Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nagranicypaństwaigeograficzniestanowiącegoodrębneterytorium.
Jakotakaniemożeonanietylkozejśćzporządkudziennego
wpaństwie,alemusicorazwięcejinteresowaćopinięzewnętrzną.
JakkolwiekreformawyborczawAustrii,znoszącasystemkurialny
i
wprowadzająca
powszechne
głosowanie,
osłabiła
liczebnie
przedstawicielstwopolskiewparlamenciewiedeńskim,oddając
znacznączęśćmandatówGalicjiWschodniejwręceRusinów,to
zdrugiejstrony,demokratyzująctoprzedstawicielstwo,dałamuona
większążywotnośćiwiększąśmiałośćkierowaniasięwpolityce
interesaminarodupolskiego.Rosnącewsiłę,skutkiemwewnętrznych
przemianspołecznych,żywiołydemokratyczniepolskiewpaństwie
habsburskim,wprzeciwieństwiedokonserwatywnych,wostatnim
dziesięcioleciucorazenergiczniejzaczęływystępowaćprzeciwgłównej
postaciucisku,
jakiemupodlegaGalicja,
mianowicieprzeciw
wyzyskowi
ekonomicznemu,
niedającemu
się
czuć
większym
posiadaczomrolnym,zdrugiejzaśstrony,opierającsięoszerszą
podstawęwewłasnymspołeczeństwie,niesąonetakzależneodrządu,
jakpolitykakonserwatywna,którazjegopoparciakorzystała.Stąd,
zarównowstosunkudowewnętrznej,jakidozewnętrznejpolitykisfer
rządzących,skłonnesąoneizdolnedozajęciastanowiskabardziej
niezależnego.ErazatemdemokratycznejpolitykipolskiejwAustrii,
dziśzaledwierozpoczęta,musizczasemwprowadzićPolakówna
drogęwalkiprzeciwhegemoniiniemieckiejwpaństwieiprzeciw
ścisłemuzwiązkowi,będącemu„więcejniżprzymierzemdwóch
państw”—jaktosiędziśchętniezobustronstwierdza—zpaństwem
Hohenzollernów.Byćmoże,iżtenkierunekpolitykapolskawAustrii
przybieraćbędziepowoli,dziśjużwszakżeistniejąpierwszewtym
kierunkukroki,októrychświadcząwystąpieniaprezesaKoła
Polskiego,posłaGłąbińskiego,wwiedeńskiejRadziePaństwa
iwdelegacjachaustro-węgierskich.Tanowafazamusiuwydatnić
kwestiępolskąwAustriiimożesięodbićpoważnienacałejpolityce
