Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
wartościreligijnych.Trwałenatomiastwydająsięwartościrodzinne.Podkre-
śleniawymagafakt,iżsięganiepoprzemocdotyczynietylkodwóchostatnich
zwymienionychpowyżejśrodowisk,leczobejmujetakżetzw.normalsówimło-
dzieżinteligencką(por.Fatyga1999;Urban2000).
K.Pietruszewski(2001,s.63–74)analizującpowyższezjawisko,podejmuje
próbęjegowyjaśnienia,odwołującsiędonastępującychczynników(por.też
Wiatrowski2007;Kawula2007):
–
naturybiologicznej–skażenieśrodowiskaijegowpływnarozwójprenatalny
obecnychnastolatków,
–
związanychzesposobemwychowaniadzieci–brakczasuzestronyrodzi-
ców,lukiwumiejętnościachwychowawczychoraznegocjacyjnychwsytua-
cjikonfliktówwrodzinie,zjawiskoparentyfikacji(dziecistałysięsamedla
siebierodzicamiipartneramidorosłychrodziców),liberalizacjawychowania
orazkryzysautorytetów(por.Gergen2009,s.156).
–
transgeneracyjnych–rodzice(szczególnieojcowie)sątutajpokoleniempo-
noszącymnajwyższykosztprzemianustrojowychizracjitrudnościadapta-
cyjnych(ocharakterzeosobowościowo-sytuacyjnym)stanowiąobiektwro-
giejidentyfikacjidzieci,którereagująprzemocą,
–
związanychzewspółczesnąkulturąmultimedialną–stymulowaniepostaw
konsumpcjonistycznychśrodkamibezpośrednimi(reklama)ipośrednimi,
działającyminazasadziemodelowaniaiidentyfikacji.Przykłademmogą
byćpostaciefilmowelubzgierkomputerowychoddziałującenawszystkie
kanałypercepcyjneorazcharakteryzującesiękonkretyzmemipłytkością,
coułatwiaichprzyswojenie(dotyczytotakżestymulowaniapostawagre-
sywnych).Istotnejestrównieżwydłużeniesięczasuspędzanegoprzedte-
lewizoremimonitoremkomputera(por.teżBraun-Gałkowska,Ulfik2000;
Ulfik-Jaworska2005;Poznaniak2003;Sułkowski2006,Toeplitz-Winiewska
2009),cosprzyjastępieniuwrażliwości,empatii,obniżeniuumiejętności
komunikowaniasięzinnymiiczęstoprowadzidozjawiskadesensytyzacji
(por.Boron,Zyss1996;Łukasz1998),
–
dowymienionychprzezautoraczynnikównależydodać–sygnalizowany
corazczęściejwliteraturzefachowej–problemekspansjiwzorówkultury
masowejjakokonfliktuwkulturze(por.Niezgoda2000)orazproblemtech-
noświadomościipoczuciatożsamościjednostkiwzwirtualizowanymświe-
cie(por.Mudyń2002),
–
psychologiczne–gloryfikacjamłodzieńczości(czegonastępstwemjestnar-
cyzmunastolatków,którzysązapatrzeniwsiebie,bezkrytyczni,małood-
porninafrustracjeiróżnegorodzajutrudnesytuacje,nieodpowiedzialni,
orozbudzonychpotrzebachnarcystycznychihedonistycznych),przejawy
nadopiekuńczościrodziców(zob.Walewska1992)orazprzedłużonedoj-
rzewanie,któremusprzyjabrakpracyimieszkańpowodująceniedojrzałość
psychicznąibraksamodzielności,