Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.SamorządterytorialnywPolscelat1918-1939
47
nościrozwiązańteoretycznych.Wartepodkreśleniajestrównieżuwzględnianie
podłożapolitycznegoispołecznegoorazoparciesięnaprawiepozytywnym.
Dokonaneuogólnieniaiwnioskiwrównejmierzedotyczyłysamorządutery-
torialnego,jakigospodarczego.
3.SamorządterytorialnywPolscelat1918–1939
PoodzyskaniuprzezPolskęniepodległościw1918r.zaczętobudowaćzręby
jejustroju.Opróczpionuorganówtzw.administracjirządowejjakointegralna
częśćzarządzaniapaństwemznalazłarównieżmiejsceinstytucjasamorządute-
rytorialnego60.Naorganizacjęsamorząduwjegopierwotnymkształcieznaczny
wpływwywarłyregulacjeprawneobowiązującenaziemiachpolskichznajdu-
jącychsiępodróżnymizaborami61.Unifikacjęrozwiązańnormatywnychdoty-
czącychsamorząduterytorialnegoprzyniosładopieroustawaz23o03o1933ro
oczęściowejzmianieustrojusamorząduterytorialnego62.Ustawataujedno-
liciłakształtustrojowysamorząduterytorialnegoinmimotejskromnejnazwy
(...)dokonaławieluzasadniczychzmianwusytuowaniuprawnymsamorządu,
awszczególnościwzakresiestosunkóworganówadministracjirządowejdo
samorządu”63.
Strukturasamorząduterytorialnegoopierałasięnasamorządachgminnych
(wiejskichimiejskich)orazpowiatowych.Regulacjąustawyniezostałoobjęte
województwośląskie,mającewłasnystanprawny.Niedotyczyłaonarównież
kwestiisamorząduwojewódzkiego,którywystępowałjedyniewwojewództwach
poznańskimipomorskimnapodstawieprzepisówdotychczasowych.
Samorządgminnyopierałsięnajednostkachpodziałuterytorialnego,jakimi
byłygminawiejskaigminamiejska.Charaktergminymiejskiejniebudził
wątpliwości-stanowiłojąmiasto,natomiastcodokształtugminywiejskiejna
baziedawnegoustawodawstwapaństwzaborczychistniałspór,czymatobyć
gminajednostkowa,czyzbiorowa.Ustawaz1933r.sporutegonierozstrzygnęła,
dającjedyniewskazówkipomocneprzytworzeniugmin.
Artykuł10ust.IIgłosiłbowiem,żenwielkośćobszarugminypowinna:
a)odpowiadaćnaturalnemu-oilemożności-zasięgowiwspólnegozain-
teresowanialokalnymisprawamipublicznymiogółumieszkańcówpołą-
czonychmiejscowości,
struktura
samorządutery-
torialnego
samorząd
gminny
60
Por.H.Izdebski,Wymiarhistoryczny...,rozdz.3,s.259in.
61
Zob.natentematK.Kumaniecki,S.Wasiutyński,J.Panejko,Polskieprawo...,s.1076-1097.
62
63
Dz.U.Nr35,poz.294.
J.Służewski,Wojewoda...,s.29.
