Radiologia

Andrzej Cieszanowski, Monika Bekiesińska-Figatowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-22559-9

DOI:

https://doi.org/10.53271/2022.027

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

588

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Radiologia. Red. Cieszanowski, Andrzej; Bekiesińska-Figatowska, Monika . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022, 588 s. ISBN 978-83-01-22559-9, doi: https://doi.org/10.53271/2022.027

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Cieszanowski, A.

A2 Bekiesińska-Figatowska, M.

T1 Radiologia

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2022

SN 978-83-01-22559-9

DOI https://doi.org/10.53271/2022.027

Bibliografia BibTex:

@Book{ 274095, author = "", editor = "Cieszanowski, Andrzej and Bekiesińska-Figatowska, Monika", title = "Radiologia", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2022", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-22559-9", doi = "https://doi.org/10.53271/2022.027" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Cieszanowski, Andrzej

ED - Bekiesińska-Figatowska, Monika

TI - Radiologia

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2022

SN - 978-83-01-22559-9

ER -

DOI - https://doi.org/10.53271/2022.027

Netografia (standard APA):

. Red. Cieszanowski, Andrzej; Bekiesińska-Figatowska, Monika. Radiologia [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022 [dostęp: 03 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/radiologia-andrzej-cieszanowski-monika-274095. doi: https://doi.org/10.53271/2022.027

diagnostyka obrazowa, radiologia, usg, MR, TK, RTG, diagnostyka obrazowa narządów, wskazania do badań

Nowoczesny podręcznik z zakresu współczesnej radiologii i diagnostyki obrazowej, zgodny z akademickimi programami nauczania przedmiotu – radiologia. Autorami książki są znani i cenieni specjaliści, nauczyciele akademiccy z wieloletnim doświa...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-22559-9

DOI:

https://doi.org/10.53271/2022.027

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

588

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

CZĘŚĆ OGÓLNA 18
1. Techniki rentgenowskie i techniki medycyny nuklearnej Tomasz Wolak20
1.1. Techniki rentgenowskie20
1.1.1. Podstawy fizyczne – wytwarzanie promieniowania X20
1.1.2. Budowa lampy rentgenowskiej22
1.1.3. Geometria obrazowania22
1.1.4. Budowa aparatu RTG23
1.1.5. Budowa tomografu komputerowego25
1.1.6. Bezpieczeństwo stosowania27
1.1.7. Własności obrazu27
1.2. Techniki medycyny nuklearnej28
1.2.1. Pozytonowa tomografia emisyjna (positron emission tomography, PET)28
2. Techniki obrazowania – ultrasonografia (USG) Tomasz Wolak32
2.1. Podstawy fizyczne32
2.2. Budowa urządzenia34
2.3. Bezpieczeństwo stosowania35
2.4. Własności obrazu35
2.5. Zastosowania36
3. Techniki obrazowania – rezonans magnetyczny Tomasz Wolak 38
3.1. Podstawy fizyczne38
3.2. Precesja protonu39
3.3. Proces relaksacji – czasy T1 i T240
3.4. Jak interpretować czasy relaksacji?41
3.5. Kontrast tkankowy42
3.6. Kodowanie przestrzeni, czyli jak rozpoznać, skąd pochodzi sygnał rezonansu magnetycznego45
3.7. Budowa urządzenia46
3.8. Bezpieczeństwo stosowania47
3.9. Własności obrazu48
4. Badania obrazowe – ryzyko i ochrona Ryszard Kowski, Bogdan Pruszyński, Andrzej Cieszanowski52
4.1. Ryzyko związane z badaniami ultrasonograficznymi (fala dźwiękowa)52
4.2. Ryzyko związane z badaniami techniką rezonansu magnetycznego (fala elektromagnetyczna w zakresie radiowym)52
4.3. Promieniowanie jonizujące53
4.4. Ochrona radiologiczna54
4.5. Skutki działania promieniowania na organizm54
4.6. Grupy narażenia z punktu widzenia ochrony radiologicznej54
4.7. Badania rentgenowskie (fala elektromagnetyczna w zakresie promieniowania jonizującego)55
4.10. Badania izotopowe (fala elektromagnetyczna w zakresie promieniowania jonizującego)56
4.8. Powikłania występujące w przebiegu badań angiograficznych56
4.9. Reakcje uboczne po śródnaczyniowym podaniu środków kontrastujących56
5. Środki kontrastowe Marek Gołębiowski, Katarzyna Sułkowska58
5.1. Definicja58
5.2. Środki cieniujące58
5.2.1. Środki cieniujące negatywne58
5.2.2. Środki cieniujące pozytywne58
5.2.3. Reakcje niepożądane59
5.2.4. Ostre pokontrastowe uszkodzenie nerek59
5.3. Środki kontrastowe stosowane w MR60
5.3.1. Charakterystyka60
5.3.2. Reakcje niepożądane60
5.4. Środki kontrastowe stosowane w USG61
6. Podstawy interpretacji badań obrazowych Andrzej Cieszanowski, Bogdan Pruszyński62
6.1. Ogólna interpretacja wyników badań i nazewnictwo objawów występujących w różnych technikach obrazowych62
6.1.1. Konwencjonalne badania radiologiczne (RTG)62
6.1.2. Badanie jedno- i dwukontrastowe przewodu pokarmowego62
6.2. Objawy o znaczeniu rozpoznawczym przed podaniem środka kontrastowego63
6.1.3. Tomografia komputerowa (TK)63
6.2.1. Ogniska hiperdensyjne63
6.2.2. Ogniska hipodensyjne64
6.2.3. Ocena obrazu po podaniu dożylnym jodowego środka cieniującego64
6.2.4. Charakter unaczynienia zmiany65
6.2.5. Rezonans magnetyczny (Magnetic resonance, MR)65
6.2.6. Ultrasonografia68
7. Anatomia radiologiczna Marek Gołębiowski, Monika Bekiesińska-Figatowska, Andrzej Cieszanowski72
7.1. Mózgowie72
7.2. Kręgosłup76
7.3. Klatka piersiowa80
7.4. Jama brzuszna84
7.5. Miednica93
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA 98
8. Ośrodkowy układ nerwowy Marek Gołębiowski, Monika Bekiesińska-Figatowska100
8.1. Metody obrazowania100
8.2. Choroby ośrodkowego układu nerwowego100
8.2.1. Urazy100
8.2.2. Samoistne krwawienie podpajęczynówkowe i tętniaki mózgu104
8.2.3. Choroba Alzheimera i inne przyczyny otępienia105
8.2.4. Wodogłowie106
8.2.5. Zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych107
8.2.6. Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex, SM)110
8.2.7. Padaczka111
9. Udar niedokrwienny mózgu Jerzy Walecki, Agnieszka Kwiatkowska-Miernik, Piotr Gustaw Wasilewski114
9.1. Informacje ogólne114
9.2. Diagnostyka obrazowa114
9.2.1. Faza nadostra udaru – obrzęk cytotoksyczny114
9.2.2. Faza ostra udaru (acute stroke)118
9.2.3. Faza podostra udaru (subacute stroke)119
9.2.4. Faza przewlekła udaru (chronic stroke)120
9.3. Udar – podział121
9.3.1. Udar lakunarny121
9.3.2. Udar „ostatniej łączki” (hemodynamiczny)121
9.3.3. Udar w mechanizmie zatorowym (kardiogenny)122
9.3.4. Udar żylny122
10. Guzy ośrodkowego układu nerwowego Jerzy Walecki, Michał Frączek, Bartosz Mruk, Piotr Gustaw Wasilewski, Agnieszka Kwiatkowska-Miernik124
10.1. Informacje ogólne124
10.2. Metody obrazowania124
10.3. Radiologiczna metodyka różnicowania guzów OUN125
10.4. Systematyka i cechy radiologiczne guzów OUN u dorosłych125
10.4.1. Nowotwory gleju gwiaździstego125
10.4.2. Nowotwory gleju skąpowypustkowego127
10.4.3. Gruczolaki przysadki mózgowej128
10.4.4. Nowotwory opon mózgowo-rdzeniowych129
10.4.5. Chłoniaki i nowotwory układu krwiotwórczego129
10.4.6. Zmiany przerzutowe w OUN129
11. Twarzoczaszka i kość skroniowa Emilia Wnuk 130
11.1. Jama nosa i zatoki przynosowe130
11.1.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna130
11.1.2. Metody obrazowania132
11.1.3. Choroby w obrębie jamy nosowej i zatok przynosowych133
11.2. Oczodoły135
11.2.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna135
11.3. Urazy twarzoczaszki136
11.2.2. Metody obrazowania136
11.2.3. Choroby w obrębie oczodołów136
11.4. Kość skroniowa138
11.4.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna138
11.4.2. Metody obrazowania138
11.4.3. Choroby w obrębie kości skroniowej139
12. Szyja Emilia Wnuk, Agnieszka Trojanowska, Katarzyna Dobruch-Sobczak142
12.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna142
12.2. Metody obrazowania146
12.2.1. Tomografia komputerowa (TK)146
12.2.2. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)146
12.3. Choroby gardła i jamy ustnej147
12.2.3. Ultrasonografia (USG)147
12.2.4. Rentgenowskie badanie kontrastowe147
12.2.5. PET-TK147
12.3.1. Nosogardło147
12.3.2. Gardło ustne i jama ustna148
12.3.3. Gardło dolne i krtań150
12.3.4. Inne patologie szyi151
12.4. Ślinianki152
12.4.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna152
12.4.2. Metody obrazowania152
12.4.3. Choroby ślinianek154
12.5. Tarczyca155
12.5.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna155
12.5.2. Choroby tarczycy156
12.6. Przytarczyce157
12.7. Zmiany po leczeniu onkologicznym158
13. Diagnostyka obrazowa płuc, opłucnej i śródpiersia Katarzyna Błasińska, Anna Chodorowska 160
13.1. Informacje ogólne160
13.2. Metody diagnostyczne160
13.2.1. RTG klatki piersiowej160
13.2.2. Tomografia komputerowa (TK)163
13.2.3. Ultrasonografia (USG)163
13.2.4. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)163
13.3. Objawy radiologiczne chorób klatki piersiowej165
13.3.1. Zniekształcenie klatki piersiowej165
13.3.2. Objętość płuc165
13.3.3. Przejrzystość płuc166
13.4. Zapalenia płuc180
13.4.1. Informacje ogólne180
13.4.2. Diagnostyka obrazowa zapalenia płuc181
13.4.3. Odoskrzelowe (zrazikowe) zapalenie płuc181
13.4.4. Płatowe zapalenie płuc182
13.4.5. Śródmiąższowe (atypowe) zapalenie płuc182
13.4.6. Etiologia zapalenia płuc i dane kliniczne a obraz radiologiczny zapalenia płuc183
13.4.7. Zapalenia płuc wywołane przez prątki gruźlicze i niegruźlicze187
13.5. Nowotwory płuca189
13.5.1. Rak płuca189
13.5.2. Inne nowotwory płuca196
13.5.3. Przerzuty196
13.6. Nieinfekcyjne choroby ziarniniakowe płuc. Pylice197
13.6.1. Choroby ziarniniakowe197
13.6.2. Pylice198
13.7. Choroby opłucnej200
13.7.1. Informacje ogólne200
13.7.2. Płyn w opłucnej200
13.7.3. Odma opłucnowa202
13.7.4. Zwapnienia w opłucnej203
13.7.5. Zmiany nowotworowe opłucnej204
13.8. Stany zagrożenia życia w badaniach obrazowych klatki piersiowej205
13.8.1. Urazy klatki piersiowej205
13.8.2. Zatorowość płucna207
13.9. Diagnostyka obrazowa chorób śródpiersia211
13.9.1. Zmiany zapalne211
13.9.2. Guzy śródpiersia211
14. Serce Ilona Michałowska, Katarzyna Gruszczyńska, Małgorzata Urbańczyk-Zawadzka216
14.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna216
14.2. Metody obrazowania serca218
14.3. Choroba wieńcowa serca219
14.3.1. Definicja219
14.3.2. Metody obrazowania w chorobie wieńcowej219
14.4. Niewydolność serca221
14.4.1. Charakterystyka ogólna221
14.4.2. Diagnostyka obrazowa niewydolności serca222
14.5. Nabyte wady zastawkowe serca226
14.5.1. Zwężenie zastawki aortalnej (stenoza aortalna – aortic stenosis, AS)226
14.5.2. Niedomykalność aortalna (aortic insufficiency, IA)227
14.5.3. Zwężenie zastawki mitralnej (stenoza mitralna – mitral stenosis, MS)229
14.6. Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW, endocarditis)230
14.5.4. Niedomykalność mitralna (mitral regurgitation, MR)230
14.5.5. Wady zastawki trójdzielnej230
14.7. Wybrane wady wrodzone u dorosłych231
14.7.1. Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej (atrial septal defect, ASD)231
14.7.2. Koarktacja aorty (coarctation of the aorta, CoA)233
14.7.3. Przetrwały przewód tętniczy (patent ductus arteriosus, PDA)233
14.8. Zapalenie mięśnia sercowego (ZMS, myocarditis)234
14.9. Zapalenie osierdzia (pericarditis)235
14.10. Kardiomiopatie236
14.10.1. Kardiomiopatia przerostowa (HCM)237
14.10.2. Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM)237
14.10.3. Kardiomiopatia restrykcyjna (RCM)238
14.11. Arytmogenna dysplazja prawej komory (ARVD/ARVC)239
14.12. Guzy/zmiany guzopodobne wewnątrz- i przysercowe239
14.12.1. Śluzak (myxoma)240
14.12.2. Włókniak, mięśniak241
14.12.3. Złośliwe pierwotne guzy serca241
14.12.4. Wtórne nowotwory serca243
14.12.5. Skrzeplina243
15. Gruczoł piersiowy Elżbieta Łuczyńska, Wojciech Rudnicki, Tadeusz Popiela246
15.1. Mammografia246
15.1.1. Zmiany złośliwe247
15.1.2. Zmiany łagodne w piersiach248
15.1.3. Tomosynteza piersi248
15.1.4. Mammografia spektralna ze wzmocnieniem kontrastowym (contrast enhanced spectral mammography, CESM)249
15.2. Ultrasonografia250
15.3. Rezonans magnetyczny251
15.3.1. Uwagi ogólne251
15.3.2. Elementy oceniane w MRI piersi oraz ich nazewnictwo252
16. Górny odcinek przewodu pokarmowego (GOPP) – przełyk, żołądek i dwunastnica Witold Krupski256
16.1. Wstęp do diagnostyki GOPP256
16.1.1. Wiadomości ogólne i anatomia radiologiczna GOPP256
16.1.2. Metody obrazowania GOPP256
16.1.3. Środki kontrastowe stosowane w diagnostyce GOPP256
16.2. Diagnostyka obrazowa chorób przełyku257
16.1.4. Wskazania do badania radiologicznego GOPP257
16.1.5. Symptomatologia radiologiczna w diagnostyce GOPP257
16.2.1. Achalazja przełyku257
16.2.2. Twardzina uogólniona258
16.2.3. Zapalenie przełyku259
16.2.4. Rak przełyku i połączenia przełykowo-żołądkowego259
16.2.5. Uchyłki przełyku260
16.2.6. Żylaki przełyku261
16.2.7. Ciała obce w przełyku261
16.2.8. Przepuklina rozworu przełykowego przepony (PRPP)262
16.2.9. Diagnostyka przełyku operowanego263
16.3. Diagnostyka obrazowa chorób żołądka i dwunastnicy265
16.3.1. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy265
16.3.2. Rak żołądka266
16.3.3. Guzy podścieliskowe przewodu pokarmowego (żołądka)266
16.3.4. Diagnostyka żołądka operowanego267
17. Wątroba Andrzej Cieszanowski 270
17.1. Anatomia radiologiczna wątroby270
17.2. Metody obrazowania wątroby270
17.2.1. Ultrasonografia (USG)270
17.2.2. Tomografia komputerowa (TK)271
17.2.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)271
17.3. Choroby wątroby w badaniach obrazowych274
17.3.1. Zmiany łagodne274
17.3.2. Nowotwory złośliwe282
17.3.3. Uogólnione choroby wątroby287
18. Drogi żółciowe Zbigniew Serafin 292
18.1. Anatomia radiologiczna292
18.2. Metody obrazowania dróg żółciowych292
18.2.1. Radiografia/cholangiografia kontrastowa292
18.2.2. Ultrasonografia (USG)293
18.2.3. Tomografia komputerowa (TK)293
18.2.4. Badanie rezonansu magnetycznego (magnetic resonance, MR)293
18.2.5. Pozytonowa tomografia emisyjna (positron emission tomography, PET, PET-TK)293
18.2.6. Scyntygrafia293
18.2.7. Techniki endoskopowe293
18.3. Choroby dróg żółciowych – problemy kliniczne294
18.3.1. Łagodne zmiany pęcherzyka żółciowego294
18.3.2. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych296
18.3.3. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego297
18.3.4. Ostre wstępujące zapalenie dróg żółciowych297
18.3.5. Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego298
18.3.6. Przewlekłe stwardniające zapalenie dróg żółciowych (primary sclerosing cholangitis, PSC)298
18.3.7. Rak pęcherzyka żółciowego299
18.3.8. Rak dróg żółciowych (cholangiocarcinoma, CCC)300
19. Trzustka Joanna Pilch-Kowalczyk, Mariusz Furmanek302
19.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna302
19.2. Metody obrazowania trzustki303
19.2.1. Ultrasonografia (USG)303
19.2.2. Tomografia komputerowa (TK)303
19.2.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)303
19.2.4. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW)304
19.2.5. Ultrasonografia endoskopowa (endoscopic ultrasound, EUS)304
19.2.6. Biopsja pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS)304
19.2.7. Pozytonowa tomografia komputerowa (positron emission tomography, PET-TK) lub PET-MR304
19.3. Choroby trzustki w badaniach obrazowych305
19.3.1. Ostre zapalenie trzustki (OZT)305
19.3.2. Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT)307
19.3.3. Autoimmunologiczne zapalenie trzustki (autoimmune pancreatitis, AIP)308
19.3.4. Nowotwory trzustki309
19.3.5. Nowotwory torbielowate trzustki312
20. Jelito cienkie Joanna Podgórska318
20.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna318
20.2. Metody obrazowania jelita cienkiego318
20.2.1. Radiografia rentgenowska (RTG)319
20.2.2. Rentgenowskie badania kontrastowe320
20.2.3. Tomografia komputerowa (TK)320
20.2.4. Ultrasonografia (USG)321
20.2.5. Rezonans magnetyczny (MR)321
20.3. Choroby jelita cienkiego322
20.3.1. Zapalenia jelita cienkiego (enteritis, enterocolitis) z przykładami322
20.3.2. Zapalenia popromienne323
20.3.3. Nowotwory jelita cienkiego323
20.3.4. Wybrane rzadsze choroby jelita cienkiego325
21. Jelito grube Joanna Pieńkowska, Edyta Szurowska328
21.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna328
21.2. Metody obrazowania jelita grubego328
21.2.1. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej328
21.2.2. Tomografia komputerowa (TK)328
21.2.3. Kolonografia TK328
21.2.4. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)329
21.2.5. Pozostałe metody obrazowe329
21.3. Choroby jelita grubego w badaniach obrazowych330
21.3.1. Polipy jelita grubego330
21.3.2. Rak jelita grubego (RJG)331
21.3.3. Uchyłki jelita grubego333
21.3.4. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG)334
21.3.5. Choroba Leśniowskiego–Crohna (ChC)335
21.3.6. Niedokrwienne zapalenie jelita grubego337
22. Ostry brzuch Luiza Grzycka-Kowalczyk, Andrzej Cieszanowski340
22.1. Uwagi ogólne340
22.2. Ból o charakterze rozlanym345
22.2.1. Perforacja przewodu pokarmowego345
22.2.2. Niedrożność jelit346
22.2.3. Niedokrwienie jelit349
23. Układ moczowy Andrzej Cieszanowski354
23.1. Metody obrazowania układu moczowego354
23.1.1. Ultrasonografia (USG)354
23.1.2. Tomografia komputerowa (TK)354
23.1.3. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance, MR)355
23.1.4. Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej355
23.1.5. Urografia356
23.2. Wady rozwojowe i wady budowy357
23.1.6. Cystografia mikcyjna357
23.1.7. Uretrografia357
23.2.1. Nerki zrośnięte357
23.2.2. Anomalie dotyczące kształtu i budowy nerek357
23.2.3. Wady kielichów, miedniczek i moczowodów358
23.3. Choroby torbielowate nerek360
23.3.1. Torbiel prosta360
23.3.2. Torbiele powikłane360
23.4. Choroby zapalne nerek362
23.3.3. Torbielowatość nerek typu dorosłych362
23.3.4. Torbielowatość nerek nabyta362
23.3.5. Choroby, w których występują torbiele nerek362
23.4.1. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek362
23.4.2. Ropień nerki363
23.4.3. Ropowica przynerkowa363
23.4.4. Roponercze364
23.4.5. Gazotwórcze odmiedniczkowe zapalenie nerek364
23.4.6. Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (POZN)364
23.5. Guzy nerek365
23.4.7. Gruźlica nerek365
23.5.1. Rak nerkowokomórkowy (RNK)365
23.5.2. Rak przejściowokomórkowy367
23.5.3. Angiomyolipoma (AML) – naczyniakomięśniakotłuszczak368
23.5.4. Onkocytoma369
23.6. Kamica nerkowa370
23.5.5. Chłoniak370
23.5.6. Przerzuty370
23.7. Choroby pęcherza moczowego371
23.7.1. Zapalenie pęcherza371
23.7.2. Guzy pęcherza372
23.7.3. Uchyłki pęcherza372
23.7.4. Przetoki pęcherza372
23.7.5. Kamica pęcherza moczowego373
24. Nadnercza Andrzej Cieszanowski376
24.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna376
24.2. Metody obrazowania nadnerczy377
24.2.1. Tomografia komputerowa377
24.2.2. Rezonans magnetyczny378
24.2.3. Pozostałe metody obrazowe (USG, PET-TK, scyntygrafia, cewnikowanie żył nadnerczowych)378
24.3. Choroby nadnerczy w badaniach obrazowych379
24.3.1. Gruczolak kory nadnerczy379
24.3.2. Rak kory nadnerczy380
24.3.3. Guz chromochłonny (pheochromocytoma)381
24.3.4. Inne zmiany: przerost kory nadnerczy381
25. Żeńska miednica mniejsza Monika Bekiesińska-Figatowska 384
25.1. Metody obrazowania384
25.2. Choroby żeńskiej miednicy mniejszej w obrazie MR385
25.2.1. Torbielowate zmiany w jajnikach385
25.2.2. Rak jajnika389
25.2.3. Włókniak/włókniakootoczkowiak (fibroma/fibrothecoma)391
25.2.4. Skręt jajnika391
25.2.5. Wodniak/ropniak jajowodu (hydrosalpinx/pyosalpinx)393
25.2.6. Ropień jajnikowo-jajowodowy (tubo-ovarian abscess, TOA)393
25.2.7. Endometrioza pozajajnikowa (gruczolistość zewnętrzna)394
25.2.8. Mięśniaki macicy (leiomyoma, fibroid)395
25.2.9. Rak błony śluzowej trzonu macicy396
25.2.10. Rak szyjki macicy397
26. Miednica męska Edyta Szurowska, Katarzyna Skrobisz, Oliwia Kozak400
26.1. Gruczoł krokowy400
26.1.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna400
26.1.2. Metody obrazowania gruczołu krokowego401
26.1.3. Choroby gruczołu krokowego w badaniach obrazowych401
26.2. Diagnostyka obrazowa pęcherzyków nasiennych404
26.2.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna404
26.2.2. Metody obrazowania pęcherzyków nasiennych404
26.2.3. Choroby pęcherzyków nasiennych w badaniach obrazowych405
26.3. Diagnostyka obrazowa żylaków powrózka nasiennego406
26.4. Moszna406
26.4.1. Anatomia i uwagi ogólne406
26.4.2. Diagnostyka niepłodności męskiej406
26.4.3. Diagnostyka stanów nagłych moszny406
26.4.4. Wodniak jądra407
26.4.5. Mikrolitiaza407
26.4.6. Nowotwory jąder408
27. Kręgosłup (kanał kręgowy i rdzeń kręgowy) Marek Sąsiadek, Joanna Bladowska410
27.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna410
27.2. Metody obrazowania kręgosłupa i kanału kręgowego411
27.2.1. RTG411
27.2.2. Tomografia komputerowa411
27.2.3. Rezonans magnetyczny412
27.2.4. Pozostałe metody obrazowe (USG, scyntygrafia, PET-TK, angiografia rdzeniowa, mielografia/mielografia TK, dyskografia/dyskografia TK)412
27.3. Choroby kręgosłupa w badaniach obrazowych413
27.3.1. Wady rozwojowe413
27.3.2. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa415
27.3.3. Zmiany urazowe kręgosłupa417
27.3.4. Nowotwory kręgosłupa i kanału kręgowego419
27.3.5. Inne choroby kręgosłupa i kanału kręgowego421
28. Diagnostyka obrazowa układu mięśniowo-szkieletowego Piotr Palczewski, Krzysztof Piłat424
28.1. Uwagi ogólne i anatomia radiologiczna424
28.2. Obrazowanie układu mięśniowo-szkieletowego427
28.2.1. RTG427
28.2.2. Tomografia komputerowa428
28.2.3. Ultrasonografia (USG)429
28.2.4. Rezonans magnetyczny430
28.2.5. Medycyna nuklearna431
28.3. Choroby układu mięśniowo-szkieletowego w badaniach obrazowych432
28.3.1. Odmiany i wady budowy432
28.3.2. Urazy435
28.3.3. Choroby metaboliczne442
28.3.4. Zmiany niedokrwienne kości448
28.3.5. Zmiany w kościach indukowane radioterapią449
28.3.6. Choroby stawów (artropatie)450
28.3.7. Zapalenie kości i stawów456
28.3.8. Guzy i zmiany guzopodobne kości i tkanek miękkich458
28.4. Radiologia interwencyjna w ortopedii465
29. Urazy wielonarządowe Katarzyna Karmelita-Katulska468
29.1. Uwagi ogólne468
29.2. Metody obrazowe469
29.2.1. Ultrasonografia FAST/eFAST469
29.2.2. Radiografia konwencjonalna (RTG)469
29.2.3. Tomografia komputerowa469
30. Choroby układu naczyniowego Grzegorz Małek, Krzysztof Lamparski, Olgierd Rowiński478
30.1. Aorta478
30.1.1. Anatomia – podstawowe informacje478
30.1.2. Wybrane odmiany anatomiczne i wady wrodzone478
30.2. Naczynia odchodzące od łuku aorty482
30.2.1. Zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej482
30.2.2. Zespół podkradania483
30.3. Tętnice trzewne484
30.2.3. Choroba Takayasu484
30.3.1. Ostre niedokrwienie jelita484
30.4. Tętnice nerkowe485
30.3.2. Przewlekłe niedokrwienie jelita485
30.4.1. Zwężenie tętnicy nerkowej485
30.4.2. Dysplazja włóknisto-mięśniowa (fibromuscular dysplasia, FMD)485
30.4.3. Niedokrwienie kończyn dolnych486
30.5. Układ żylny: ultrasonografia dopplerowska487
30.6. Podstawowe zastosowania kliniczne488
30.6.1. Tętnice szyjne i kręgowe488
30.6.2. Tętnice kończyn dolnych490
30.6.3. Aorta i tętnice biodrowe491
30.6.4. Tętnice nerkowe491
30.6.5. Tętnice trzewne492
30.6.6. Naczynia żylne kończyn494
31. Radiologia onkologiczna Andrzej Cieszanowski, Jakub Pałucki496
31.1. Uwagi ogólne496
31.2. Metody obrazowania496
31.2.1. Radiografia klasyczna496
31.2.2. Tomografia komputerowa496
31.2.3. Rezonans magnetyczny (tomografia rezonansu magnetycznego)497
31.2.4. Ultrasonografia500
31.3. Zastosowanie badań obrazowych w diagnostyce nowotworów w poszczególnych obszarach anatomicznych501
31.4. Ocena stopnia zaawansowania nowotworów. Zastosowanie technik diagnostyki obrazowej (TK i MR) w ocenie TNM502
31.5. Ocena odpowiedzi na leczenie onkologiczne502
31.5.1. Podstawowe założenia RECIST 1.1502
31.5.2. Inne kryteria oceny odpowiedzi na leczenie onkologiczne503
31.5.3. Skrining503
32. Radiologia pediatryczna Elżbieta Jurkiewicz, Jarosław Mądzik, Monika Bekiesińska-Figatowska506
32.1. Wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego (OUN)506
32.1.1. Przepuklina oponowo-rdzeniowa (myelomeningocele, MMC)506
32.1.2. Agenezja ciała modzelowatego (agenesis of the corpus callosum, ACC)507
32.1.3. Zaburzenia migracji neuronów507
32.2. Wrodzone choroby istoty białej509
32.3. Choroby płuc u dzieci509
32.3.1. Metody obrazowania509
32.3.2. Odrębności obrazu klatki piersiowej u noworodków i niemowląt510
32.3.3. Choroby układu oddechowego w okresie noworodkowym510
32.3.4. Wady rozwojowe układu oddechowego512
32.3.5. Zapalenie płuc515
32.3.6. Zachłyśnięcie się ciałem obcym517
32.4. Choroby serca i dużych naczyń u dzieci519
32.4.1. Uwagi ogólne519
32.4.2. Metody obrazowania519
32.4.3. Typy wad519
32.4.4. Najczęściej występujące wady wrodzone serca519
32.5. Wybrane patologie przewodu pokarmowego występujące u dzieci521
32.5.1. Uwagi ogólne521
32.5.2. Metody obrazowania521
32.5.3. Patologie występujące w okresie noworodkowym521
32.5.4. Patologie występujące u niemowląt i dzieci młodszych525
32.6. Urazy528
32.7. Choroby układu moczowego u dzieci531
32.7.1. Metody obrazowania531
32.7.2. Anomalie rozwojowe i wady wrodzone układu moczowego532
32.7.3. Inne wybrane patologie układu moczowego535
32.8. Najczęstsze nowotwory występujące u dzieci536
32.8.1. Wiadomości ogólne536
32.8.2. Najczęściej występujące nowotwory złośliwe u dzieci do 15. roku życia536
32.8.3. Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (OUN)538
32.8.4. Inne wybrane nowotwory544
33. Radiologia interwencyjna Grzegorz Rosiak, Krzysztof Korzeniowski, Olgierd Rowiński554
33.1. Wstęp do zabiegów wewnątrznaczyniowcyh w pracowni angiograficznej554
33.2. Wybrane zabiegi radiologii interwencyjnej555
33.2.1. Embolizacja żyły wrotnej (portal vein embolization, PVE)555
33.2.2. Przezszyjna przezwątrobowa przetoka wrotno-systemowa (transjugular intrahepatic portosystemic shunt, TIPSS)556
33.2.3. Embolizacje guzów556
33.3. Wewnątrznaczyniowe leczenie zwężeń i niedrożności tętnic obwodowych558
33.2.4. Embolizacje w chorobach naczyń i krwawieniach558
33.3.1. Przyczyny zwężeń i stosowane techniki leczenia558
33.3.2. Leczenie zwężenia tętnicy szyjnej560
33.4. Wewnątrznaczyniowe leczenie zwężeń i niedrożności naczyń żylnych561
33.5. Wewnątrznaczyniowe leczenie tętniaków aorty561
33.6. Przezskórne interwencje na drogach żółciowych561
33.7. Neuroradiologia interwencyjna562
33.7.1. Badania diagnostyczne562
33.7.2. Wybrane zabiegi radiologii interwencyjnej562
33.8. Zabiegi pod kontrolą tomografii komputerowej563
33.8.1. Biopsja563
33.8.2. Drenaż ropnia564
33.8.3. Ablacja565
33.8.4. Leczenie przeciwbólowe565
34. Wskazania do badań obrazowych Joanna Podgórska, Andrzej Cieszanowski568
Skorowidz574

Badaniaobrazowe–ryzykoiochrona

Rozdział

RyszardKowski,BogdanPruszyński,AndrzejCieszanowski

Badaniaobrazowe(obrazowaniemedyczne)touzyskiwa-

nieobrazustrukturyciałalubprocesuzachodzącegowor-

ganizmieludzkim.Zakresinformacjiklinicznych,czynniki

ryzykaorazjakośćuzyskiwanychobrazówzależąodnoś-

nikainformacji.Nośnikieminformacjiobrazowejjestnaj-

częściej(choćnietylko)faladźwiękowalubfalaelektro-

magnetyczna.

TABELA4.1.

OBRAZOWANIEMEDYCZNE–NAJCZĘŚCIEJSTOSOWANEMETODY

NOŚNIKINFORMACJI

Faladźwiękowa

Falaelektromagnetyczna

Falaradiowa

Podczerwień

Światło

KwantX

Kwantgamma

RODZAJPROCEDUR

FIZYCZNECZYNNIKIRYZYKA

RODZAJ

RYZYKO

Ultrasonografa

Kawitacja,depozytciepła

Bardzoniskie

Tomografarezonansumagnetycznego

Polemagnetyczne

Pacjent–bardzoniskie

Elementyobce–wysokie

Termografa

Brak

Koherentnatomografaoptyczna

Wiązkalaserowa

Umiarkowane

Rentgenodiagnostyka

Promieniowaniejonizujące

Wysokie

Medycynanuklearna

Promieniowaniejonizujące

Wysokie

4.1.

Ryzykozwiązanezbadaniamiultrasonograﬁcznymi(faladźwiękowa)

Dotychczasniestwierdzono,abybadaniaUSGmiały

szkodliwenastępstwadlaorganizmuczłowiekadorosłe-

go,dzieckaipłodu.

.Wczasiebadańdopplerowskichenergiafalultradźwię-

kowych(zwłaszczawtrakciebadańzzastosowaniem

maksymalnychnatężeńfaliorazbadańkodowanych

kolorem,gdyobjętośćpomiarowajestniewielka)jest

wyższaniżpodczasrutynowegoUSG(ultrasonografia).

.Wwymienionychsytuacjachorazwbadaniumiednicy

kobietwewczesnychokresachciążynależyograniczyć

czasbadaniadominimum.

.Wwyjątkowychwypadkachdługiegobadaniaobszarów

oniskichmożliwościachwymianycieplnej(np.torebki

stawowej)możedojśćdonadmiernegodepozytuciepła.

4.2.

Ryzykozwiązanezbadaniamitechnikąrezonansumagnetycznego

(falaelektromagnetycznawzakresieradiowym)

.BadaniaMR(magneticresonance)sąbezpiecznepodwa-

runkiemprzestrzeganiaokreślonychzasad.Wysokość

dopuszczalnejindukcjistałegoizmiennegopolamagne-

tycznego,zakresstosowanychfaloczęstotliwościradio-

wejinatężeniebodźcówzostałyokreśloneisąpodstawo-

wymwarunkiemdopuszczeniaaparatudoużytku.

.Wokresieponad40latstosowaniaMRniestwierdzono

niekorzystnychoddziaływańnaorganizmpacjenta.

Brak wyników

Radiologia

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra