Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
normatywny.Zamazałaideałwychowania,któryipoprzedniobyłmglisty.Szkoła,jak
sięwydaje,nieumiesięwtymznaleźć.Sytuacjęutrudniabrakwyraźnychautory-
tetówspołecznych,brakautorytetuinstytucjipaństwaiwładzypaństwowej.Szkoła
niemawobectegodokogosięodwołać,anormyprawatworzoneprzezwładzępań-
stwowąosłabymautorytecienieposiadająnależytejsiłyregulacyjnej.Publicznepo-
lowanienasiebie,kłótnieistałeoskarżaniesięludzizajmującychwysokiepozycje
wpaństwiepozbawiająichautorytetuisiłypozytywnegooddziaływaniamodelujące-
gomłodeumysły(Machel2001,s.174).
Dopowyższychmankamentówpolitykikarnejiskutkówtegostanumożna
takżezaliczyć:
nadmierneszafowaniekarąpozbawieniawolności,przyciągłymzwiększa-
niudługotrwałościorzekanychkarinadużywanieinstytucjitymczasowego
aresztowania,cospowodowałoprzeludnieniezakładówkarnych(Pływa-
czewski2009),
zbytgwałtownapróbaprzejściaodnadmiernejsurowościdopolitykiliberal-
nej(tamże),
upolitycznienieprawakarnegoorazstosowaniepolitykikarnejdobieżących
działańdanegorządu,np.wceluwzbudzaniastrachuidemonstracjisku-
tecznościwładzy(Płatek2006),
kreowanieorazsprzyjanieprzezmediawPolscepopulizmowiprawnokar-
nemu(Filar2009).
Większośćzpowyższychczynnikówgenerujestannapięcia,poczucienierów-
nościorazfrustracjeudorastającejmłodzieży,któranapotykawielebarierpo-
wodującychograniczeniejejperspektywżyciowychorazniemożnośćprawidło-
wegowejściawdorosłerolespołeczne.
Podsumowując,możnastwierdzić,żetransformacja,określanarównież
mianem„wielkiejdekonstrukcji”,„demokratycznejdekonstrukcji”,„rewolucji
wschodnioeuropejskiej”,„JesieniLudów”,jestrodzajemzbiorowejtransgresji
(por.Kozielecki1997,2002),gdzieprzekraczanedotychczasowegranice
społeczne,materialneorazsymboliczne,leczowodziałanietransgresyjnenie
zawszestanowizmianęrozwojową(progresywną),czasamioznaczaregres
wniektórychsferachżyciaspołecznego(Borkowski2001a,s.133–135).Przy-
kłademmożebyćtutajnasileniespołecznychpatologii,któremożnauznaćza
istotnyproblemspołeczny(por.Sztumski1997,1999,2001),przedewszyst-
kimprzestępczości,agresjiiprzemocywprawiewszystkichsferachżyciapu-
blicznego,oraznegatywnenastawieniadożyciapublicznegoijegoinstytucji.
Zbiorowatransgresjaniezawszejestwięckonstruktywna,awprzypadku
polskiejtransformacjiustrojowejmieścisięwobszarzemiędzydekonstrukcją
adestrukcją(por.Borkowski2001a,s.135).Okazałosiębowiem,żeosiągniętej
wolnościtowarzyszypojawieniesięróżnegotypuzagrożeń,ademokratyczne
państwoniemożezapewnićobywatelomnależytegobezpieczeństwa.Poczu-
ciuposzerzeniaobywatelskichswobódtowarzyszyzatempoczucieznacznego
zmniejszeniabezpieczeństwaosobistego.Możnazaryzykowaćtwierdzenie,