Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
RzeźbanowożytnawkręguJasnejGóryipolskiejprowincjizakonupaulinów
naBielanachpodWarszawą.ZidentykowałtamkilkazachowanychgurzXVIIw.izwiązałje
zZimmermannem17.Drugitekst,poświęconynastawiewkaplicyśw.św.BonifacegoiWłady-
sława,autorwzbogaciłjedynieowzmiankowanearchiwalia,wtymkontraktzr.1635(?)nawysta-
wienietampoprzedniegoołtarzaprzezJerzegoZimmermanna18.Odniósłsiętakżedoustaleń
autorówkataloguwystawywawelskiej,identykującwspomnianeguryjakośw.św.Zygmunta
iWładysława,patronówwładcówzdynastiiWazów,orazdowodzącwprzekonującysposób,
żepodobniejakfundatorskikartuszherbowykrólaWładysławaIV,pochodząoneztejwłaśnie
nastawy19.
UstaleniaJackaGajewskiegopowtarzanonastępniekilkakrotniewramachsyntetycznych
opracowańpoświęconychnowożytnejrzeźbiebądźrzemiosłuartystycznemuwMałopolsce,nie
identykującnawetznanegozpracbielańskichsnycerzakrakowskiegoJerzegoZimmermanna
zrzeźbiarzemJerzymCymermanemzKrakowa,autoremołtarzawSpytkowicachpodZatorem
(il.469-472)20.Niezależneustalenia,odnoszącesiędodawnychelementówrzeźbiarskich
wkościelekamedulskimnaBielanachwWarszawie,zaprezentowałaMariaBrykowska,rozpo-
znając,niezupełniesłusznie,jakopraceZimmermannakilkagur,przechowywanychwtamtej-
szejzakrystii,dawnymkapitularzuinaekspozycjimuzealnej21.Obuartystówpowiązałwjedną
osobowośćdopieroJanSamek,uzupełniającdatowanieołtarzyistallizakonnychświątynikame-
dulskiej.ZwracającuwagęnaitalianizująceformystrukturyarchitektonicznejołtarzawSpytko-
wicach,Samekokreśliłogólnieorientacjęstylowąrzeźbiarzajakoflwczesnobarokową22.Jako
ostatnitematnastawywSpytkowicachporuszyłKrzysztofJ.Czyżewski,poszukującwśrodo-
wiskurzeźbiarskimKrakowa2.ćwierciXVIIw.analogiiformalnychdlaołtarzagłównego
wkatedrzewawelskiej(1649-1650)23.
PostaćGeorgaZimmermannapojawiłasięostatniokilkakrotniewprowadzonychrów-
noleglepracachbadaczywrocławskichJanaHarasimowiczaiPiotraOszczanowskiego24.Oszcza-
nowskipoddałkrytycedotychczasowystanbadańnadwrocławskimokresemżyciaitwórczości
rzeźbiarza,odniósłsięteżnegatywniedoatrybucjiZimmermannowi25,cowięcej,artystom
śląskimbądźgdańskim,bielańskichgurświętychkrólów26.Jednocześniedopuściłmożliwość,
iżrzeźbiarzgdańskiStephanStobemógłdopierook.1620r.staćsięuczniem,anastępniewspół-
pracownikiemZimmermannaweWrocławiu27.
Rysbiograficzny
WedługBimleraiOszczanowskiegoGeorgZimmermannurodziłsięprzypuszczalnie
wlatach80.XVIw.wGdańsku,jakosyntamtejszegomieszczaninaPeteraZimmermannaiAnny
17Gajewski1978,s.261,262,przypis11,12.
18Ołtarzusuniętow1737r.PodanejprzezGajewskiegodaciezawarciakontraktuprzeczywiarygodnainformacja
oukończeniuwyzłoceniaustawionejnastawyprzezmalarzakrakowskiegoStanisławaBojazw.Wódkajużprzed
19III1633r.ZobKraków,BCzrkps.Aktasądoweigospodarczedotyczącedóbrisprawklasztorukamedułówna
BielanachpodKrakowemzlat1604-1852:dokument13,ExpensaproCapellaeS.LadislaiinecclesiaMontisArgenteiex
liberalitateSRMfactaA[nno]1633dieS.Joseph[i]sponsiBVM,[s.61];Ptaśnik1913,s.LXVII.
19Gajewski1979,s.363-364,przypis5-7.Por.ostatnioPolleroß1991,s.91,92,il.14,15;Oszczanowski2005,s.64,przy-
pis84,il.8.
20KZSP,I,14,s.43,g.18;Chrzanowski,Kornecki1982,s.339,393.
21Brykowska1982,s.76,il.46.
22Samek1984,s.150;Samek1992a,s.63-64,67-68.
23Czyżewski1999,s.65,przypis37.
24Harasimowicz1992,s.94;Oszczanowski,Gromadzki1995,s.120;Oszczanowski1998,s.57.
25Oszczanowski2005,s.58,przypis51.
26Oszczanowski1999,s.121-122,przypis116-118.
27Oszczanowski1999,s.122;Oszczanowski2005,s.64,przypis83.