Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pochwałaindywidualizmuwpluralistycznejkulturze
17
Specjalizacjawhumanistyce(którarównieżpostępuje)stanowijedno-
cześnieźródłojejswoistejsłabości.Rozdrobnienieproblemówbadawczych
jestjednocześnieutratąhoryzontu,wramachktóregomożnazrozumieć
cząstkęicałośćwichwzajemnychpowiązaniach.Hermeneutycznycha-
rakterhumanistykiwłaściwieuniemożliwiastworzeniezespołunawzór
Langera,wynikiniebędąsięorganizowaływnowąjakościowostrukturę,
leczraczejbędąmiałycharaktersumatywny.Humanistykawymagaujęć
holistycznych,interpretacjacząstkowajestzawszeobciążonagrzechemjed-
nostronności.Jeśliwspółcześnietworzymyzespołybadawcze(niezależnie
odnaciskówtechnokratów),robimyto,abypokazaćjakieśzjawiskowjego
złożonej,wielowarstwowejimetodologiczniezróżnicowanejinterpretacji.
Temusłużąm.in.debaty,seminaria,konferencje.Narratywizmipracaze-
społowa(dwawspółczesnetrendy)sytuująsięnaprzeciwnychbiegunach
badańhumanistycznych.Interpretacjajestznaturyniejednoznaczna,su-
biektywna,indywidualistyczna-budujestrukturyambiwalentne,niesumu-
jącesię.Stądnależyprzypuszczać,żeintegracjabadańróżnychuczonych-
-humanistówmainnącharakterystykęniżwprzypadkuprzyrodników.Jej
istotąjestśrodowiskowazgodanaróżnorodnośćopiniiformułowanych
wokółtychsamychproblemów(nieistniejąsztywneprawa)orazzłożo-
nychzjawiskbędącychprzedmiotemtychnauk-wpedagogicetakimi
problemamisąnp.edukacja,wychowanieczykultura,zrelatywizowanedo
określonychczasówiśrodowisk7.
Silnewsparciedlapochwałyindywidualizmuznajdujęwtzw.dziesięciu
przykazaniachznakomitegofilozofaizarazemoryginała-indywidualisty,
jakimbyłBertrandRussell.Otóżjednozjegoprzykazańbrzmiałowspo-
sóbnastępujący:nNiebójsięmiećekscentrycznychprzekonań,bokażda
opiniaterazakceptowanakiedyśbyłaekscentryczna”8.Toprzekonanie,nie-
wątpliwieprawdziwewczasachRussella,dziś-wpluralistycznejkulturze
-zyskujenowywymiar.Nietylkoniepowtarzalność,samodzielność,ory-
ginalność,kreatywnośćitp.pojakimśczasieprzekształcićsięmogązcze-
gośekscentrycznegowcośpowszechnieuznanego,alewspółcześniewręcz
koegzystująoboksiebiekonkurującezesobąteorie,postawy,wartości,któ-
rezamiastsięzwalczaćnazasadziewypierania/niszczenia,budująwłasną
argumentacjęizwracająsiędointeligibilnegopodmiotu,abyzechciałje
7Winnymmiejscuusiłowałemprzybliżyćtędynamikępedagogiki.Por.:S.Sztobryn,Trwałość
izmiennośćideipedagogicznychwdziejach,nEdukacjaAlternatywna”2003,nr1,s.7-16.
8http://przekonania.pl/bertrand-russell-i-jego-10-przykazan-liberalizmu/(dostęp:14.12.2016).
