Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wkażdejteoriiobronyznaleźćsięmusitakżewielezdańodnoszącychsiędosfery
strukturalnej.Nieprzyjmowanetutajpunktywidzeniatodynamicznyiekonomicz-
ny.Niemawięcwniniejszymtekścieżadnychtwierdzeńdotyczącychenergii
psychicznejlubsiłpsychicznych.Braktupojęć,takichjakzachowanieenergii,
entropia,kierunekinatężeniesiły.Wdalszychrozdziałachpodjętazostaniepróba
wypełnieniapowstałejwtensposóbluki.Tymczasemrozważmypokrótceźródła
istatusporzuconychpunktówwidzenia.
Modelaparatupsychicznego,któryujmujezachowaniejakowynikdziałania
hipotetycznejenergiipsychicznej,poszukującejujścia,zostałobranyprzezFreuda
niemalnapoczątkujegopracypsychoanalitycznej.NPrzyjmujemy”,napisałon
wielelatpóźniejwZarysie...,Npodobniejaktojestwzwyczajuwinnychnaukach
przyrodniczych,żewżyciupsychicznymdziałapewnegorodzajuenergia...”
21
.Lecz
energia,októrejmowa,toenergiainnegotypuniżenergiawfizyce,wkonsekwen-
cjiwięcFreudnazywaNenergiąnerwowączypsychiczną”
22
.Ponieważniezbędne
jestwyraźneodróżnienietegotypumodeluodtych,które,zakładającistnienie
energiipsychicznej,wykluczająwszelkieinnerodzajeenergii,modelstworzony
przezFreudanazywanybędzieodtegomomentuNmodelemenergiipsychicznej”.
Choćodczasudoczasuszczegółymodeluenergiipsychicznejulegały
przemianom,Freudnigdynierozważałporzuceniagonarzeczjakiegokolwiek
innegomodelu.Nieuczynilitegorównieżinnianalitycy,zawyjątkiemnielicznych.
Cozatemskłoniłomniedopostąpieniainaczej?
Popierwsze,ważnejestabypamiętać,żeźródłomodeluFreudaznajdujesię
niewjegoklinicznejpracyzpacjentami,leczwideach,zktórymizapoznałsię
wcześniejzasprawąswychnauczycielifizjologaBrückego,psychiatryMeynerta
orazlekarzaBreuera.IdeetewywodziłysięodFechnera(1801–1887)iHelm-
holtza(1821–1894),aprzednimiodHerbarta(1776–1841).I,jakzaznacza
Jones,zanimFreudsięnimizainteresował,byłyoneNzarównoznane,jak
iakceptowaneprzezcaływykształcony,aszczególnienaukowyświat”(Jones,
1953,s.414).Modelenergiipsychicznejjestzatemmodelemteoretycznym
wprowadzonymprzezFreudadopsychoanalizy;niejesttowżadnymrazie
modelzaczerpniętyzpraktykipsychoanalitycznej
23
.
21
22
Ibidem,s.115przyp.tłum.
Ibidemprzyp.tłum.
23
PozawłasnymipracamiFreudanajlepszymiprzewodnikamipoźródłachjegomodelu
tekstyBernfelda(1944,1949),pierwszytombiografiiJonesa(1953),szczególnierozdział
17,WstępautorstwaKrisadotomulistówdoFliessa(Kris,1954),atakżekomentarzStracheya
(1962),TheemergenceofFreud’sfundamentalhypotheses(S.E.,3,s.62–68).Wdłuższej
perspektywiehistorycznejprzedstawiakwestięWhyte(1960),który,międzyinnymi,kładzie
nacisknawysokiprestiż,jakimcieszysięformailościowa,wjakiejHerbartwyrażałsweidee.
39