Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
PSYCHOLOGIASĄDOWA
I
Stadium1.Łamanieprawajestuzasadnione,jeżelimożnauniknąćkary.
I
Stadium2.Łamanieprawajestuzasadnione,jeżeliosiągniętycel(korzyści)prze-
ważająnadryzykiem(poniesionymikosztami).
I
Stadium3.Łamanieprawajestuzasadnione,jeślipomagazachowaćzwiązki
zinnymiludźmi.
I
Stadium4.Łamanieprawajestuzasadnione,jeślipomagazachowaćdobresto-
sunkispołecznelub(i)jestnatymgruncieprzyzwolone.
I
Stadium5-6.Łamanieprawajestuzasadnione,jeślipozwalautrzymaćpodsta-
wowewartościczłowiekalubprzyczyniasiędopostępuwdziedziniesprawie-
dliwościspołecznej.
C.R.Holinizespół(2004,s.51)stwierdzają,żeosobyreprezentująceniższestadia
rozwojumoralnegoczęściejuznają,iżtosytuacjauzasadniaczynprzestępczy.Zgodnie
zteoriąKohlbergaludziełamiącypraworozumująwsposóbcharakteryzującyniższy
etaprozwojumoralnegoniżci,którzyniepopełniająprzestępstw.
Ograniczenia.Zarysowaneschematyczniehipotezywyjaśniającedopuszczanie
przezjednostkęmożliwościpopełnianiaprzestępstwniezawierająjednakżeżadnych
bezpośrednichprzesłanekumożliwiającychudzielenieodpowiedzinapytanie,jakikiedy
(wjakichwarunkach)takiewłaśniemechanizmypsychologiczneunichsiękształtują.
Wliteraturzeprzedmiotumożnaznaleźćpropozycjetrzechróżnychsposobówwy-
jaśnianiategozjawiska,plasującesięjednakpozateoriąKohlberga,którejzakresnie
obejmujetychwpływów,niewychodzącpozasygnalizowaneschematyczniehipotezy.
TeoriaKohlbergabowiemniepotrafiudzielićodpowiedzinapytanie,skąd(pozasamym
rozwojemumysłowym)biorąsięoweniechciane(desocjalne)efektywmechanizmie
regulacjimoralnejjednostki.
I
Popierwsze,poziomrozwojumoralnegodanegoczłowiekamożebyćwwięk-
szymstopniuproduktemsubkultury,aniżeliwynikaćzpoziomuumysłowego,
najakimbyłbyonwstaniesamodzielnierozważaćaspektymoralne.Możliwość
tęzasygnalizowałjużsamKohlberg,brakjednakdowodówempirycznych,które
byjąpotwierdzały(aprzeciwnie-zob.cz.1,r.4).
I
Podrugie,uważasię,żenazwiązekmiędzyrozwojemmoralnymaprzestępczo-
ściąmożemiećznaczącywpływśrodowiskorodzinne.Potwierdzajątobada-
niawykazujące,żeprzestępcynaogółpochodząześrodowiskupośledzonych
społecznieiżerozumowaniemoralnewiążesięzwzoramiimetodamiwycho-
wawczymistosowanymiprzezrodzicówztakichwłaśnieśrodowisk(zob.cz.2,
8.4.2-8.4.4).
