Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
opartanadoświadczeniuudziału,skierowanakutemu,corzeczywiste,
niejestwięc„silną”metafizyką,stawiającąwcentrumproblemkore-
NA-śLADOWANIE
spondencjiliterackiejmimesiszinną,drugąstronąludzkichprzedstawień.
WtwórczościMiłoszapowstajenajbardziejreprezentatywnywzórlite-
rackiejpartycypacjiwbyciejakoliterackiegowchodzeniawrzeczywi-
stość,braniadosiebieświataiInnego.Na-śladowaniewniejtoeste-
tycznedoświadczanieświataiżyciajakotego,co„nieobjęte”(Nieobjęta
Ziemia).Tenrealizm,któryukazujepoezjajako„namiętnapogońza
Rzeczywistością”26,matubowiemcharaktermetafizycznyiimmanent-
nyjednocześnie,cosprawia,żemożliwestajesięowo„metonimiczne
widzenie”idoświadczanieświata,októrychpisałAleksanderFiut27.
WychodzenieInnemu„wNaprzeciw”,jegowzywanie,pochwytywa-
nieiosaczanie,zktórymizwiązanesąuwidacznianiesięorazprzekra-
czanierelacjipodmiotowo-przedmiotowych,łączysięzesztukązdąża-
niawśladachtranscendencji,na-śladowania–braniainnegodosiebie
wtekście,wmowiepoetyckiej,iczynieniagosposobemdoświadczania
rzeczywistościorazwłasnejsobości28.Trudnopowiedziećjednoznacz-
nie,wjakimstopniutometafizyczne„uobecnianietranscendencji”oraz
„uwiecznianie”,analizowanejakowłaściweliryceMickiewiczaprzez
MarianaMaciejewskiegoiMarianaStalę,dostrzeżonewpoezjiMiłosza
przezAleksandraFiuta,maprzedewszystkimcharakterrealistycznego,
nacechowanegopoznawczojejprzedstawiania.Skłonnyjestemjednak
sądzić–togłównatezatejksiążki–żejestzwiązaneprzedewszystkim
dynym,awięcjednym,zapominaowzajemności,jakwmiłości,któranieczeka,aż
będzieodwzajemniona”(E.Lévinas,Bliskość,przeł.E.Bieńkowska,,„Znak”1976,
nr1,s.86;jesttofragmentzksiążkiLévinasaAutrementqu’étreetou-deládel’essence,
LaHaye1974).
26Cz.Miłosz,Świadectwopoezji.Sześćwykładówodotkliwościachnaszegowieku,
Warszawa1987,s.25.
27Zob.A.Fiut,Pułapkimimesis,[w:]tenże,Momentwieczny…,dz.cyt.,tum.in.
s.22.WinteresującysposóbrozwijatozagadnienieAndrzejZawadzkiwkon-
tekściefilozofiifragmentunaprzykładachzeseistykifilozoficznej(A.Zawadzki,
NowoczesnaeseistykafilozoficznawpiśmiennictwiepolskimpierwszejpołowyXXwieku,Kra-
ków2001).
28Heideggerszczególnąrolęprzypisywałuwidacznianiu,któretowarzyszy
próbomeksplikacjitego,coautor(np.I.Kant)„chciałpowiedzieć”:„Interpretacja
odtwarzającatotylko,coKantexpressisverbispowiedział,niejestżadnąwykładnią,
jeślijejzadaniemmabyćuwidocznienietego,coKant,pozawyraźnymisformuło-
waniami,wydobyłwswymugruntowaniunaświatło.SamKantniemógłjużtego
powiedzieć,leczprzecieżwewszelkimpoznaniufilozoficznymdecydującewinno
byćnieto,costwierdzonezostałowwypowiedzianychtezach,leczto,cojako
jeszczeniewypowiedzianestawiaonoprzednamipoprzezto,cowypowiedziane”
(M.Heidegger,Kantaproblemmetafizyki,przeł.,przedmowa,przypisyB.Baran,
Warszawa1989,tum.in.s.225).
29
