Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wewnętrznego.
RozszerzającasiędrogąekspansjilądowejwAzjiRosja,naskutek
innych,wyżejwskazanychprzyczynwewnętrznych—mianowicie
rozwoju
biurokratycznej
zaborczości
i
szczególnego
typu
nacjonalizmu,doktórychpóźniejprzyłączyłsięinteresekonomiczny
młodegoprzemysłurosyjskiego—zaczęłarozwijaćszerokieplany
azjatyckiewiążącesięzestałymdążeniempaństwadootwartego
morza.PowstrzymanawkierunkuBosforu,zaczęłaonazwracaćswe
oczykuZatocePerskiej,zagrażającAnglii,wkońcuzaśnaDaleki
Wschódsięzwróciła.
Znaczeniesprawpozaeuropejskichpodniesioneteżzostałoprzez
wystąpienie
w
roli
ZjednoczonychiJaponii.
pierwszorzędnych
mocarstw
—
Stanów
Tymsposobemwszystkie—zwyjątkiemAustrii—wielkie
państwaeuropejskieokazałysięsilniezainteresowanewsprawach
pozaeuropejskichitamteżukazałysięgłówneźródłakonfliktów
międzynimi.AleteżnagruncietychinteresówinaczejniżwEuropie
układałysięwzajemnemiędzynimistosunki.
Głównaróżnicawystąpiła,zkonieczności,wstosunkuwzajemnym
NiemieciAnglii—dwóchpaństw,zktórychjednonajwięcejposiada
pozaEuropąicałesweistnieniejakowielkiegopaństwaiwielkiego
narodunatymposiadaniuopiera,drugiezaśnieposiadaprawiejeszcze
nic,amawielkieinajszybciejrosnącesiły,zktórychrodząsię
największeapetyty.Niemcymuszązdobyćto,czegoniemają,Anglia
zaśniemożeuronićtego,coposiada.Stądźródłoantagonizmu,
zupełniewhistoriinowego,aledominującegodziśnadcałąsytuacją
międzynarodową.
WciąguostatnichkilkunastulatNiemcyrozwijająwielką
ruchliwośćwewszystkichczęściachświata.Politykaniemieckadaje
sięodczućwewszystkichważniejszychsprawachzjawiającychsięna
porządkudziennym,częstozaśodgrywarolęfermentuwywołującego
