Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Przedmowadotrzeciegowydania
obszerną,zakresoworozległąsumąpoglądówautorki.Pracazdumiewaerudycją
iperfekcyjnościąwarsztatunaukowego.Wykraczaszerokopozasocjologię,sięgając
dorobkuteoretycznegoantropologiiihistoriikultury,psychologii,estetyki,języko-
znawstwaisemiologii.Kłoskowskadążyławniejdoprezentacjipodstawteoretycz-
nychswoistejdyscyplinysocjologicznej.Jejosobliwość–jakwykazywała–polega
bowiemnatym,iżwdalekowiększymstopniuniżinneszczegółowedziały
socjologiiwpływanasposóbuprawianiasocjologiiwogóle.Socjologiakultury
zajmujeztejracjieksponowanemiejscewcałejpolskiejsocjologii.Zauważmy,iż
refleksjanadkulturąi,,kulturalistyczną’’wizjąspołeczeństwastalebyłaobecna
wdziejachXX-wiecznejpolskiejsocjologii.Tenzasadniczynurtdokonańznaczą
międzyinnyminazwiskaZnanieckiegoiChałasińskiego.NaSocjologiękultury
spojrzećwięcwypadazjednejstronyjaknakontynuację(wszerokimrozumieniu)
myślipoprzedników,zdrugiejzaśnależywniejwidziećodpowiedźnawyzwania,
jakieformułowaławspółczesnateoriasocjologiczna,szczególniewtejjejczęści,
któradotyczyłasocjologicznegospojrzenianakulturę.Zobuwymienionych
punktówwidzeniajesttodziełowybitneiznaczącetakżewsocjologiiświatowej.
Tkwigłębokowgłównymnurcierozwojuteoriisocjologicznej,akontynuująctradycje
polskiejszkołysocjologicznej,prezentujeatrakcyjnyintelektualnieobszarbadań.
Precyzowaniugranicistrukturytegoobszaru,jakpodkreślaliśmywcześniej,po-
święciłaKłoskowskawielestarańwtokucałejswojejpracybadawczej.Nastronach
Socjologiikulturyzaprezentowanezostaływpełnej,rozwiniętejpostacirezultaty
studiównadzagadnieniem,któreabsorbowałoautorkęprzezponadtrzydzieścilat.
Kryteria,,symboliczności’’i,,autoteliczności’’–zaproponowanewcześniej
–zostałypoddaneprzezautorkęwnikliwejanalizie.Zaproponowanainterpretacja
kryterium,,symboliczności’’odwołujesiędorozległejliteraturyzzakresusemiolo-
gii.Zkulturyjakomediumspołecznejkomunikacji,zcałegouniwersumznaczeń
iznaków,kryteriumtowyodrębniatęczęśćprzedmiotówiczynności,któresądla
ludziwcałościiwyłączniepodporządkowanezadaniomkomunikowania.Niesłużą
oneniczemuinnemu,jaktylkointencjonalnymaktomporozumieniaiinterakcji
symbolicznej.Pozatymkryteriumznajdująsięwięctakieczynnościizjawiska,które
pełniąfunkcjeutylitarneiconajwyżejwsprzyjającychokolicznościachmogąpełnić
,,przydane’’funkcjekomunikacyjne.Kłoskowskanieakceptujetymsamymstanowi-
ska,,pansemiotycznego’’.Zkoleikryteriumautotelicznościnakładatakieogranicze-
nie,którepowoduje,iżdoselektywnegoujęciakulturykwalifikująsiętylkote
elementysemiosis,któreodpowiadająanalitycznejkategoriidziałańautotelicznych.
Przypomnijmy,iżkryteriumtoodwołujesiędokoncepcjidziałań,,samocelo-
wych’’StanisławaOssowskiego,którystosowałjewswoichanalizachrecepcjidzieł
sztuki.Kłoskowskaodnosije–znacznieuogólniając–docałegoobszaruzjawisk
kulturowych,będącychaktaminaturysymbolicznej,spełnianymidlanichsamych,to
jestdziałańnieobarczonych–jakpisała–residuamiinterakcyjnymi.Wtensposób
Socjologiakulturyuprawomocniłaswoistyprzedmiotbadańsocjologicznych,
amianowicieaktyodbioru,interpretacjiczy,,od-tworzenia’’przekazówkultury