Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
I.Ogólnacharakterystykastresunauczycielskiego
dostępnychwśrodowiskubądźjakoniedopasowaniezdolnościiumiejętności
jednostkidowymagańśrodowiskowych”(P
.LeBlanc,J.deJonge,W.Schaufeli
2007,s.180).
Wmodelutymokreślonodwapodstawoweaspektydopasowania:
1)
stopień,wjakimnastawienieizdolnościpracownikaspełniająwyma-
ganiazwiązanezpracą;
2)
zakres,wjakimśrodowiskopracyzaspokajapotrzebypracownika,
awszczególnościzakres,wjakimpracownikowiwolnoiwjakimjeston
zachęcanydowykorzystaniaswojejwiedzyiumiejętnościwpracy(R.Van
Harrison1987;T.Cox,A.Grifths,E.Rial-González2006,s.37).
Stresmożesiępojawić,asamopoczuciemożesiępogorszyć,gdyniema
dopasowaniawjednymlubobuaspektach.Ważnymelementemtegomode-
lujestrozróżnieniemiędzyniedopasowaniemobiektywnymisubiektyw-
nym.Pierwszyrodzajdotyczyrozbieżnościmiędzyrzeczywistymstanem
lubrzeczywistąkondycjąpracownikaaobiektywnymiatrybutamisytuacji
pracy,drugizaśodnosisiędorozbieżnościmiędzywyobrażeniamipracow-
nikanawłasnytematajegoprzekonaniamidotyczącymiśrodowiska(T.Cox,
A.Grifths,E.Rial-González2006;P
.LeBlanc,J.deJonge,W.Schaufeli2007).
Zarównopozytywne,jakinegatywneniedopasowaniemożeprowadzićdo
stresuzawodowego.
Mimoprzekonującejkoncepcji,naktórejopierasiętenmodel,daneempi-
rycznenieprzemawiajązajegosłusznością.Byćmoże,jaksugerująautorzynow-
szychmodelistresuzawodowego,błędembyłotuzaliczeniewieluróżnychczyn-
nikówpracydojednej,zbiorczejkategoriistresorówzawodowych(P
.LeBlanc,
J.deJonge,W.Schaufeli2007;R.V.Harrison1987).
Modelwymagania–kontrolaR.A.Karaska
Interesującymmodelemwyjaśniającymźródłapoczuciadyskomfortuwpracy
jestkoncepcjawymaganiapracy–kontrolapracy,którazdominowałabada-
niaempirycznenadstresemzawodowymizdrowiempracownikówwlatach
osiemdziesiątychubiegłegowieku.Modeltenzostałwprowadzonyprzez
amerykańskiegobadacza–RobertaA.Karaska(1979),któryzwróciłuwagę
nato,żeistniejemożliwośćbrakuliniowegozwiązkumiędzywłaściwościami
pracyazdrowiempracownikóworaznafakt,żewłaściwościtemogąnasiebie
wzajemnieoddziaływać.Autoroparłswójmodelnazałożeniu,żegłównymi
źródłamistresuzawodowegosądwiepodstawowepsychospołecznewłaści-
wościpracy,tj.psychologicznewymaganiapracyorazkontrola,stanowiąca
oswobodziepodejmowaniadecyzjiodnośniedowykonywanejpracy.Poziom
