Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariuszCzubaj:Podzikiejstronietekstu.Oantropologiiiliteraturze
(orazUwyrażanietego,coniewyrażalnewjęzyku"),nadzieję(powracającdo
Ukultucargo"),próbujeprzybliżyćjapońskiterminma(oznaczającycoś,co
znajdujesięUpomiędzy",azarazemzachowujeswojąsubstancjalność).Pisze
wreszcieoPiro-ludziewPeruzamieszkującymdżunglęwzdłużrzekiBaja
Umbamba-imapowaniuprzestrzenidokonywanymprzeztęspołeczność,
wktórymważnąrolęodgrywajązarównoduchyzmarłych,jakizłośliwedu-
chylasu.Crapanzanoprzeciwstawiatenobrazurzędowotworzonymmapom,
wktórychczujesięobecnośćnieprzepędzonegodokońcaduchakoloniali-
zmuipokusy,byraznazawsze,wyrysowawszypołudnikiirównoleżniki,
Uzamrozićczasiprzestrzeńnapapierze"6.
Wzbliżonysposóbpatrzećmożnanarelacjemiędzyliteraturąiantropo-
logią,którychprzenikaniesiębywałotyleżoczywiste,iletrudnedozaak-
ceptowaniazewzględunadoktrynalneiinstytucjonalnepodziałydążące
doUzamrożenia"dyskursuioddaniaokreślonychpólwręcenamaszczonych
profesjonalistów.Uwagataodnosisiętyleżdoliteraturoznawcówoczeku-
jących,byintruzwkraczającynaichobszarbyłuzbrojonywodpowiednie
narzędziateoretyczno-ihistorycznoliterackie,codoantropologówspodzie-
wającychsię,żektośzzewnątrzaspirującydozacnegogronaprzejdzieini-
cjacjęterenową.
Trudnowięcniedocenićenergiitych,którzypostanowilidokonaćwyło-
muizburzyćmuroddzielającyantropologięodliteratury.Przebiegzdarzeń
jestdobrzeznany.Zatem-postronieantropologicznej-wskazujesięna
przełomoweznaczenietomuWritingCulturez1986rokupodredakcjąJamesa
CliffordaiGeorge!aMarcusa,tomuopatrzonegoznamiennympodtytułem:
Poetykaipolitykaetnografii.Najlepszymzaśbodajkomentarzemdotejpub-
likacjiorazUzwrotuliterackiego"wantropologii,uważanegoprzezwielu
zaistotępostmodernistycznegosposobuuprawianiatejdyscypliny,niechaj
będąsłowainnegozwybitnychbadaczykulturyPaulaRabinowa:UClifford
traktujeantropologówjaktubylcówczyinformatorów.Staliśmysięobiektem
obserwacjiizapisu",.Antropologowiezaczęlinietylkoabdykowaćzpozy-
cjiUwszechwiedzącegowterenie";nietylkoteżzajęlisiędemaskowaniem
praktykretorycznychwypełniającychzapiskiUbyciatam"(iprzesłaniających
problemyzempirią);podejmowalitakżepróbyzmierzającewkierunkuzna-
lezieniatakichformwypowiedzi,którezastąpiłybyetnograficznąmonofo-
6Por.V
.CrapaNzaNo:ImaginativeHorizons:AnEssayinLiterary-Philosophical
Anthropology.Chicago-London2004.
7ZdaniatepochodzązartykułuPaulaRabinowaRepresentationsAreSocial
Facts:ModernityandPost-ModernityinAnthropologypomieszczonegoweWriting
Culture.ZdaniateprzytaczasamJ.CliFFordjakomohodoesejuOautorytecieet-
nograficznym(w:Idem:Kłopotyzkulturą.Przeł.E.Dżurak,J.IraCka,E.Klekot,
M.Krupa,S.Sikora,M.SzNajdermaN.Warszawa2000).
27
