Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1.JUGOSŁAWIAnWIĘZIENIEMNARODÓW”?
negotamkilkatygodniwcześniejprzezIlijaMarinkovicia2protestującego
przeciwkostronniczemuprezentowaniunałamachprasypolskiej,zwłaszcza
GazetyWyborczej,wydarzeńrozgrywającychsięwJugosławii,pisałem,że
rzeczywiścieirytujenstronniczośćtytułów,informacji,komentarzyipublicy-
styki.Zdziwieniepotęgowanejestjeszczeprzeztrudnośćzrozumieniamoty-
wówtejtendencyjności.Tendencyjnośćwynikaprzecieżnajczęściejzinte-
resówlubzzadawnionychsympatiibądźantypatii.Otóżniewiem,dlaczego
PolskamiałabybyćzainteresowanawrozpadzieJugosławii,niewiemteż,
jakaprzeszłośćmiałabybudzićwnasszczególnąsympatiędlaChorwatów,
aantypatiędlaSerbów;latadrugiejwojnyświatowejtłumaczyłybyraczej
odwrotnyrozkładuczuć.Stronniczośćwidocznajestwdwóchzasadniczych
kwestiach.Popierwsze,wtraktowaniuJugoławiiimotywówsecesjiSłowenii
iChorwacji.Podrugie,wprezentowaniukonfliktumiędzySerbamiaChorwa-
tamiwChorwacji”.Dziśmożnadodać,żeażnadtoczęstowystępowałaona,
itonierazspotęgowana,wprezentowaniuwszystkichkolejnychaktówdra-
matujugosłowiańskiego.Kończyłemtenartykułsłowami:nKresJugosławii
niebędziekońcemkonfliktównarodowychwEuropiePołudniowo-Wschod-
niej(ś)za«trumną»,wktórejspocznieonapojawiąsiędziesiątkitysięcy
trumienrzeczywistych”3.
Kilkamiesięcywcześniej,wmaju,otragicznychnastępstwach,jakiepo-
ciągnąłbyzasobąkoniecJugosławii,mówiłemnamiędzynarodowejkonfe-
rencjiwTrieście.
Opiniamojabyławówczaswmediachcałkowicieodosobniona,nieznala-
złateżuznaniawTrieście4.Wydarzeniaostatnichponad10latpotwierdziłyją
jednakzogromnąnadwyżką.
DezintegracjaJugosławiiprzebiegałaodpoczątkuwdramatycznysposób,
towarzyszyłyjejitowarzysząśmierćponadstutysięcyosób,tułaczkamilio-
nów,zniszczeniaikosztydziałańwojennychobliczanenasetkimiliardówdo-
larów.Nieuważam,bywypracowanieprognozyprzedstawionejprzezemnie
wPolitycebyłolatem1991r.czymśniezmiernietrudnym.Wynikałaona
bowiemprzedewszystkim,popierwsze,zeznajomościhistoriiBałkanów,
azwłaszczaobszaru,naktórymw1918r.powstałaJugosławia,podrugie,
zwiedzyostrukturzenarodowościowejtegoterytorium.Niemożnabyło
2Por.I.Marinković,nBałkanytoteżEuropa”,Polityka1991,nr32.
3Zwrototrumniemiałaspektpolemiczny,skierowanyprzeciwartykułowipublicysty
GazetyWyborczejLeopoldaUngerazatytułowanemunGłośniejnadtątrumną”.Autorzapew-
niał,żeniemapowodu,bynpłakaćnadtrumnąJugosławii”.
4PodobnoCIAostrzegaławlistopadzie1990r.,żeprzeprowadzonyprzemocąrozpad
Jugosławiinastąpiwciągu18miesięcy.InformacjaotymukazałasięwNewYorkTimes28lis-
topada1990r.Jeślitakrzeczywiściebyło,tonicniewskazujenato,bynaszczytachadminis-
tracjiwaszyngtońskiejwzmiankętępotraktowanopoważnie.
47
