Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ViaraMaldjieva
nazwchrześcijanin/христианин/християнинjestwypełnionazłożonym
pojęciem4chrześcijaństwo’,dającymsięschematycznieprzedstawićzapomocą
prostszychpojęćjako4naukaJezusaChrystusa’,4systemprawdświatopoglą-
dowychimoralnychorazregułpostępowaniaJezusaChrystusa’4.
Obserwacjawystępowaniabadanychleksemówwwyrażeniachzdanio-
wychwskazujenaróżnicewtreści,którejonesąwykładnikami,wzależności
odichfunkcjiwstrukturzesemantycznejzdaniaiodpowiadającejjejstruktu-
rzeformalnejwyrażeniazdaniowego.
Podstawowezróżnicowaniezakresuznaczeniowegoleksemówwiążesię
zfunkcjonalno-semantycznąopozycjąsupozycjaprosta:supozycjaformalna,
zależnąodkontekstuużycianazwogólnych,jakimisąnazwychrześcijanin
/христианин/християнин.Pierwszasupozycjamamiejscewprzypadku
szczegółowego,przedmiotowegoużycianazwy,druganatomiastrealizujesię
przyużyciuogólnym,pojęciowym5.
Użycieszczegółowe(przedmiotowe)toużycienazwywkontekścieszcze-
gółowym.Jesttokontekst,któryotwieradlanazwmiejscaowartościszcze-
gółowej.Wtakimkontekścienazwywyznaczająpojedynczeprzedmiotylub
zdarzeniabądźzamkniętezbioryprzedmiotówlubzdarzeń6.Treśćpojęcia
4chrześcijanin’zajmujewprzypadkukontekstuszczegółowegopozycjedla
argumentuprzedmiotowegosensustrictowstrukturzesemantycznejzdania.
Wprzypadkutejpozycjinazwa,będącawykładnikiemtejtreści,wyznacza
węższyzakres[Karolak:2004,32]imożeodsyłaćdojednostkowookreślonego
przedmiotuczyzbioru(4tenotowyznawcachrześcijaństwa’,4ciotowyznaw-
cychrześcijaństwa’),donieokreślonegoprzedmiotuczyzbioru(4jakiś,pewien
wyznawcachrześcijaństwa’,4jacyś,pewniwyznawcychrześcijaństwa’)bądź
dokażdegoelementuzzamkniętegozbioru(4każdywyznawcachrześcijań-
stwa’).Dowodemnaprzedmiotowe(szczegółowe)użyciebadanychleksemów
jestbrakłączliwościzwykładnikamigradacji,wynikającyzbrakumożliwości
charakterystykitreścipodwzględemintensywności(ilościcechy).
Wtymużyciuformybadanychleksemówmogązajmowaćwszystkie
pozycjesyntaktycznewstrukturzewyrażeniazdaniowegobędącegorealizacją
zdaniasemantycznieautonomicznego.Wyznacznikamiużyciaszczegółowego
4
PWN:chrześcijaństwo:1.4religiaopierającasięnanauceJezusaChrystusa’RBE:1.4Широко-
разпространенарелигия,восноватанакоятолежикултъткъмИсусХристос’.
5
Terminyterozumianesąwduchuprac[Karolak:1984;2002;2004i2007].
6
Por.[Karolak:2007,21].Kontekstszczegółowytworząm.in.czasownikiużytewznaczeniu
dokonanym,oznaczającekonkretnezdarzenia,tj.takie,któremiałylubbędąmiałymiejsce
wokreślonymczasie;takikontekstmogątworzyćrównieżczasownikiużytewznaczeniuniedo-
konanymdlaoznaczeniasytuacji,któratrwawczasiewypowiadaniadanegozdanialubtrwała
wokreślonymprzedzialewprzeszłości[por.Karolak:2001,22-25].
