Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wokółpenologiisocjologiikar.Badaniaprawno-socjologiczne...
37
procesowyprzeciwnikmówiłprawdę,odparł:Dtakmipowiedział,żemu
uwierzyłem!”.
Omawiającwynikibadaniaankietowegoz1937r.,badaczewykazalisię
wrażliwościąnatypoweproblemyzwiązanezprowadzeniembadańocha-
rakterzespołecznym.Międzyinnymiwyjaśniliswojestanowiskowkwestii
językowej,którazreguływymagaprecyzyjnegoopracowaniawbadaniach
społecznych.Stwierdzili,żewprawdziezarównonaturalnawieloznaczność
pojęć,jakasięujawniawbadaniachsocjologicznych,jakiokazjonalne
odnoszenieprzezrespondentówterminówdożnychkontekstówmoże
prowadzićdonieścisłości,towprzypadkubadańprowadzonychzudzia-
łemsędziówkarnychuniknięcienieporozumieńjęzykowychjestłatwiejsze.
Argumentowali,żewtymprzypadkuDspraważnościjęzykazmniejszasię
dopewnegostopniaprzezto,żenaankietęodpowiadająprawnicypraktycy,
należącydojednolitejpodwzględemfunkcjigrupysędziów”,którawsytu-
acjachzawodowychjestzwiązanaDustawowymjęzykiemprawa,wszcze-
gólnościjęzykiemprawakarnego”22.Badaczeuznali,żepomimodostrze-
żonejniejednolitościsłownictwa,jakimposługiwalisięsędziowie,Dmożna
sięporozumiećipostawićwnioskiopartenamateriałachankiety”23.
BadaniaprzeprowadzoneprzezZakładPrawaKarnegoUniwersytetu
StefanaBatoregowWilniesąjednymizpierwszych,którerealizowałymodel
tworzeniateoriiwnaukachprawnych,sytuującychswójistotnypunktwery-
kacyjnywdanychpochodzącychzbadańsocjologicznych24.Wcześniejsze
rozważanianatematkaryikaraniazregułynawiązywałydowybranych,
spektakularnychprzykładówtegozjawiskaorazsuchychdanychstatystycz-
nych,anieopierałysięnausystematyzowanejanaliziedanychrzeczywistych
wyprowadzonychzodpowiedniodobranychźródełinformacyjnychiopra-
cowanychdlanichmetoditechnikbadawczych.Zawartewtychkoncep-
cjachuproszczeniadotyczącezjawiskakary,wynikałyzniedocenieniawiedzy
zgromadzonejwżnychobszarachdyscyplinhumanistyczno-społecznych.
Tenbrakzaczęływypełniaćbadaniawileńskie,którewyraźnieodwoływały
22Tamże.
23Tamże.
24BronisławWróblewskiswojezainteresowaniasocjologiąjakodyscyplinąbli-
skowspółpracującązprawemprzedstawiłwpracyPenologja.Socjologjakar(Skład
GłównywKsięgarniKazimierzaRutskiegowWilnie,1926).Skalęzainteresowania
Wróblewskiegobadaniamisocjologicznymiprowadzonymiwokresiemiędzywojen-
nymwżnychobszarachżyciaspołecznegopokazująujętewbibliograijegoprac
socjologiczneopracowania,zjakimisięzapoznawałwzwiązkuzpodjęciembadań
nadsędziowskimwymiaremkary,przytoczoneprzezniegowprzypisachjegoartykułu
Sprawnośćiprawniczakulturaumysłowasędziówkarnych,naprzykładnastronach
6–7(92–93),DRocznikPrawniczyWileński”,X/1939.