Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Kurpiel,Psychospołeczneuwarunkowaniafunkcjonowaniaosóbdorosłychzmózgowymporażeniemdziecięcymoróżnym
zakresieniepełnosprawności,Kraków2011;ISBN:978-83-7587-874-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
18
Rozdział1.Somatyczneipsychologiczneaspektyfunkcjonowaniaosób…
-ruchowej,lateralizacjipółkulowejiobrazuswojegociała,atakżekoncentracjiuwa-
giiintegracjizmysłowej.
MPDmożetowarzyszyćzespółpsychoorganiczny,będącyskutkiemwczesnego
uszkodzeniaośrodkowegoukładunerwowego.Wiążesiętozwystępowaniemza-
burzeńwsferzeemocjonalno-popędowej,zchwiejnościąafektywną,drażliwością,
wybuchowością(uosóbzobniżonąsprawnościąumysłową),jakrównieżzbrakiem
cierpliwościiwytrwałościwdążeniudocelu.Mogąpojawiaćsięniewspółmierne
dosiłybodźcatendencjedozachowańagresywnych,niskatolerancjanaporażki
inagrody,upóriobniżonykrytycyzmwstosunkudoswoichdziałań.Bardzoważ-
nymproblememjestwspółwystępowanieupośledzeniaumysłowego.Wedługróż-
nychźródełuokoło35dziecizMPDwystępujeróżnorodnystopieńupośledzenia
umysłowego.
UosóbdotkniętychMPDmogąpojawićsięrównieżobjawypsychicznewy-
wołanenietylkouszkodzeniemośrodkowegoukładunerwowego,aletakżeich
sytuacjąpsychospołeczną.Najczęstszeznichtozaburzeniaadaptacyjneitrudności
wrelacjachspołecznych,alemogąteżwystąpićzaburzeniazachowania,zespoły
nerwicowe(szczególniesprzyjaimokresdojrzewania),anawetpsychotycznezespo-
łydepresyjne(Borkowska,1989).
Literaturaprzedmiotupodkreślarównież,żeobokmierzalnychobjawówkli-
nicznychistniejejeszczeaspektbardziejzłożony,wielopłaszczyznowy,amianowicie
barierypsychologiczneispołecznewypływającezsamejjednostki.Donichzali-
czamytakiezmienne,jak:niskasamoocenaipoczuciewłasnejwartości,poczucie
niesprawiedliwościświataiwyrządzonejkrzywdy,przewagaponiesionychstratnad
zyskami,przewidywanieporażki,coniwelujeszansenapodjęciedziałań,zależność
odosóbdrugichorazsyndromwyuczonejbezradnościwsferzepoznawczej,moty-
wacyjnej,behawioralnejispołecznej.Nadrugimkrańcutegokontinuumznajdu-
jąsiętakiezmienne,jakpoczuciesprawstwaikontrolinadzdarzeniami,wysoka
umiejętnośćradzeniasobiezproblemami,zdolnośćadaptacjidozmian,wysoka
planowośćitelicznośćpodejmowanychdziałań.ZdaniemBrzezińskiej(2007)sytu-
acjęosobyniepełnosprawnejwujęciupsychologicznymnależyrozpatrzyćwtrzech
kategoriach:
–ograniczeńwynikającychzniepełnosprawności,
–cechindywidualnychjednostki,
–wsparciaspołecznegonakontinuumniedoboru,optymalnegopoziomuinad-
miaruwsparcia.
Elementyskładowesytuacjipsychologicznejosobyniepełnosprawnejprzedsta-
wiaschemat1.
