Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wliteraturzeodsłaniającejswojąmetafizycznośćirealizmewokowa-
NA-śLADOWANIE
nie,podobniejakprzedstawianieniewyrażalnego,traciswojąpierwotną
funkcjonalność–jawisięjakoniepodporządkowaneintencjonalnejświa-
domości,niejestprocesemteleologicznym.Jestzatemuwidacznianiem
się,którestajesięontycznymprocesemsamowypełnianiasięsensem
iznaczeniamiznakówitekstów,ideogramów–ichnieustannągenezą
idyseminacją23.Na-śladowaniewtensposóbpojmowanebliższejest
„tworzeniu”i„logopojei”EzryPounda–pojęciu,któreukazujetuswój
wymiarontologiczny–niżArystotelesowskiejmimesis24.
Na-śladowanietoprocesbezstałej,jednoznacznejimożliwejrepre-
zentacji.Taliterackametafizykapozostajejednakrealistyczna,nawet
bezPlatońskiejreprezentacji.Jestdziełemdokonującegosięwczytaniu
ipisaniubezpośredniego(estetycznego)udziałuwinnym,jakosztuka
permanentnegopodważaniareprezentacji–ciągłegowychodzeniapo-
nadprzedstawianieiponadpercepcjęwestetycznychdoświadczeniach.
Tosztukarozkładaniaspójnychlogicznieludzkichprzedstawieńświata,
którajestsposobemestetycznegodoświadczaniatego,cotranscendent-
ne(wtradycyjnychmetafizykachobecności),jakonależącegodoimma-
nencjirzeczywistości.
Miłoszodkrywającyznaczeniedoświadczaniaestetycznegowna-śla-
dowaniustawialiterackipodmiotmówionyswojejtwórczościwsplocie
tego,cowidzialne,ztym,coniewidzialne,awięcwopartejnadoświad-
czeniupartycypacjibliskościrzeczyiInnego,któraprzypominastanbli-
skościopisywanyprzezLévinasa25.Jegorealistycznaliterackametafizyka
28
23Natentematzob.rozdziałnastępnytejksiążki:Uwidacznianie.Odświata
przedstawianegodoświatauwidaczniającegosię.
24„«Logopojea»totworzeniesłowawzgodziezzależnościamiistniejącymi
wnaturze;słowoniemanaśladowaćnatury,leczpodporządkowywaćsięprawom,
którerządząnaturą”–piszeM.L.Ardizzone(Wstęp,[w:]E.Pound,Sztuka,maszyny
iinnepisma,wybór,oprac.,wstępM.L.Ardizzone,przeł.E.Mikina,Warszawa
2003,s.42).
25WmyśleniufilozoficznymLévinasabliskośćwiążesięz„wyrzuceniempoza
obiektywność”,ałatwozauważyć,żejesttorównieżstanpostaciwsytuacjitragicz-
nejidoświadczanejprzezniąaporetycznościzdarzeń,którestałysięjejudziałem.
Lévinas,jaksądzę,bliskijestteżpojmowaniudramatycznejbliskościjakoontycz-
nienacechowanejsytuacjiudziału(partycypacji),jakosytuacjiegzystencjalnegoza-
nurzeniaizwiązanegoznimbezpośredniegodoświadczaniatranscendencji,gdy
pisze:„Bliskośćniejeststanem,odpoczynkiem,aleniepokojem,nie-miejscem,
zdalaodmiejscaodpoczynku,wstrząsającymspokojnym«gdzieś»bytu,któryzdą-
żyłodpocząćwjakimśmiejscu,jestzawszebliskościąniedostateczną,jakuścisk.
Jako«nigdydośćblisko»,bliskośćniekrzepniewstrukturę,chybażeprzedstawio-
nawwymogachsprawiedliwościjakoodwracalna,spadanapowrótnapoziom
zwykłejrelacji.Bliskośćjako«bliżej,jeszczebliżej»,stajesiępodmiotem.Osiąga
stopieńnajwyższyjakomójustawicznyniepokój,stajesięczymśje-
