Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZ|AŁ1.SPO$TRZEGAN|EEURO$|EROTPRZEZ|NNYCH…
wytwarzająwspomnienia,któresązgodnezichistniejącymiwcześniejprzekonaniami
natematświata”(s.240).
Wskazaneprawidłowościzostałyudokumentowaneeksperymentalnie.Claudia
Cohen(1981)prezentowałauczestnikomkrótkienagraniewideozudziałemkobiety
rozmawiającejzmężem.Nagraniebyłopoprzedzaneinformacją,żebohaterkajest
bibliotekarkąlubkelnerką.Zachowaniaujawnianeprzezkobietępodczaskonwersacji
zmężemodnosiłysiędoróżnychcech,zktórychczęśćbyłazgodnazpowszechnie
podzielanymobrazembibliotekarki(np.upodobaniedomuzykiklasycznej),apozo-
stałe-zwyobrażeniemkelnerki(np.upodobaniedopiwa).
Wkolejnejfaziebadanychproszonooscharakteryzowaniebohaterkifilmu.
Uczestnicyzdużowiększąłatwościąwydobywalizpamięciinformacjezgodneztreś-
ciąwzbudzonegostereotypu.Cowięcej,treśćrekonstruowanegoobrazukobietybyła
bliższaschematycznymwyobrażeniomnatematbibliotekareklubkelnerekniżwłaś-
ciwościomrzeczywiścieujawnianymwtrakcierozmowyzpartnerem.
Odwołującsiędoschematówpoznawczych,obserwatorzyinterpretują,anastęp-
nieprzewidujązachowaniapartnerówinterakcji.Zdaniembadaczy(np.Jones,1991;
Kunda,1999;MacraeiBodenhausen,2001)stereotypytooczekiwaniaspołecz-
nedotyczącemotywacji,emocji,preferencjiinnychosób.CharlesStangoriMark
Schaller(1999)podkreślają,żenludzienieustanniespotykająnoweosoby,októrych
wiedząbardzoniewiele,pozaichprzynależnościądodanejkategoriispołecznej.
Wykorzystujązatemtęwiedzędownioskowaniaocechachdyspozycyjnychnapot-
kanejosoby”(s.30).
1.2.2.FUNKCJE$CHEMATÓWPOZNAWCZYCH
24
Schematypoznawczepełniąważnefunkcjeregulacyjne,zjednejstronywpływając
naprocesodbioru,interpretacji,zapamiętywaniaiwydobywaniazpamięcidanychna
tematróżnychobiektów,zdrugiejzaś-naprezentowanewobecnichzachowania.
Wklasieszkolnejnauczycielmożezwiększąlubmniejsząchęciąpomagaćeurosie-
rotomwnauce,zakładając,żeichniepowodzeniaedukacyjnewynikają,odpowiednio,
ztrudnejsytuacjirodzinnejlublenistwa,jakrównieżprzypominającsobie,żedzieci
cyrkularnychmigrantówpilniepracująpodczaszajęćlubprzeciwnie-bardzoczęsto
uchylająsięodwykonywaniapowierzonychimobowiązków.
ZdaniemBiernatiDovidio(2008)nkategoryzacjaspołecznawpływanasposób
przetwarzania,przechowywaniaiodzyskiwaniainformacji,atakżenasposóbinter-
pretacjiiwyjaśnianiazachowań”(s.97).Wskazaneprawidłowościudokumentowano
wwielubadaniach.NaprzykładwklasycznymeksperymencieAlbertaHastorfa
iHadleyaCantrila(1954)studentomuniwersytetówPrincetoniDartmouthwyświetlono
nagraniemeczufutboluamerykańskiegorozegranegomiędzymacierzystymidruży-
nami.Spotkanieobfitowałowdużąliczbębrutalnychfauli.Uczestnikówpoproszono
opoliczeniewszystkichnnieczystych”zagrańpiłkarzy.
