Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Celikoncepcjaopracowaniasłownikowego
14
Zarównobudowa,jakistrukturasłownikaniewzorująsięnaznanychan-
troponomastykonachoJegokoncepcję,podyktowanąspecyfikązebranegozasobu
nazw,podporządkowanoprzypisanymcelombadawczym,odnoszonymdomoż-
liwiewnikliwejanalizymateriałuźródłowegoo
Zaprezentowanywsłownikuzbiórnazwosobowych,pochodzącychzdoku-
mentówhistorycznychXIX-wiecznegoŚląskaCieszyńskiego,odsłanianawarstwio-
nąkulturęwiekówpoprzednich,dlategoteżuwzględnionokilkacelówbadaw-
czychpowiązanychzanaliząsyntetycznązebranegomateriału23oNajistotniejsze
znichdotyczą:
—próbyustaleniazależnościmiędzysytuacjąspołeczno-polityczną,administra-
cyjną,etniczno-kulturową,wyznaniową24ijęzykowąXIX-wiecznegoCieszyna
isferąnazewniczą,anastępnie,natejpodstawie,sformułowaniastanowiska
dotyczącegoobrazustosunkówjęzykowo-kulturowychireligijnychwprocesie
kształtowaniasięnazewnictwanatymobszarze;
—opisugenezyjęzykowejnazwisk,uwzględniającejpodziałnaformyopodłożu
staropolskim,ogólnymigwarowym(łączniezewskazaniemregionalnegopo-
chodzenia25podstawnazwisk)orazgenetycznieobcym;wyróżnieniepodłoża
dialektalnegoantroponimówzjednejstronyukazujeŚląskjakoterytorium,na
którymkrzyżowałosięwielecechdialektalnych(małopolskichiwielkopol-
skich),zdrugiejzaś—odsłaniaperyferycznośćgwarycieszyńskiej,cozkolei
umożliwiawyodrębnieniesposobówjęzykowychsubstytucjiczywpływów
dialektalnychdeterminowanychczynnikamihistorycznymi,demograficznymi
orazetniczno-językowymi,atakżewpływuobcegosubstratu;
—analizynazwiskodmiejscowychpodkątemzróżnicowanychkierunkówmigra-
cjiludnościifazjejnasilenia;
—opisunazwiskjednokrotniepoświadczonych(zpodziałemnatrzyokresy
rozwojoweŚląskaCieszyńskiego)jakoprzejawumasowegoosiedlaniasię
przybyszównaobszarzepołudniowegoŚląska,zjednoczesnymwskazaniem
statystycznychzróżnicowańwzakresiegrupwyznaniowych;
—odsłonyprocesunakładaniasięnazwiskgenetycznieobcychnanazwiskaro-
dzime(zwłaszczaautochtoniczne),ukazującegopróbywzajemnychasymilacji
tychsystemówimieszaniasiękultur;
23
GromadzączasóbnazwiskmieszkańcówCieszynazXIXwieku,założono,żesłownik
stanowićbędziepodstawęintegralnego,naukowegoopracowania(syntezy),wktórymwy-
eksponowanezostanąswoistedlaŚląskaCieszyńskiegodeterminantyhistoryczne,kulturowe,
społeczneijęzykowe,przejawiającesięwprocesachostatecznegokształtowaniasięsystemu
onimicznegoo
24
Regiontenprzybrałrównieżcharakterdzielnicywielowyznaniowej(opróczkatolicyzmu
rozwinąłsięprotestantyzm,azwłaszczaKościółewangelicko-augsburskiiinnewyznaniachrze-
ścijańskieorazjudaizm)o
25
Polszczyznęwpostacigwarowejreprezentująokreślonestrukturyjęzykoweiwykładniki
leksykalneo
