Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ZAKRESIORGANIZACJAWIEDZYJAKOKRYTERIUMDEFINIOWANIA…
17
umiećszybkokodowaćdanewpamięcidługotrwałej.Podrugie,wykonywane
zadaniemusibyćdobrzeznane,botylkowtedyjednostkamożeprzewidzieć,
jakainformacjabędziezachwilępotrzebna.Potrzecie,informacjeprzecho-
wywanewLTWMmusząbyćpowiązanezodpowiednimiwskazówkami
wydobycia.Spełnienietychwarunkówjestmożliwejedyniewówczas,kiedy
ktośmaszeroką(ekspercką)wiedzęzdanejdziedziny.
Późniejszebadanianadwykorzystywaniemstrukturprzechowywanych
wpamięcidługotrwałejekspertówwczasie,gdywykonująonizadaniaob-
ciążającepamięćroboczą,pokazały,żeprocestenmarównieżswojekonse-
kwencjefizjologiczne(Guidaiin.,2012).Punktemwyjściadlatychbadań
byłozałożenie,żewprzypadkuekspertównowainformacjaniejestpoprostu
przechowywanawpamięciroboczej,aleszybkoprzenoszonadopamięcidłu-
gotrwałej,copowinnoskutkowaćzaangażowaniemobszarówmózguodpo-
wiedzialnychzafunkcjonowanieoburodzajówpamięci.Wprzypadkulaików,
uktórychniewykształciłysięstrukturywiedzy,uruchamianajestgłównie
pamięćrobocza,więcpowinnysięaktywowaćobszarymózguzniązwiązane.
Badaniazwykorzystaniemneuroobrazowaniapotwierdziłyteoczekiwa-
nia.Okazałosię,żeeksperciilaicywdanejdziedziniewykorzystująinne
obszarymózguwtrakciewykonywaniareprezentującychtędziedzinęzadań,
któreobciążająpamięciąroboczą.Jesttowynikiemprocesufunkcjonalnej
reorganizacjimózgowej(functionalcerebralreorganisation),doktóregodo-
chodziwmiaręnabywaniawiedzyeksperckiej(Guidaiin.,2012;Guida,
GobetiNicolas,2013).
Procestenzachodzidwuetapowo.Zaczynasięodzmniejszeniaaktyw-
nościkoryprzedczołowej,którajestzaangażowanawdziałaniepamięciro-
boczej.Wynikatozopisanegowcześniejmechanizmułączeniainformacji
wporcje,doczegodochodziuekspertów,pozwalającegoimnazakodowanie
większejilościinformacji,tymsamymodciążającpamięćroboczą.Wrazze
wzrostemwiedzyidoświadczeniawdanejdziedzinieporcjeinformacjistają
sięcorazwiększeiskomplikowane,przekształcającsięwstrukturywiedzy,
które(wedługkoncepcjiszablonówidługotrwałejpamięciroboczej)mogą
byćszybkokodowaneiwydobywanezpamięcidługotrwałej.Natymetapie
aktywujesięprzyśrodkowypłatskroniowyzwiązanyzfunkcjonowaniemtej
ostatniej.Aktywnośćtegoobszarupodczaswykonywaniazadańłączących
sięzdanądziedzinązaobserwowanotylkouosóbmającychwiedzęekspercką
ztegoobszaru.
Koncepcjeporcjowaniainformacji,szablonówidługotrwałejpamięciro-
boczejpomimoróżniczawierajątosamozałożenie,żenabywaniewiedzy
eksperckiejpowodujezmianywsposobiewykonywaniazadańzdanejdzie-
dziny.Zmianytesązwiązaneprzedewszystkimzodmiennymprzetwarza-
nieminformacjiprzezekspertówilaików(Guidaiin.2012,2013).
