Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
LITTERA
znacznychniekiedybłędów.FragmentzawierającycharakterystykęksięciaPrze-
mysłaIprzypominazatemhistorykowioHpułapkachśredniowiecznejłaciny”5.
Wydostaćsięzowychpułapekczasem,zbrakujasnegokontekstu,niesposób.
CóżbowiempocząćzprzydomkiemHLanista”,jakimautordrugiejczęściKsięgihen-
rykowskiejobdarzyłZygfryda,mieszczaninazZiębic6?WklasycznejłacinieHlanista”
towłaścicielalbonauczycielwszkolegladiatorów,conaśredniowiecznymŚląsku
jestraczejnieprawdopodobne.PrędzejjużbyłbytoHtreserkogutówbojowych”.
HLanius”tonatomiastsługakapłańskizabijającyofiarnezwierzęta,czyli-wrealiach
Księgihenrykowskiej-byłbytopoprosturzeźnik.JednaktensamautorpiszeoHe-
ninguzOławy,iżtobyłwZiębicachHcarnifex”,coRomanGrodeckitłumaczy,chyba
trafnie,naHrzeźnik”7.HCarnifex”tojednaktakżeHkat”.Wrezultacieniepotrafimy
odgadnąć,czyZygfrydbyłrzeźnikiem,katem,czyjednaktreserembojowychkogu-
tów.HeningzOławytopewnierzeźnik,aleteżmożejednakkat?Toostatniejest
jednakmniejprawdopodobne,gdyżkat-winnymmiejscutejczęściKsięgihenry-
kowskiej-toHlictor”8.Dodajmy,żetensamautorpiszeojednymzdziedzicówRa-
czyc-HIohannesRsesinik”,cowtymprzypadkumasensraczejmetaforyczny9.
Czyżbynaszautorużywałażtrzech-azapewneczterech,bododaćnależyprzecież
znajomośćniemieckiego-słównaoznaczenieHrzeźnika”?Pocodublowałbytopo-
jęcie,piszącrazHlanista”,ainnymrazemHcarnifex”?Czyistotnieniejestmożliwa
identyfikacjaZygfrydaztreserembojowychkogutów?Wiemynadto,żetendo-
mniemanyrzeźnikbyłwłaścicielemmłynawWiesentalu,dopókitamtejszydziedzic,
PoltkozeSnellenwalde,gwałtem(violenter)mugonieodebrał10.Walkikogutównie
wydająsięprzecieżzbytekstrawaganckimzajęciemdlazamożnegomłynarza.
Wszelkiwybórjesttuzatemapriorycznymwyboremtłumaczaczyhistoryka11.
5
JózefMatuszewski,Pułapkiśredniowiecznejłaciny,HCzasopismoPrawno-Historyczne”1983,
t.35,s.1-29,gdzieteżstosownaliteraturaiprzykłady.
6
7
L.henr.,s.170.
Ibidem,s.177-179,182-184.
8
Ibidem,s.161,gdzieoegzekucjisynówJanazOsiny.Wartoprzytoczyćtendramatycznyfrag-
ment,starannieskomponowanyiprzepojonywiarąwBoskąsprawiedliwość:HDemortefilio-
rumIohannisOssine.Nechocpretereundumputavi,quodprescriptusmilesIohannesOssina
duoshabuitfilios,AndreametIesconem,quiadhucviventepatregraveshicdomuiminasin-
cuciebantpropterMuschowitz,necpatereorumIpsosconpescuit,utcessarent.SedDeus,
cuiusiudiciorumabyssumrimarinemopotest,predictisduobusfratribus,cumvoluit,silen-
ciumimposuithocmodo,quodpropterhomicidia,quefecerantquondamindiePascheocci-
dendotrescivesdeMunsterberchinsilvulasuacircaParvumNuzzin,unahora,tamquamfiliis
Babylonis,superveniteiscorripiensiudicium,utsubunoiudice,videlicetduceBolkone,chris-
tianissimoprincipe,unodie,unoinloco,scilicetRichenbach,abunolictoresuntexigentiusti-
9
10Ibidem,s.170.
ciacapitibusdetruncate”.
Ibidem,s.175.
11
Ibidem,s.170-córkaZygfrydaLanisty,HildegundaHnupseratcuidamciviinNiza,nomine
SiffridoCerdoni”.WtłumaczeniuGrodeckiego(ibidem,s.74)jesttoHZygfrydGarbarz”.Gar-
