Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Prolog:WyobrażenieSłowian
wnowożytności
W1525r.napozostającejpodpanowaniemweneckimwyspiechorwackiejHvar
mnichdominikańskiiprofesorteologiiVinkoPribojevićwygłosiłmowępochwalną,
wktórejgloryfikowałswojemiastoojczysteirodzinnąDalmację.Jakoświadczył,
zwracałsiędowspółobywatelijakoDalmatyńczyk(Dalmata),wnastępnejkolejności
jakoIliryjczyk(Illyrius),awkońcujakoSłowianin(acdemumSlauus).Ztegoteżpowo-
duchciałnietylkoopowiadaćoprzeszłościwyspyHvariDalmacji,lecztakżedoSło-
wianmówićoichlosie(coramSlauisdeSlauorumfortunis)orazopochodzeniuichwale
rodusłowiańskiego(Slauonicigeneris).PrzytymokreśleniennaródSłowian”(Slauorum
natio)pojmowałbardzoszeroko.Nietylkozaliczałdoniegomieszkańcówprawie
wszystkichregionówsłowiańskojęzycznychpółnocnejipołudniowo-wschodniejEuro-
py,lecztakżepropagowałtraktowaniejakoSłowianGotów,starożytnychMacedoń-
czyków,Greków,TrakówiIliryjczyków,atymsamymnp.AleksandraWielkiego,
Arystotelesa,św.Hieronimaikilkucesarzyrzymskich.
JednocześnieprzypisywałSłowianompochodzeniebiblijne,aichgenealogię
wiązałzwyobrażeniem,jakobyodczasubabilońskiegopomieszaniajęzykówjakopo-
tomkowieTirasa,synaJafeta(Thyreposteritas)mieszkalinaBałkanach,zatemBałkany
stanowiłyziemierdzenniesłowiańskie.Ztejnpraojczyzny”Słowianiemielisięroz-
przestrzeniać,zajmującwtokuokrytychchwałąwyprawwojennychipodbojów
miejsca,któreobecniezamieszkują.Przytymndziękiswejdzielnościzdusiliarogancję
Persów,osłabilisiłęAsyryjczkówiMedów,obalilipychęEgipcjan,spętalidoskonałość
Greków,przemogliokrucieństwoScytów,przezwyciężyliwielkąliczbęHindusów,
pokonalibiegłośćHiszpanów,ostudziliwalecznośćGalówizdobyliprzychylnośćwy-
niosłychRzymian”.PlemięSłowian(Slauonicumgenus)możesięwięcposzczycić–
takzwracałsiędoswoichsłuchaczy–imponującąmocąiwielkością*1.
*Pełnedanecytowanychdziełpodawanesąwprzypisachtylkowtedy,gdydziełatesącytowane
jedenraz;wprzypadkudziełcytowanychwielokrotniepodawanesątylkoskróconetytuły,natomiast
wpełnymbrzmieniuwyszczególnionesąonewspisieliteraturyispisieźródeł.
1OratiofratrisVincentiiPriboeviisacraetheologiaeprofessorisOrdinisPraedicatorumdeorigine
successibusqueSlavorum,w:Pribojević,Opodrijetlu,s.45–104,cytaty:s.56,59,60,75;tekstzostałporaz
pierwszyopublikowanyw1532r.wWenecji.
