Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
56
1.Wielkośćistrukturazatrudnieniawprzemyślepolskim
jedenzistotnychczynnikówpodniesieniaprodukcjiuznawanoflwzrost
sprawnościrobotników”121.
SytuacjatastałasiętakżeprzedmiotemzaniepokojeniaCUP,który
wkwietniu1946r.monitowałwMinisterstwiePrzemysłuzpowodudra-
stycznegowzrostuzatrudnienia,zwłaszczapracownikówumysłowych.
Zprzeprowadzonychporównańzestanemsprzedwojnywynikało,żeoile
przed1939r.np.wprzemyślekonfekcyjnymprzypadał1pracownikumy-
słowyna18pracownikówfizycznych,otylewgrudniu1945r.jużtylko
1na10;whutnictwieżelazastosunektenwynosiłodpowiednio:1do10,5
i1do8,8,wprzemyślepapierniczym1do12i1do9,5,wskórzanym1do
10,6i1do7,8,wmetalowym1do9,1i1do7,9122.Wgórnictwieodsetekpra-
cownikówumysłowychwstosunkudofizycznychwynosiłw1938r.5,6%,
awgrudniu1946r.7,9%,przyczymwzrostdotyczył,jakwewszystkich
gałęziach,główniegrupypracownikówadministracyjnych,anieinżynie-
ryjno-technicznych(przedwojnąstanowilioni1,9%liczbyrobotników,po
wojnie3,5%)123.
Mimopodnoszącychsięwśródspecjalistówgłosówkrytykibyłoto
zjawiskotrwałe.Gdybyporównaćdynamikęzatrudnieniawprzemyśle
uspołecznionym,przyjmującjakopunktwyjściazatrudnieniew1946r.,to
w1949r.odsetekpracownikówumysłowychwzrósło66,2%(z118,1tys.do
196,4tys.),wśródwszystkichzaśpracownikówfizycznycho48,5%(z991
tys.do1473,6tys.)irobotnikówgrupyprzemysłowejnajmniejo44,7%(870,7
tys.do1260,6tys.).Jeszczegorzejrelacjetewyglądałypodkoniecplanusze-
ścioletniego-w1955r.wzrostodsetkapracownikówumysłowychwynosił
379,4%(448,1tys.),afizycznych226,1%(2242,5tys.)124.Skutekbyłtaki,że
oilew1937r.pracownicyumysłowistanowili8,4%ogółuzatrudnionych
wprzemyśle,tow1945r.już10,5%,podkoniecplanutrzyletniegow1949r.
−11,9%,aukresuplanusześcioletniegow1955r.−aż16,7%125.
Sytuacjawprzemyśleodzwierciedlałaszerszezjawiskocharakterystycz-
nedlapaństwkomunistycznych−powszechnąbiurokratyzację.Skalęnie-
121SprawozdaniezsytuacjigospodarczejwIVkwartale1945r.,flBiuletynInstytutuGospo-
darstwaNarodowego”1946,R.II,nr2,s.3;AAN,CUPsygn.1781,PismoPrezesaInstytu-
tuGospodarstwaNarodowegoprof.EdwardaLipińskiegodoPrezesaCUPCzesławaBobrowskiego
(17grudnia1945r.),s.14.
122AAN,CUPsygn.1781,PismodyrektoraDepartamentuPrzemysłowegoCUPdoDeparta-
mentuPlanowaniaMinisterstwaPrzemysłu(11kwietnia1946r.),s.16;W.Iwaszkiewicz,Zatrud-
nienieiwypłatyw1946r.,flBiuletynInstytutuGospodarstwaNarodowego”1947,nr5,s.12.
123AAN,CUPsygn.3723,Politykazatrudnieniawkopalniachwęglakamiennegonależnychdo
przemysłuwęglowego,s.10,16.
124Rocznikstatystycznyprzemysłu1945-1965,GUS,Warszawa1967,s.286-287.
125Statystykaprzemysłu...,s.11.
