Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematycznabyłatakżenieprzystawalnośćrefleksji
politycznejpisarzadoówczesnegomainstreamuw
Niemczechwtymwzględzie,oczymmiałokazję
wielokrotniesięprzekonać,niegodzącsięnaprymat
politykinadwartościami.Wiązałsięteżztymwtedysam
politycznyklimatwokółemigrantówzEuropyWschodniej,
trudnyidlaWirpszyprzywszystkichkontaktach,jakie
posiadałwNiemczech.MieszkającywMonachium
naemigracjiTadeuszNowakowskitakpisałw1973r.o
zmianiestosunkuZachoduwobecpolitycznych
dysydentówzeWschodu,zwłaszczazPolski,których
nazywanotuwcześniej„burzowymiptakamirewolucji
(...),przyjmowanozhonoramiientuzjazmem”:oto
obecnie,„wczasietzw.odprężenia,ludzieZachodu
skłaniająsiędopoglądu,żebrataniesięzprzeciwnikami
wschodnichdyktaturjestwątpliweiszkodliwe.
SpragnionestabilizacjipowojennespołeczeństwaZachodu
odnosząsiędoemigrantówzniechęcią,bowiem
przypominająimoninierozwiązaneproblemynaszych
czasów.Ztegopowoduuchodząteżzawichrzycieli(...)
Oczywiście,zbieglizEuropyWschodniejpisarzenie
sąprzeciwkoodprężeniu.Uważajątylko,żetabuizacja
pojęciaodprężenianiczegonieprzynosi.Odprężenie
wydajeimsięraczejśrodkiemaniżelicelem,apozatym
mateżswojądrugąstronę,zwłaszczawtedy,kiedy
realizowanejestkoszteminnych,równieważnych
wartości.Krótko:niekażdeodprężeniejest
dozaakceptowaniainiezawszelkącenę”.Atrzylata
27
późniejhistorykiznawcaEuropyWschodniejGotthold
Rhodekontynuowałtenwątek:„WRepubliceFederalnej
spotykamysięczęstozestanowiskiem,żeodprężeniei
wspieranieemigracyjnejliteraturyiemigracyjnejnauki,a
nawettylkookazywaneimzainteresowanie,wykluczają
sięwzajemnie.Niegdysiejszeskromnedotacjedla
emigracyjnychczasopismikulturalnychinicjatyw
środowiskemigracyjnychzostałybezwzględnie
skreślone”.Aprzyczynątegostanurzeczybył,zdaniem
Rhodego,„antykomunizm”emigrantów.Alejesttojuż
28
problematyka,wykraczającapozaramyniniejszego
