Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Uwagiwstępne
kancelaryjnym.I.Ohijenkozauważarównież,żebyłtojęzykkontak-
tówdomowychniektórychksiążątlitewskich32,skoligaconychzroda-
miruskimi.Ruskimpowszechnienazywanojęzykzachodnioukraiń-
skiczybiałoruskijeszczewXIXwieku33.Termintenjestwkońcuod
dawnastosowanywjęzykoznawstwiepolskim34.
Wśródjęzykoznawcówniemajednoznacznejopinii,czymfaktycz-
niebyłaprostamowa,gdyżjesttopojęciewieloznaczne.Wybitni
polscyslawiściokreślilijąjakojęzykpisanyodrębnyodcerkiewszczyz-
nyipolszczyznyprzeznasyceniefonetykiisłownictwaelementami
żywegojęzykaludowego35.
ZcytowanychwyżejwypowiedziautorówXV–XVII-wiecznych
możnawnioskować,żedlanichokreśleniajęzykprostyiruskibyły
synonimiczne,oczymdobitnieświadczyokreślenieswojegojęzyka
jakonp.ruskaprostamowa.
Współcześniepojawiająsięjednakteorie,wedlektórychruska
iprostamowastanowiąwariantyjednegoogólnegojęzykaDzachod-
nioruskiego”.WładimirMiakiszewtwierdzi,żeoileokreśleniejęzyk
ruskiutworzonezostałoprzezówczesneelityintelektualnedlapo-
trzebodróżnieniaswojegojęzykaodpolszczyznytoprostamowa
staławopozycjidocerkiewszczyzny36.Ponadtowlingwistyceukra-
ińskiej(np.PawłoPluszcz)pojawiasiępogląd,żeprostamowasta-
nowikontynuacjęjęzykaruskiegoibyłaużywananaziemiachukra-
ińskichpoXVIwieku:Druskamowa”wrzeczywistościbyławspólnym
samymjęzykruski,któremubytnależałozapewnićodpowiedniąustawą.Postano-
wienieKonferencjiGeneralnejWarszawskiejz1696rokuonakaziesporządzania
dokumentówwjęzykupolskimusankcjonowałoistniejącąsytuacjęjęzykową,która
dokonałasięwcześniej.Por.:E.Smułkowa,Białoruśipogranicza.Studiaojęzyku
ispołeczeństwie,Warszawa2002,s.296,298.
32I.Oгicнко,Iстор.яукра.нсько.л.тературно.мови,Kijów1995,s.95.
33W
.Witkowski,OGramatycejęzykaruskiegodlaPolakówipoziomiejęzy-
koznawstwawGalicjipodkoniecXIXwieku,w:Językukraiński.Współczesność-
historia,Lublin2003,s.193;R.Radyszews’kyj,Rolapolskiegopośrednictwa
wkształtowaniusiępiśmiennictwastaroukraińskiego,w:Przekładliteracki.Teoria
-historia-współczesność,A.Nowicka-JeżowaiD.Knysz-Tomaszewska(red.),
Warszawa1997,s.120;H.Nuckowska,Językistyllistówpasterskichmetropolity
AndrzejaSzeptyckiego,Lublin2003,s.40;Z.Klemensiewicz,T.Lehr-Spławiński,
S.Urbańczyk,Gramatykahistorycznajęzykapolskiego,Warszawa1965,s.19.
34Por.:T.Lehr-Spławiński,P
.Zwoliński,S.Hrabec,Dziejejęzykaukraińskiego
wzarysie,Warszawa1956,s.22;T.Lehr-Spławiński,Szkicezdziejówrozwoju
ikulturyjęzykapolskiego,Lwów1938,s.122;J.Janów,ŹródłaEwangeliiPeresop-
nickiej,DSlavia”(Praga),r.5,27/1926,s.473–474.
35T.Lehr-Spławiński,P
.Zwoliński,S.Hrabec,Dziejejęzykaukraińskiego...,
op.cit.,s.30;por.też:A.Brückner,Dziejekultury...,op.cit.,t.2,s.358.
36W
.Miakiszew,JęzykStatutuLitewskiego1588r.,Kraków2008,s.38–39.
