Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Perspektywyodbioru
charakteryzowałsiępozornąwewnętrznąsprzecznością.Wiaręwobiektywizmodtwarzania
rzeczywistościzasprawąmechaniczno-optycznychmożliwościzapisułączonozprzekona-
niemoquasi-artystycznejrandzegestufotografa.MomentemintensyfikacjiDsubiektywnego”
modeludokumentalnościbyłylata30.XXwieku,okresszczególnieprężnierozwijającego
sięfotodziennikarstwa.Fotoreporter,jakouczestniczącywutrwalanychwydarzeniach,stałsię
odpowiedzialnyzaoddaniegłosutym,którzygoniemają:słabym,zmarginalizowanym,
pokrzywdzonym17.Jegoświadectwobyłotymbardziejprzekonujące,żewspierałjeobiekty-
wizmmechanicznegozapisu.
Etoszaangażowanego,krytycznegointerpretowaniaspołecznychrealiówszczególnie
silniezaznaczyłsięwStanachZjednoczonych,zasprawądziałańfotografa-socjologaLewisa
Hine’a,atakżefotografówzwiązanychzprogramemdokumentacjiskutkówwielkiegokry-
zysuprzyFarmSecurityAdministration.Jednocześnietowłaśniewśrodowiskuamerykań-
skichfotografówdałoosobieznaćnapięciemiędzyspołecznikowskąpotrzebąujawniania
nierównościapropagandowąskutecznościąmedium.Modelowymprzykłademdefiniowania
dokumentalnościfotografii,atakżedylematówzwiązanychzjejwykorzystaniem,jestkla-
sycznyjużfotoesejLetUsNowPraiseFamousMenJamesaAgeeiWalkeraEvansa(1941).Zrea-
lizowanyostateczniepozazamówieniamimagazynóworazinstytucji,zaopatrzonywmotto
zaczerpniętezManifestukomunistycznegoiprzewrotnykomentarzautorów,żenienależy
interpretowaćtekstupolitycznie,stanowipomnikzaangażowanegofotodziennikarstwa.
Zdaniemautorówfotografiadaleceprzewyższałasztukę-wtymliteraturę-wzdolności
dorejestrowaniarzeczywistościczłowieka,miałamocuobecnianiatego,co(kto)stoiprzed
obiektywem,zasprawąempatycznejobserwacjiuczestniczącej
18
.Modernistycznedążenie
doautonomiimediumwyraźniezaznaczyłosięzatemwdyskursiefotografiireportażowej;
fundamentalnydlajakiejkolwiekrefleksjiowłaściwychdlaniejśrodkachwyrazustałsię
realizmrozumianyzarównojakowpisanywDprogram”kamery,jakipostawęfotografa19.
Humanistycznyparadygmatmożnazatemokreślić,przyglądającsiędefinicjirealizmu
medium,anastępnieindywidualnymwyboromtematycznym(cojestprzedstawiane),sposo-
bomkonstruowaniaznaczeń(jakjestprzedstawiane),atakżeichzwiązkomzmechanizmem
Dfantastiquesocialdelarue”,pochodzącezprzedmowydowydanejw1954rokuksiążkifotograficznej
Willy’egoRonisapt.Belleville-Ménilmontant.
17Tamże,s.84-86.
18KsiążkabyłaprzedmiotemznanejanalizyWilliamaJ.T
.Mitchella,zorientowanejnarelacjęfotografiiijęzyka:
ThePhotographicEssay:FourCaseStudies,[w:]tegoż,PictureTheory.EssaysonVerbalandVisualRepresentation,
London1994,s.281-328.
19Natematmodernistycznejrefleksjiofotografiizob.JoelEisinger,TraceandTransformation.AmericanCriticismof
PhotographyintheModernistPeriod,Albuquerque1998.
26
