Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Seriaprzekładowa.Zarysproblematyki
TakątowięcbezdennąhucpęihipokryzjęzademonstrowałKłobukowski,
udając,żenicniewieomoimprzekładzieLolity,afaktycznieślęczałnad
nimiprzerabiałgosłowoposłowie,zajmującsięnietyledziełemNabo-
kova,ileprzekłademStillera,wmozolnychstaraniach,abyzmienićwnim
jaknajwięcej,iwnadziei,żedziękitemubędziesięmógłwyprzećkorzysta-
niazmegoprzekładu.Kogóżwięconwistocietłumaczył?Nabokovaczy
Stillera?Nieprzyszłomudogłowycośbardzoprostego,żeinkryminowany
tekstodczytaćmożnanietylkoczarnonabiałym,aleiwnegatywie,tam
gdzieodbiłsiębiałonaczarnejkalce51.
PodobnycasusodnotowałJorgeLuisBorgeswodniesieniudoBaśniz1001
nocy.DzwiętnastowiecznytłumaczbrytyjskiEdwardLaneprzełożyłtodzieło
nprzeciwko”francuskiejwersjiAntoine)aGallanda,akolejnytłumaczangielski
RichardBurtonpółwiekupóźniejprzełożyłzaśtak,byjegowersjaróżniłasięod
wariantuLane)anawszelkiemożliwesposoby52.Niebyłto,jakzauważyłBorges,
powrótdooryginału,leczwarianttworzonyzzamiarembyciazawszelkącenę
różnymodwybranejpoprzedniejwersji.Takwięc,paradoksalnie,tłumacz,chcąc
uniknąćrozwiązańpoprzednika,tworzyodwrotnąkopię-jakwnegatywie.
Dodatkowo,pojawiasięniebezpieczeństwo,żeautorprzekładumiastskupićsię
naoryginale,koncentrujesięnapoprzednimelemencieserii.
SeriaprzekładowawujęciuTranslationStudies
Zachodniekoncepcjepostmodernistycznedotyczącekategoriioryginału
dająpodstawędoodmiennegoogląduseriitranslatorskiej-przezpodważenie
binarnejopozycjioryginał-kopiawprowadzająpluralizmkopiijakozróżnico-
wanychpowtórzeńbezprymatuźródła(oryginału).Urbanekporównałaserie
przekładowedoFoucaultowskichsimilia-nprzypomnień,którerozwijająsię
seriamibezpoczątkuikońca,amożnajeprzemierzaćwjednąidrugąstronę,
boserieteniepodlegajążadnejhierarchii,aleszerząsiępoprzezróżnice”53.
Wtakimrozumieniutoróżnica,aniepodobieństwo,byłabykluczowąkategorią
51R.Stiller:Tyżagwio!AlboNabokovKłobukowskiego.nWiadomościKulturalne”
1997,nr47(183),s.6.
52J.L.Borges:TeTranslatorsoftheTousandandOneNights.In:L.Venuti:Te
TranslationStudiesReader.NewYork:Routledge,2000,s.35-39.
53Zarysowującbadanieseriipodkątempodobieństwairóżnicy,opieramsięna
ustaleniachD.Urbanek(Pękniętelustro:tendencjewteoriiipraktyceprzekładunatle
myślihumanistycznej.Warszawa:WydawnictwoTrio:InstytutRusycystykiUniwersytetu
Warszawskiego,2004,s.14-26,146-161)orazM.Kowalskiej(Dialektykapozadialek-
tyką.OdBataille)adoDerridy.Warszawa:FundacjaAletheia,2000,s.327-379).
•
32•
