Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ściachauto-wolności:ruchliwości,władzy,szybkości”
44
.RównieżLisaJoyRosner
podkreśla,żesamochódjestsymbolemwolności,prywatnościiautonomii
45
.
Wkontekściestrictefunkcjonalnym,tooczywiściesamolotdajemożliwości
najszybszegodotarciadocelu,jednakjestontraktowanyinstrumentalnie-wy-
łączniejakośrodektransportu(należywyłączyćtuosobyrealizująceswojeoso-
bistepasjelotnicze,naprzykładpoprzezpilotowanieawionetek).Wsamolocie
odpasażerannicniezależy”
,choćmożeonodczuwaćogromnąprzyjemność
zlotuioglądaniakuliziemskiejzdużejwysokości.Częśćosóbczujesięjednak
wsamolocie,jakwnpuszcesardynek”-bezwolnaiuzależniona.
Wprzypadkusamochodujestzupełnieinaczej.Dajewspomniane(choćzda-
niemkrytykówiluzoryczne)poczuciewolności-nwszystkozdajesiębyćmożliwe”
.
Możnatutajmówićwręczozjawiskunprzemieszczeniapoczuciawolności”-oile
kiedyśodnosiłasięonaprzedewszystkimdosferypolitycznej,toobecniewiążesię
znwolnościądokonsumpcji”
,wtymtakżewolnościąjazdysamochodem.Można
stwierdzićniecotylkoironicznieiprzesadnie,żewieluludzinieobchodząwolne
wybory(iwieluwnichnieuczestniczy).nPraktykują”natomiastswojąwolność,
jadącz(niedozwolonązresztączęsto)szybkościąnaautostradzie.
Poczuciewolności,jakiedajejazdasamochodemwiążesięzfaktem,iżwdo-
wolnymmomenciemożnaprzyspieszyć/zwolnić,wyprzedzićlubdaćsięwyprzedzić,
zatrzymaćsięnakrócejlubdłużej,aprzedewszystkimwybraćnswoją”drogę,aby
dojechaćdocelulubjechaćbezcelu.Iwłaśniedziękitemusamochód,chociaż
stanowiprzecieżtylkomechanicznąigłówniemetalowąkonstrukcję,jesttakfa-
scynujący.Jegoatrakcyjnośćpsychospołecznałączysięwięczjegomocąinparciem
doprzodu”
,ajednocześnieposłuszeństwemwobecwolikierowcy(podatnośćna
każdyruchkierownicą).Fascynacjasamochodamiwynikatakżezichnieodpartej
stylistykiiestetykiorazmarki(imodelu),stanowiącejniekiedymitiźródłostatusu.
Nicdziwnego,żeJimConleytwierdzi,iżsamochódjestjednocześnienprzy-
ziemny”inmagiczny”
46
,aWarrenBrodskypiszeonhedonistycznejprzyjemno-
ściprowadzeniasamochodu”inagresywnejkontrolinadpotężnąmaszyną”
47
.
WjednejzfilmowychreklamBMWstwierdzono,żezostałonnzaprojektowany
dlaprzyjemnościjazdy”:nPrzyjemnośćjazdy.Onazaczynasięwmomencie,gdy
44
M.Sheller,AutomotiveEmotionsś,op.cit.,s.10.
45
Por.L.JoyRosner,Wprowadzenie,[w:]N.Cohen,APrivacyPlaybookforConnecetedCar
Data,2019,s.2,tekstopublikowanywInternecie,adresinternetowy:https://fpf.org/wp-content/
uploads/2020/01/OtonomoPrivacyPaper.pdf
46
J.Conley,AutomobileAdvertisements:TeMagicalandtheMundane,[w:]CarTroubles:Criti-
calStudiesofAutomobilityandAuto-Mobility,red.A.TigarMcLaren,J.Conley,Farnham2009,s.38.
47
W
.Brodsky,DrivingwithMusic:Cognitive-BehavioralImplications,London2016,s.2.
17
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
