Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SłownikmowyciałaPolaków
Założenia,najakichopierasięsłownik
Zbadańnaukowcówwynika,żeniewieleruchówciała,stanowiącychpod-
stawowytrzonkomunikacjiniewerbalnej,możnauznaćzawspólnemieszkańcom
kuliziemskiej.Należądonichjedynietezachowaniaruchowe,któremająpodłoże
wrodzone.Itak,naprzykład,następstwemniezadowolenia,gniewu,oburzenia
bywazbliżeniekusobiebrwi,copowodujepowstaniemiędzynimipionowych
bruzd;namysłuwidaczniająbruzdypoziome,określanejakozmarszczenieczo-
ła;uczuciezdziwieniaobjawiasięszerokimotwarciemoczuiuniesieniembrwi;
uśmiechwyrażazadowoleniebądźradość40.Oprócztychnielicznych,uniwersal-
nychzachowańruchowychkażdawspólnotajęzykowo-kulturowakorzystazwłas-
nychzachowań,przyjętychwniejjakoobowiązujące,zktórychczęśćmożnateż
zaobserwowaćpozajejgranicami.Wskutektegoczłonkowietejsamejwspólnoty
posługująsięsystememrodzimegojęzykanaturalnegoorazzbioremprzyjętych
niewerbalnychzachowańruchowych.Reprezentanciodmiennychwspólnotopa-
nowująwnajlepszymwypadkuwspólnyjęzykjakopłaszczyznęporozumienia,
niepotrafiąnatomiastużywaćobcychruchówciała.Wtejsytuacjiusiłująprzenieść
dokontaktówzcudzoziemcamiznanysobierepertuarruchów.Zgodnieznorma-
miprzyjętymiwewłasnymkrajuinterpretująponadtoruchyciałaznaneobco-
krajowcom.Dasięwprawdziewskazaćwspólnoty,którenieodczuwająznacznej
odmiennościzachowańruchowychcudzoziemców.Bywatakzazwyczajwówczas,
gdywspólnotytełącząróżnewięzi:kulturowe,polityczne,handlowe,turystyczne,
akontaktmiędzynimijestkrótkotrwały.Kiedyjednakliczbakontaktówmiędzy
obcokrajowcamiwzrasta–atakbywawtrakciedłuższegoprzebywaniawobcym
kraju–pewnaliczbazachowańruchowych,typowychdlacudzoziemców,zaczyna
zaskakiwać,zdumiewać,niepokoić.Niektóreznich,bezrzetelnychwyjaśnieńze
stronyużytkowników,wywołująwśródodbiorcównawetocenykrzywdzące.
Największezróżnicowanieniewerbalnychzachowańruchowychwykazują
wspólnotyodległeterytorialnie,niemająceżadnychpunktówstycznychwhistorii,
kulturze,gospodarceczywstosunkachspołecznych.Mimotoreakcjenaodmien-
nośćtychzachowańmogąbyćbardzoróżne.Opróczwielupozytywnychdoznań,
aniekiedywręczoczarowania,częśćobcychzachowańtegotypuwzbudzawcu-
dzoziemcachzdziwieniebądźkonsternację.Niektóreodczuwanesąjakonieprzy-
jemnapowściągliwośćalbonadmiernapoufałość.Jeszczeinne–zdaniemodbior-
ców–świadcząobrakuszacunkuczynieuprzejmościalbouchodzązagorszące
bądźnawetobraźliwe.Mylnyodbiórnieoczekiwanych,nieznanychbodźców,to
jestprzypisanieobcymzachowaniomruchowymniewłaściwejtreści,mogąwy-
wołać–jakwidać–nieprzychylną,choćzwykleniesprawiedliwą,ocenę.Repre-
zentanciobcejwspólnotyzyskująwówczasopiniędziwaków,ludzinieobytychlub
40
Darwin,1988,s.25–37,155–180.
21
