Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Romantycznaideakorespondencjisztuk
lessensseréveillentl’unl’autre
17
).Tosamozapewneprzekonanieskłoni-
łoP.O.Rungegodozaleceniaswojejpublicznościoglądaniajegoobra-
zówpodczassłuchaniamuzykiiwdychaniaróżnychzapachów.Podob-
neradyznajdujemyrównieżuNovalisa
18
.Ballanche,RungeiNovalis
pojmowaliwięcsynestezjęjakozjawiskonaturypsychologicznej,doko-
nującesięwpoznającympodmiociedziękiintymnymzwiązkommię-
dzyzmysłami.AlfonsdeLamartinewprzedmowiez1849rokudowy-
daniaswoichMedytacjiopisałwizytę,jakąodbyłupewnegonieznanego
poety,będącjeszczemałymchłopcem.Dałamuonaprzedsmakpoezji
ipomogłaodkryćjegoprzyszłepowołaniepoetyckie:
[…]depuiscejour-là,touteslesfoisquej’entendaisparlerd’unpoète,jemerepré-
sentaisunbeauvieillardassisprèsd’unefenêtreouverteàlargehorizon,dansune
maisonnetteauborddegrandsbois,aumurmured’unesource,auxrayonsd’unso-
leild’ététombantsursaplume,etécrivantentresesoiseauxetsonchiendeshis-
toiresmerveilleuses,dansunelanguedemusiquedontlesparoleschantaient
commelescordesdelaharpedemamère,touchéesparlesailesinvisiblesduvent
danslejardindeMilly
[odtąd,zakażdymrazem,gdysłyszałemojakimśpoecie,wyobrażałemsobie
pięknegostarcaprzyotwartymnaszerokihoryzontoknie,wmałymdomku
naskrajuolbrzymiegolasu,przyszmerzestrumyka,przypromieniachletnie-
gosłońcapadającychnajegopióro,poetępiszącegowtowarzystwieswojego
ptactwaipsaniesamowitehistorie,wjęzykumuzyki,którejsłowaśpiewały
jakstrunyharfymojejmatki,dotknięteniewidzialnymiskrzydłamiwiatru
wogrodzieMilly]
19
.
Przebudzeniesiępowołaniapoetyckiegodokonałosięwięcwpołącze-
niuzpoczuciemnakładaniasięnasiebieróżnychdoznań:zapachów,
efektówświetlnych,barw,dźwięków.Pamięćpoetydoskonaleutrwali-
łatędawnominionąchwilęwrazzcałąkombinacjąowychwrażeń.La-
martinesugerujezatem,żewrażliwośćpoetypotrafitakprzetworzyć
17Cyt.za:M.Milner,LeRomantismeI,Paris1973,s.165.
18Plastycznychdziełsztukinigdynienależałobyoglądaćbezmuzyki–natomiastdziełsztuki
muzycznejnależałobysłuchaćtylkowpiękniedekorowanychsalach.Jednakżedziełamisztuki
poetyckiejnigdynienależałobysięrozkoszować,nierozkoszującsięzarazemdziełamiobu
tamtychsztuk.Novalis,UczniowiezSais.Prozafilozoficzna–studia–fragmenty,wybrał,
przełożył,wstępemiprzypisamiopatrzyłJ.Prokopiuk,Warszawa1984,s.192.
19A.deLamartine,Préface,[w:]tegoż,Poésies.Premièresméditationspoétiques,Paris
b.d.,s.10.
~12~
