Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
OISTOCIETEGO,COHISTORYCZNE.
ZNACZENIETRADYCJI
Katastrofyhistoryczneiprzełomy,którenabierająszczególnejostrościwokre-
ślonychmomentachhistoriiświata,zawszesprzyjałyrozmyślaniomwdziedzinie
filozofiihistorii,próbomzrozumieniaprocesuhistorycznego,budowaniutakiejlub
innejfilozofiihistorii.Zawszetakbywałowprzeszłości.Pierwszaznaczącafilozo-
fiahistorii,którapowstaławchrześcijańskimokresiehistoriiświata,filozofiahi-
storiibłogosławionegoAugustyna1,wznacznymstopniuwyprzedzającapóźniej-
szekoncepcjefilozofiihistorii,związanajestzjednymznajbardziejkatastroficz-
nychmomentówhistoriiświata,zupadkiemświataantycznegoizupadkiem
Rzymu.Swoistafilozofiahistorii,któraistniaławepoceprzedchrześcijańskiej,
pierwszafilozofiahistorii,jakąznaludzkość-KsięgaProrokaDaniela-takżejest
związanazwyjątkowymikatastrofamiwlosienarodużydowskiego.Powielkiej
rewolucjifrancuskiej,powojnachNapoleona,myślludzkatakżezwróciłasiędo
koncepcjifilozofiihistorii,dopróbnadaniajakiegośsensuprocesowihistoryczne-
mu.WświadomościJosephadeMaistre>aiBonaldafilozofiahistoriiodgrywa
znaczącąrolę.Sądzę,żeniewywołaspecjalnychsporówstwierdzenie,żenietylko
Rosja,aletakżecałaEuropaicałyświatwkraczająwkatastroficznyokresswego
rozwoju.Żyjemywczasachwielkiegohistorycznegoprzełomu.Zaczęłasięnowa
epokahistoryczna.Całetemporozwojuhistorycznegoistotniesięzmienia.Niejest
jużonotakie,jakimbyłoprzedwybuchempierwszejwojnyświatowejinastępu-
jącychpowojnierewolucjachrosyjskiejieuropejskiej,jestonocałkowicieinne.
Tempotoniemożebyćnazwaneinaczej,jaktylkokatastroficznym.Ujawniłysię
wulkaniczneźródławpodglebiuhistorii.Wszystkosięzachwiałoimamywrażenie
szczególnieintensywnego,szczególnieostregoporuszeniatego,co»historycznefl.
Myślę,żetoodczuciemaszczególneznaczenie,gdyżdziękiniemuludzkamyśl
iludzkaświadomośćskierowałysiękunowemurozpatrywaniupodstawowych
1WKościelePrawosławnymAugustynzHippony(354-430)jestczczonyjakobłogosławiony
(uwagatłumacza).
