Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
anieterapeutyczny.Wskazujenapewienproblem,którywypływa
znaturyontologiifaktów.Wontologiętęwpisanajestbowiem
pewnaaporia.Wypowiadającjejtezy,jesteśmyskazaninahiposta-
zowaniefaktów;mówienietak,jakgdybyfaktybyłyrzeczami-gdy
tymczasemgłównamyśltejontologiibrzmi:faktyrzeczaminiesą.
Wtezachtychtrzebastaleoperowaćtakimiterminami,jak„fakt”albo
„denotacjazdania”,jakgdybytobyłynazwypewnychprzedmiotów.Jed-
nakżejużzdanie„faktyniesąprzedmiotami”kryjewsobiehipostazę
faktu,chociażsformułowanojewłaśniepoto,byprzedhipostazowaniem
faktówprzestrzec(s.113).
WedługWolniewiczakluczdowłaściwejinterpretacjitezy6.54
znajdujesięwtezach4.1271i4.1272.
4.1271Każdazmiennajestznakiempewnegopojęciaformalnego.
Każdazmiennaprzedstawiabowiempewnąstałąformę,któraprzysłu-
gujewszystkimjejwartościom,iktórąmożnatraktowaćjakoichwłasność
formalną.
4.1272Takwięcwłaściwymznakiemdlaniby-pojęciaprzedmiotjest
zmiennanazwa„x”.
Gdziekolwieksłowa„przedmiot”(„rzecz”,„obiekt”itd.)używasięwłaści-
wie,tamwideografiilogicznejwyrażajenazwazmienna.
Naprzykładwzdaniu„są2przedmioty,któreś”-przez„(∃x,y)ś”.
Gdziekolwiekużywasięgoinaczej,czylijakoterminuwłaściwego,
powstająniedorzeczneniby-zdania.
Niemożnanp.powiedzieć„sąprzedmioty”,jakbysięmówiło„sąksiążki”;
ani„jest100przedmiotów”,ani„jestℵ
0przedmiotów”.
Niedorzecznościąjestteżmówićoliczbiewszystkichprzedmiotów.
Tosamodotyczysłów„kompleks”,„fakt”,„funkcja”,„liczba”itd.
Wszystkieoneoznaczająpojęciaformalneiwideografiilogicznejprzed-
stawianesąprzezzmienne,anieprzezfunkcjelubklasy.(Jaksądzili
FregeiRussell.)
Wyrażeniatakiejak„1jestliczbą”,„jesttylkojednozero”iwszelkie
podobnesąniedorzeczne.
(Powiedzieć„jesttylkojedno1”jesttakąsamąniedorzecznością,jak
powiedzieć:2+2równasię4ogodzinietrzeciej.)
Terminy,zktórychutkanajestontologiaTraktatu,mająspe-
cyficznycharakter.Okazujesię,żeniesąoneaninazwami
rzetelnymi,anipozornymi.Wgruncierzeczytakiesłowa,jak
„rzecz”,„kompleks”,„fakt”,„funkcja”,„liczba”itd.,sązmiennymi,
22
