzi,możekierowaćjegoruchami.Gdyjestnazewnątrz,postrzega
samochódjakorzecz.(Droit,2005:63,134).
26
PostulowaneprzezMcLuhanaszerokierozumieniemediówpodtrzymywanejestprzez
postmodernistówpojmującychmediajakoczynnikprocesówspołeczno-historycznych,
awięcdokonującychreinterpretacjihistoriiwduchudeterminizmumedialnego.(Drożdż,
2005:15-17,109).
27
Przykładokularówdobrzeilustrujeomawianewdalszejczęścitomutrudności,najakie
napotykam,podejmującpróbęsyntetycznegoomówieniadziejówkomunikacji.Wtym
wypadkuchodzioto,żemusimyrozróżniaćsamfaktpojawieniasiętechnologii(każdej
zomawianychtechnologii),jejrozwójiupowszechnienie.Trzebawięcstwierdzić,kiedy
technologiapowstała,aleteżkiedyrozwinęłairozpowszechniłasięnatyle,żewywierała
jużrelewantnespołecznieskutki.Wdodatku,naogół,wobuprzypadkachwliteraturze
podajesięrozbieżneinformacje.Wpewnejmierzewynikająonezestosowaniaróżnych
kryteriów,np.odróżnieniatechnologiiwdojrzałejpostaciodjejdalekichantenatów.Tak
naprzykładcesarzrzymskiNeron(37-68,panowałodroku54)przyglądałsięludziom
przezszlifowanyszmaragd,comożnauwzględnićlubpominąć,piszącohistoriiokularów
(podobniejestnp.zdrukiemisumeryjskimipieczęciamicylindrycznymi).Kolejnyproblem
wiążesięzeuropocentryzmemmojegowywodu.Wiemy,żeniektóreproduktyużywanebyły
wEuropie,zanimEuropejczycynauczylisięjeprodukować–pochodziłyzimportu.Tak
byłowwypadkupapieru,mogłotakbyćwwypadkuokularów(produkowanojewChinach
prawdopodobniejużodXwieku).PoczątekichwytwarzaniawEuropiedatujesięnaogół
