Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
KONCEPCJEUSTROJOWEPOLSKIEGOSAMORZĄDU
parlamentuwyłonionegowdrodzewyborówpolitycznychmiałzastąpićHczynnik
fachowy”,czyliciałoskładającesięzprzedstawicieliżyciagospodarczego.Tomiało
prowadzićdonaprawydemokracjiparlamentarnej,wktórejniebyłokomuzaj-
mowaćsięnależyciesprawamiekonomicznymi.
Niedziałkowskiuważał,żekatalogzadańikompetencjidlaNIGjakocałości
lubdlajejwydziałówpowinienbyćprojektowanywzależnościodtego,jakabędzie
realnawartośćnaczelnejreprezentacjikółgospodarczych.Ofaktycznychwalo-
rachiznaczeniuNIGzadecydujejejHautorytet”.JeśliIzbaHprzezswojąwartość
ienergięosobistączłonkówikierowników”zdobędziemocnąpozycję,toodegra
wielkąrolęiwśladzatymniejakosamożycieokreślijejzadaniaikompetencje.
GdybyzaśNIGniezdobyłaautorytetu,toHchoćbymiałanajbardziejszerokie
kompetencjelegislacyjne,znaczeniejejbędzieminimalne”–twierdziłposełPPS.
Podkreślał,żetennowypodmiotniesiedużenadziejeidodawał,żeHnafront
życiapolitycznego,obokrząduiobokinstytucjiprywatno-gospodarczych,wkracza
państwowaIzbaGospodarcza,instytucja,któramaswąorganizacjązapewniony
głosprzyrozstrzyganiunajbardziejżywotnych,podstawowychzagadnieńnaszego
życianarodowego”17.
StanowiskaJaworskiegoiNiedziałkowskiegozarysowująproblemy,jakie
wywołałoprojektowanieogólnopaństwowejizbysamorządowej,któramiałaby
miećudziałwprocesiepowstawaniaprawa(jedyniewokreślonymzakresie).NIG
pojawiłasięwpolskimporządkukonstytucyjnymniecoprzypadkiem18.Tobyłnowy
podmiotinieistniałajeszczerefleksjateoretycznanatentemat.Dopieropóźniej
dyskutowanonadjejpozycjąustrojowąikompetencjami.Wówczasdostrzegano
rozdźwiękpomiędzytym,czymmogłabybyćNIGwświetleart.68atym,wjakim
zakresietenprzepisograniczająinneartykułykonstytucji.
WkonstytucjikwietniowejutrzymanoNIG.Jakzostałowcześniejzaznaczone
–Izbamiałarozważaćzagadnieniadotyczącecałokształtużyciagospodarczego,
zajmowaćsięopiniowaniemprojektówustawgospodarczychiharmonizować
poczynaniawposzczególnychgałęziachgospodarki.Wyraźnieodstąpionood
koncepcji,wktórejmiałabywpływnapowstawanieprawawiększyniżopiniowanie
projektówaktówprawnych.Wporządkukonstytucyjnymod1935rokuIzbamiała
byćraczejorganemdoradczym,konsultacyjnym,informacyjnymipełnićfunkcje
pomocniczedlarząduiparlamentu.TakakoncepcjaNIGbyławynikiemnowego
etapudyskusji,któryrozpocząłsiępodkonieclatdwudziestych.WówczasJaworski
podkreślał,żeprocesstanowieniaprawapowinienpozostaćwjednymręku,aprzy-
gotowanieprojektówustawwinnonależećdoróżnychorganów.Zwracałuwagę,
żeciałozłożonezreprezentantówsamorządugospodarczegoHniemazdolności
uchwalania”.AHprawdziwąwartośćorganugospodarczego”widziałwtym,żejest
17Ibidem,s181.
18Szerzejnatentemat:ibidem,s.173.
