Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1:Systemmedialnyjakoprzedmiotbadańmedioznawczych
finansowaniawpostaciogłoszeńreklamowych,wmodelutymobserwowano
rozwijaniesię„dyskursuukierunkowanegonafakty”23,prowadzącegodo
wytworzeniasięwzorcadziennikarstwaneutralnego,oddzielającegoopinieod
informacji,aktualnegoiskoncentrowanegonabieżącychwydarzeniach.Uma-
sowienieprasyspowodowałopowstanieróżnychjejtypów,skierowanychtakże
domniejwymagającychczytelników.Dlategoteżwkrajachliberalnychmożna
zauważyćogromnąpopularnośćprasytabloidowej,sensacyjnej,służącejnietyle
informowaniu,ilerozrywce.Rynekprasowyjestjednakwtychkrajachbardzo
zróżnicowany,takżepodwzględemorientacjipolitycznychredakcjigazeticza-
sopism.OilewStanachZjednoczonychprasa-jeślichodziozamieszczane
wniejtreści-bliższajestcentrum(macharakterbardziejuniwersalny),otyle
wWielkiejBrytaniiczęściejmożnadostrzecokreślonestanowiska,sympatie
iantypatiepolitycznedziennikarzy,coprzekładasięnaprofilpolitycznyprasy.
Modelliberalnycharakteryzujesięjednak,wporównaniuzinnymimodelami,
stosunkowoniskimstopniemparalelizmupolitycznegowmediach.Partie
polityczneniewystępująjakowłaścicieleczypodmiotyfinansujące.Jednak
wkwestiiparalelizmupolitycznegomediówpojawiająsiętutajdużerozbieżno-
ścimiędzyrynkamiwspomnianychczterechpaństw.Profesjonalizacjazawodu
dziennikarzarozwinęłasiędośćwcześnie.Związanejesttozfunkcjonowaniem
organizacjibranżowych,orazsystemukształceniaprzyszłychdziennikarzy,
atakżerozwijaniemwłasnychkodeksówetycznychczystandardówzawodo-
wych.Wtymmodeludziennikarzeciesząsiędośćdużąautonomią,wynikającą
takżezkulturypolitycznejspołeczeństw,którepostrzegajądziennikarstwojako
służbępubliczną,charakteryzującąsięneutralnymprofesjonalizmem,nienace-
chowanymideologicznie24.To,cotakżewyróżniasystemymedialneomodelu
liberalnymtoznikomyinterwencjonizmpaństwa,ograniczającysiędoniezbęd-
nychdziałań,jakwspółtworzenieinfrastrukturykomunikacyjnejczyochrona
wolnościsłowa,prasyjakotakiej,gwarantowanejkonstytucyjniekażdemu
obywatelowi.Narynkachpreferującychmodelliberalnygeneralniedominują
mediakomercyjne,choćwidać,żeróżnicesątakżeznaczącepomiędzyrolą
mediówpublicznychwWielkiejBrytaniiiUSAorazichpolitycznąniezależnoś-
cią.Państwojednakwystępujewroliregulatorabardzorzadko,niesubsydiuje
mediów,któredziałająnawolnymrynkujakkażdyinnypodmiotgospodarczy.
Mimowieluwewnętrznychróżnicsystemymodeluliberalnegocharakteryzują
siędługątradycjąwolnościprasyorazwysokorozwiniętymiprzemysłami
medialnymi.
33
23J.K.Chalaby:JournalismasanAnglo-AmericanInvention:AComparisonoftheDevelop-
mentofFrenchandAnglo-AmericanJournalism,1830s-1920s.“EuropeanJournalofCommunica-
tion”1996,no11(3),s.310.
24Ibidem,s.224-225.
