Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Humanizmfotografii
Szczególnieistotnymmomentemwhistoriifotografiireportażowejbyłapierwszadekada
pozakończeniuIIwojnyświatowej,gdyilustrowanemagazynyzachodniekształtowałypoli-
tyczneopinieiestetycznepreferencjeszerokichrzeszodbiorców,afotoreporterzy-ikonynowej
epoki-zdobywalicorazwiększąartystycznąautonomię.Fotoreportaże,prezentująccodzienne
życieludzinacałymświecie,wydawałysięoperowaćwspólnym,uniwersalnymjęzykiem
obrazowania.JegoźródłembyłParyż:rozwijającasiętamwlatach1944-1959tzw.fotografia
humanistycznamożebyćdefiniowanajakonajbardziejcharakterystycznydlaXXwiekumodel
fotografiireportażowej
7
.Szybkorozprzestrzeniającsiępoświecie,oddziaływałanietylko
nafotografięprasową,aletakżeartystycznąiamatorską,wzależnościodmiejscaiśrodo-
wiskanabierającodmiennegozabarwienia,tworząclokalneDmutacje”.Procestenprzebiegał
takdynamicznieprzedewszystkimzasprawąamerykańskichmagazynówilustrowanych,
zesłynnymDLife”naczele.FrancuscyfotoreporterzyrealizowalizamówieniaAmerykanów,
napływającewówczasgwałtownieznowegokulturalnegocentrumglobu,popularyzując
wypracowanąusiebiestylistykę.Fotografiaamerykańskamiałajużjednakwłasnątradycję
fotografiirejestrującejbieżącewydarzenia.Mieściłsięwniejchoćbyzaangażowanydokument
LewisaHine’aiprogramfotograficznyFarmSecurityAdministration(FSA)zlat30.,które
niepozostałybezznaczeniadlaspołecznegotembrufotoreportażunaStarymKontynencie.
Tofrancusko-amerykańskieDsprzężeniezwrotne”wydajesięstanowićsednozjawiska
fotografiireportażowejwpierwszychpowojennychdekadach.Powstawaływówczastakże
pierwszeniezależneagencjefotograficzne,zrzeszającenietylkofotografówfrancuskichczy
amerykańskich,aletakżebrytyjskich,niemieckichiinnych,sprzedającemateriałyredakcjom
pismzcałegoświata,cojeszczewyraźniejumiędzynarodowiłofotografięhumanistyczną.
7
PojęciaDfotografiareportażowa”orazDfotografiahumanistyczna”sązesobąściślepowiązane;fotografiahumani-
stycznajestzarazemrzeczjasnafotografiąreportażową,aczęstorównieżprasową(oilejestpublikowanawprasie
iprzygotowywananajejpotrzeby).Pamiętaćnależyjednak,żeterminyDfotografiareportażowa”iDfotografia
humanistyczna”sygnalizująpewienstopieńartystycznychambicjiautorów,wprzeciwieństwiedoszerszej,bar-
dziejwyraźniepowiązanejzfunkcjąinformacyjnąidokumentalnąkategoriifotografiiprasowej.Fotoreporterzy
częstowykonywalifotografiebezintencjiichpublikacjiwprasie(książkifotograficzne,wystawy),afotografowie
zajmującysięfotografiąartystyczną,niebędącyzawodowymifotoreporterami,posługiwalisięsposobemprzedsta-
wianiacharakterystycznymdlafotografiireportażowej(możnabyłobywówczasmówićoDpoetycereportażowej”).
Niektórzyautorzytraktująfotografięhumanistycznąjakoodmiennąodfotodziennikarstwaitraktująobaobszary
jakoDpodgatunki”fotografiireportażowej.Zob.m.in.PeterHamilton,Apoetryofthestreets?Documentingfrench-
nessinaneraofreconstruction:humanistphotography1935–1960,[w:]TheDocumentaryImpulseinFrenchLiterature,
red.BufordNorman,Amsterdam-Atlanta2001,s.177-212;tegoż,RepresentingtheSocial:FranceandFrenchness
inPost-warHumanistPhotography,[w:]Representation:CulturalRepresentationsandSignifyingPractices,red.Stuart
Hall,London2003,s.76.Powyższekwestieterminologicznebędą,wmiarępotrzeby,rozwijaneisygnalizowane
wdalszychpartiachtekstu.
11
