Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
10
ZkoleiwPedagogice.Leksykonie(Milerski,Śliwerski,1999,s.54)czytamy:
Edukacja[łac.educare-wychowywać,kształcić]toogółoddziaływańmiędzygeneracyj-
nych,służącychformowaniucałokształtuzdolnościżyciowychczłowieka(fizycznych,po-
znawczych,estetycznych,moralnychireligijnychitd.),czyniącychzniegoistotędojrzałą,
świadomierealizującąsię,Dzadomowioną”wdanejkulturze,zdolnądokonstruktywnej
krytykiirefleksyjnejafirmacji.
WinnymmiejscuBogusławŚliwerski(2013)pisze:
Edukacja[łac.educatio-wychowanie,educo-wyprowadzić,wyciągnąć,poprowadzić,
wychować]topodstawowepojęciewpedagogice,obejmująceogółwielowymiarowych
działańorazprocesówsłużącychwychowaniuikształceniuosóbczygrupspołecznych.
Jużtenpobieżnyprzegląddefinicjisłownikowychukazujewieloznaczność
iszerokizakrespojęciaDedukacja”.Chybanajszersządefinicjęedukacjijako
ogółu
działań,procesówiwarunkówsprzyjającychrozwojowiczłowieka
zaproponował
ZbigniewKwieciński(1992).Takrozumianąedukacjęnależyrozpatrywaćwukła-
dziedziesięciupłaszczyznstymulującychrozwójjednostkiwróżnychaspektach
jejżycia-tzw.dziesięciościanedukacji:
•globalizacja-przygotowaniedofunkcjonowaniawglobalniepojmowanym
świecie;
•etatyzacja-przygotowaniedobyciaczłonkiempaństw;
•nacjonalizacja-przygotowaniedobyciaczłonkiemnarodu;
•kolektywizacja(socjalizacjawtórna)-przygotowaniedofunkcjonowania
wokreślonychśrodowiskachspołecznych(klasaspołeczna,grupyodniesienia);
•polityzacja,biurokratyzacja,profesjonalizacja-przygotowaniedofunkcjono-
waniawsystemiebiurokratycznychinstytucji;kształtowanieideologicznych
przekonańosłusznościistniejącegoporządku,okoniecznościisłuszności
zastanegopodziałustatutówifunkcji;kształceniedopracyizawodu;
•socjalizacja-przygotowaniedopodstawsystemuaksjonormatywnegowśro-
dowiskuspołecznym;
•inkulturacjaipersonalizacja-kształtowanieosobowościkulturowejispołecznej;
•jurydyfkacja-wdrażaniedorealizowaniaiakceptowaniaróliczynnościoby-
watelskich,kształtowanieświadomościprawnej;
•humanizacja-kształtowanieosobyludzkiej,wiedzy,światopoglądu,umiejęt-
ności,nawyków,wartościgodnościowych,kompetencjiinterakcyjnych;
•hominizacja-kształtowaniecechgatunkowychczłowieka,wychowaniezdro-
wotne,higieniczne,seksualne(Kwieciński,1992).
Ztegopunktuwidzeniaedukacjadotyczykażdegoaspektużyciaczłowie-
ka,awkażdymznichrealizująsięprocesykształtującejegocechyistymulujące
rozwój.Wpraktycebadawczejiteoretycznejsocjologiitakrozumianaedukacja
