Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WSTęP
magaństawianychwykonawcomtejrolizawodowej,świadczyojegopro-
fesjonalizacji.
Profesjonalizacjazawoduwymagaodnauczycieliwysokichkompe-
tencjirozumianychjakodynamicznastrukturawiedzy,umiejętności,po-
stawiwartości,niezbędnychdoskutecznejrealizacjizadań(Dylak1995,
s.37–42).Sąoneprzeciwstawianewiedzypotocznej,określanejprzezMa-
rięDudzikową(1994,s.74)jakotaką,która:
–jestzdobywanawbezpośrednich,osobistychdoświadczeniach,na
któresięskładająrównieżefektysocjalizacji;
–jesttraktowanaprzezjednostkęjakooczywista,niepotrzebującara-
cjonalnychuzasadnień;
–składasięzniepowiązanychzesobąlogicznie,aczasemsprzecz-
nychtwierdzeńorozmaitympochodzeniu,częstoopartychnastereoty-
pachspołecznych,niejasnychodczuciachlubintuicjiimyśleniużyczenio-
wym(nie:jakjest,ale:jakpowinnobyć);
–niejestsystematycznieweryfikowana,ajednocześniemożnająła-
twozakwestionować,gdyżkażdekonkretnezdarzenie,nawetnieznaczą-
ce,możewpłynąćnazmianęwiedzy;
–macharakterbardziejopisowyniżwyjaśniającyiczęstozawiera
ogólnikoweinterpretacjezdarzeń,obciążonestosunkiememocjonalnym
zniekształcającymichsens.
Budowaniewłasnegosystemuwychowawczegonapodstawiewiedzy
potocznejprowadzinajczęściejdouleganiastereotypommyślowym,znie-
kształconegospostrzeganiarzeczywistościwychowawczej,błędnegoin-
terpretowaniazdarzeńiopieraniadziałańpedagogicznychnafałszywych
przesłankach.Ztegowzględurefleksjanadzawodemnauczycielawdu-
żejmierzekoncentrujesięnaokreślaniukompetencjiprofesjonalnych,
ważnychdlaefektywnejpracynauczycielawewspółczesnymświecie.
Nielekceważąctego,cowchodziwzakres–wedługterminologiiR.Kwa-
śnicy(2004,s.301–305)–kompetencjitechnicznychnauczyciela,awięc
umiejętnościtworzeniaefektywnegośrodowiskauczeniasięiwychowa-
nia,szczególnynaciskkładziemynakompetencjepraktyczno-moralne,
związanezarównozbudowaniemrelacjizuczniamipoprzezwłaściwą
komunikację,jakirozwijaniemsamoświadomościirefleksjiprofesjonal-
nejnauczyciela(zob.Kwaśnica2007,s.152–159).
Ponadczasowąpodstawądziałaniaszkołyjestinterakcjamiędzydwo-
mapodmiotamizaangażowanymiwprocesedukacji(kształceniaiwy-
chowania)–nauczycielamiiuczniami,dlategorozdziałotwierającytom
poświęconyjestogólnymzasadomtworzeniapodmiotowychrelacjizwy-
chowankami(Zasadybudowaniarelacjinauczycielazuczniami–T.Sokołow-
ska-Dzioba,M.Samujło).Znaczenieporozumiewaniasięjakofundamen-
