Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogdanDolnicki
niaKonstytucjimarcowejz1921r.PonadtoManifestLipcowystano-
wił,żewładzęwterenieKRNiPKWNwykonująprzezwojewódzkie,
powiatowe,miejskieigminneradynarodoweorazupełnomocnionych
swychprzedstawicieli.nPowyższedeklaracjezapowiadałyzatempowo-
łaniewnajbliższychlatachdualistycznegomodeluwładzypaństwowej
wrazzzasadąszerokiegosamorząduterytorialnegoispecjalnego,którą
głosiłaKonstytucjamarcowa”24.
ZapowiedźtazostałaurzeczywistnionaprzepisamidekretuPKWN
zdnia21sierpnia1944r.otrybiepowoływaniawładzadministracji
ogólnejIiIIinstancji25,którereaktywowałynapodstawieprzepisów
międzywojennych26wojewodówistarostówwroliorganówogólnej
administracjirządowej.ZkoleidekretemPKWNzdnia23listopada
1944r.oorganizacjiizakresiedziałaniasamorząduterytorialnego27
przywróconoorganytegosamorządu,opierającsięnaprzepisachusta-
wysamorządowejz1933r.
Tendualistycznymodelorganówadministracjiterenowejustawą
zdnia11września1944r.oorganizacjiizakresiedziałaniaradnarodo-
wych28zostałuzupełnionyosystemradnarodowych.Radynarodowe
orazwypełnionenowątreściąinstytucjemiędzywojenne29-admini-
stracjarządowaisamorządterytorialny-tworzyłystrukturęwzajemnie
sięprzenikającąibardzościślepowiązaną.
OpróczpionuorganówadministracjirządowejdekretemPKWN
zdnia23listopada1944r.utrzymanowstrukturzeaparatuterenowego
instytucjęsamorząduterytorialnego.Zmianieuległajednakorgani-
zacjaterytorialnasamorządu.Wokresiemiędzywojennymsamorząd
działałwgminiemiejskiejiwiejskiejorazwpowiecie,naszczebluzaś
wojewódzkimwystępowałjedyniewwojewództwach:śląskim,poznań-
skimipomorskim.Powyzwoleniuujednoliconowewnętrznąstrukturę
samorząduprzezpowołaniewojewódzkichzwiązkówsamorządowych
nacałymobszarzePolski.Kolejnąistotnązmianąstrukturalnąbyło
24L.Jastrzębski,Zaryshistoriiterenowychorganówwładzyiadministracjipań-
stwowej(w:)J.Służewski(red.),Terenoweorganyadministracjiiradynarodowepore-
formie,Warszawa1977,s.36.Por.teżZ.Leoński,Radynarodowe,zasadyorganizacji
ifunkcjonowania,Poznań1969,s.7-8.
25Dz.U.Nr2,poz.8.
26RozporządzeniePrezydentaRPzdnia19stycznia1928r.oorganizacjiizakre-
siedziałaniawładzadministracjiogólnej(Dz.U.Nr11,poz.86zpóźn.zm.).
27Dz.U.Nr14,poz.74.
28Dz.U.Nr5,poz.22zpóźn.zm.
29M.Jaroszyński,Zagadnieniaradnarodowych,Warszawa1961,s.16.
46