Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pionierzyiprekursorzy
wynikiswoichbadańianaliz.Wtensposóbza-
gadnieniezmęczeniadoprowadziłojądobadań
nadprzeciążeniemszkolnym,apóźniejzmęcze-
niemwpracyzawodowej.Popowrociedokraju
zajmowałasięgłównietematykąpsychopedago-
giczną;dążyłazwłaszczadowykorzystaniaprac
badawczychzzakresupsychologiiwychowania
inauczaniawzreformowaniuszkolnictwawPol-
sce.Byłajednąztych,którzypostulowaliko-
niecznośćstworzeniafunkcjipsychologaszkol-
nego.Wrękopisiepozostałajejdużapraca
wjęzykufrancuskim,liczącaokoło400stron
monografiapsychologiidzieckareferującazagad-
nieniapamięciiinteligencji.
1.2.4.BolesławBłażekiLudwik
Jaksa-Bykowski−
niedocenienibadacze
problemówwychowania
inauczania
JózefPieteruważał,żeszczególnieprzyczynilisię
dorozwojupsychologiiwychowawczejwnaszym
krajudwajrzadkodziśwspominanipsychologo-
wie.JednymznichbyłBolesławBłażek(1872–
1940),pionierpsychometriiwPolsce,asystent
AdolfaBeckanaWydzialeLekarskimUniwer-
sytetuLwowskiego,późniejnauczycielgimna-
zjalny,wykładowcaPaństwowejSzkołyGospo-
darstwaWiejskiegowBydgoszczyiwCieszynie.
Błażekbyłautoremm.in.artykułów:Jakmożna
mierzyćznużenieuczniówwszkolepodwpływemna-
uki(1898),Rysunkidziecięcezestanowiskapsycholo-
gicznego(1899);Psychometriawszkole(1899),Nowe
studiapsychometrycznenadmłodzieżąszkolną
(1900),Studiapsychometrycznenadznaczeniempra-
cyręcznejjakoczynnikawychowawczego(1910).Na
podstawieswoichbadańopisałontypyuczniów
różniącychsięsposobempracyszkolnejipodat-
nościąnazwiązanezniązmęczenie.Wtymokre-
sieBłażekprzygotowałm.in.monografięStudia
psychometryczne(pomiarynauczniach)(1900).Do
lekturytejksiążkizachęcałjedenzredaktorów
PrzegląduTygodniowego:
Psychologiastanowiącaongiczęśćfilozofii[ś]sta-
łasięsamoistnąnaukąprzyrodniczą,dającąpod-
stawyinnympokrewnymgałęziomwiedzy.Między
innymioddziałałabardzosilnienapedagogię,
wprowadzającdoniejpierwiasteksilnienaukowy
idoświadczalny[ś].Oznaczeniemilościowym
elementówskładowychświadomościzajmujesię
psychometriainaucetejpoświęciłp.Bolesław
Błażekobszerną,świeżowydanąbroszurępt.Stu-
diapsychometryczne.Oilenamwiadomo,jestto
pierwszaksiążkawjęzykupolskimtejnaucespe-
cjalniepoświęconainawyżynachnaukistojąca.
Ztegopowodu,dostępnajęzykiemszerszemukołu
czytelników,staniesięniezbędną,jakopodręcznik
dlawszystkichpedagogów,nauczycieli,nauczycie-
lekpragnącychcośkolwiekgłębiejspoglądaćna
przedmiotswegozawodu,napowierzonychsobie
uczniów,nazadaniewłasnejakofachowców(Prze-
glądTygodniowyŻyciaSpołecznego,LiteraturyiSztuk
Pięknych,16.02.1901).
Wartojeszczedodać,żew1931rokuBłażek
opublikowałwCieszynie(naprawachrękopisu)
podręcznikPsychologia,wktórymznalazłysię
równieżzagadnieniazzakresupsychologiiwy-
chowania.
Odrugimzniedocenianychbadaczypsycho-
logiiwychowawczejJózefPieter(1974,s.404)
pisał:
Przeważniedodziejówpolskiejpsychologiiwy-
chowawczej
należy
działalność
naukowa
L[udwika]Jaksy-Bykowskiego(1881–1947),profe-
sora[ś]odr.1927pedagogikieksperymentalnej
idydaktykinauniwersyteciepoznańskim.Obli-
sko20latwcześniejniżBaley,Jaksa-Bykowski
przystąpiłunasdobadańdoświadczalnychnad
zagadnieniamipsychologicznymiwyłaniającymi
sięwżyciuszkoły.JegoiBłażkauważaćmożnaza
właściwychpionierówpsychologiiwychowaw-
czejwznaczeniunaukioprocesachpsychicznych
wwychowaniuinauczaniu.Wpewnejmierze
widaćwpracyJaksy-Bykowskiegokontynuację
działalnościErnstaMeumanna.[ś]Zpracważ-
niejszychwymienićnależy:Zdoświadczeńpsy-
chologicznychnadklasąpierwszą,1914;Zasadypeda-
gogikidoświadczalnej,1920;Badaniaeksperymentalne
nadznaczeniemwspółzawodnictwa,1923;Podręcznik
dozajęćpraktycznychzdziedzinypsychologii,1925;
Umysłowośćpolskichlicealistów,1939(wUKwar-
talnikuPsychologicznym”).
Nieulegawątpliwości,żeLudwikJaksa-
-Bykowskibyłaktywnymitwórczymbadaczem
psychologicznejproblematykiwychowania.Moż-
nawspomnieć,żewyjeżdżałzczłonkamiswo-
jegoSeminariumPedagogicznegodziałającego
29
