Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Wyjścieześredniowiecza.Prawomiędzynarodowewczasachwielkichodkryćgeograficznych…
źródełzosobnajejniegwarantowało.Przyczynybyłprozaiczne–prawopozy-
tywnetworzoneprzezpaństwamogłowsposóboczywistyskutkowaćkonflik-
tem,azkoleiprawonaturalnecharakteryzowałosięsłabąegzekwowalnością.
ZasługiGrocjuszadlaprawamiędzynarodowegobyłytakwielkie,żesłusznie
nazwanogowXIXw.ojcemprawanarodów185.Oczywiściejegopracedziśmogą
wydawaćsięniepełne,jednakdlawspółczesnychmubyłyznaczącympostępem
iniewątpliwieotworzyłynowąepokędlatejgałęziprawa.Tymbardziej,że
stworzonawizjaporządkubyłaobiektywna.Grocjuszunikałwniejpolitycz-
nychczyreligijnychpodjazdówiresentymentów.Byłteżdalekiodinspiracji
państwowąracjąstanu.Oparłsięnalicznychklasykachstarożytnych,wyraźnie
jednakfaworyzującCycerona.Wywarłtakżewpływnaponad120teoretyków
kolejnychdwóchwieków,przenoszącychdoeuropejskiejrzeczywistościkanony
prawagreckiegoirzymskiego186.
KluczowymdziełembyłapozycjaDeiurebelliacpacislibritres,wydana
w1625r.,awięcwczasiewojnytrzydziestoletniej.Stanowiłaonaprzełomwhistorii
cywilizacjiorazprawamiędzynarodowego187.Doczekałasięteżwwersjiłacińskiej
ponad500wydań.Tłumaczonojąrównieżnawielejęzykównarodowych,awy-
daniatłumaczeńzwielokrotniano.WPolsceprzełożyłjąR.Bierzanekw1957r.
Grocjuszjestniewątpliwiewiązanyściślezeszkołąprawanaturalnego.Wy-
nikatozcharakterugłównegodzieła.Należyjednakpamiętać,żewszerokiej
perspektywiewjegopracachpojawiałysiętakżemyśliocharakterzepozytywi-
stycznym.Stworzonaprzezniegosystematyka,zwanasystematykąGrocjańską
(normyprawanaturalnego–traktatymiędzynarodowe),dałapodwalinynietylko
szkoleprawanaturalnego,aleiszkolepozytywistycznej.
Wostatnichlatachpojawiająsięjednakrównieżkrytyczneanalizyjego
dorobkuiroli188.
185
A.Rivier,LehrbuchdesVölkerrechts,Stuttgart1899,s.45.D.J.Bedermann,Grotiusand
hisFollowersonTreatyConstruction,nJournaloftheHistoryofInternationalLaw”2001,t.3,nr2,
s.18.
186
D.J.Bedermann,GrotiusandhisFollowersonTreatyConstruction,nJournaloftheHistory
ofInternationalLaw”2001,t.3,nr2,s.19.
187
A.S.Hershey,HistoryoftheInternationalLawsincethePeaceofWestphalia,nAmerican
JournalofInternationalLaw”1912,t.6,nr1,s.31.
188
G.Cavallar,Vitoria,Grotius,Pufendorf,WolfandVattel:AccomplicesofEuropeanColonialism
andExploitationorTrueCosmopolitans?,nJournaloftheHistoryofInternationalLaw”2008,t.10,
nr2,s.192inast.
62
2020-Muszyński-Siła,norma,ideaT.2.indd62
2020-05-2116:12:59
